İnklüziv sinifl ərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi
tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının
artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
68 İnklüziv siniflərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili
♦ Uşaqların işinə baxarkən, çalışın, onların səhvlərinin səbəbini başa
düşəsiniz və onlara çətinliklərini izah etməyə imkan yaradın. Bu sizə
onlara nəyi öyrətmək və nəyi təcrübə etmək lazım olduğuna kömək
edəcək.
♦ Özünəinamın aşağı düşməsinə yol verməyin.
♦ Sinifdəki bütün uşaqlara bacarıq və biliklərini göstərməyə imkan
verin. Onların dostları ilə maraqlarını bölüşmələrinə, hekayələr söyləməyə
və dram və rəqslərə qatılmalarına imkan verin. Disleksiyalı
uşaqlar şifahi biliklərdə “parlaya” bilərlər - müəllimlər etimad və
özünə inam yaratmaq üçün bunu təşviq etməlidirlər.
♦ Yadda saxlayın ki, disleksiyalı uşaqlar sinifdəki digər uşaqlardan
daha çox işləməlidirlər. Onların yorğunluğlarına fikir verin və əmin
olun ki, bildikləri çalışmaları yerinə yetirərkən onlar dincəlir və özlərini
rahat hiss edirlər.
♦ Uşaq müvəffəqiyyət qazananda, inkişaf etməsində, yeni bacarıqlar
mənimsədikdə və cəhd göstərərək var güvvəsi ilə çalışdıqda (nəticə
gözlənilənlərə cavab verməsə belə) onu tərifləyin və həvəsləndirin.
Dispraksiya (hərəkət koordinasiyasının pozulması)
Dispraksiyalı uşaqlar hərəkətin pozulması və inkişaf etməməsindən əziyyət
çəkirlər və nataraz görünürlər. Ağır və yüngül hərəkət koordinasiyası (balans
və koordinasiya ilə əlaqəli) və yüngül motorikası (əşyaların manipulyasiyası
ilə əlaqəli) olan uşaqlara öyratmək və öyrəndiklərini yadda saxlamaq
və ümumiləşdirmək çətindir. Buna görə də yazı, xüsusilə çətin olur və vaxt
aparır. Kompüter klaviatura bacarıqları, fleyta və digər musiqi alətlərində
ifa etmək çətindir. Tələffüs etməkdə də çətinlik çəkə bilər. Dispraksiyalı
şəxslər səs-küyə, işığa və toxunmaya həssas ola bilərlər. Onlar bədən duruşu
və mövqeyini zəif hiss edə və sosial təzahürləri yanlış anlaya bilərlər.
Bundan əlavə, onlar xüsusi öyrənmə çətinlikləri olan digər uşaqlarla bir çox
ümumi xüsusiyyətlərlə paylaşa bilərlər.