İnklüziv sinifl ərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili

58 İnklüziv siniflərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili
♦ Genetik şərtlər: Digərləri arasında daun sindromu (həmçinin çox
nadir: zərif X sindromu, Felan-MakDermid sindromu, Mowat-Wilson
sindromu və fenilketonuriya).
Daun sindromu
Daun sindromu inkişaf pozuntusunun daha yayılmış və tanılan formalarından
biridir. Birləşmiş Krallıqda doğulmuş hər 1000 körpədan birində daun sindromu
müşahidə olunur 57. Daun sindromu bütün irqi, dini, mədəni, sosial və
iqtisadi mənşələrdən olan qız və oğlanlarda yarana bilər.
Bu sindrom dölün inkişafı sırasında bir xromosomun artıq genetik nizamsızlıq
nəticəsində insanın 21-ci cüt xromosomlarında baş verən anomaliya
zamanı trisomiyanın əmələ gəlməsidir. Bunun səbəbi bəlli deyil, lakin o teztez
qadının yaşı ilə əlaqələndirilir. Əlavə maddənin mövcud olması inkişafa
təsir edir və daun sindromu adlanan nəticəyə səbəb olur. 58
Daun sindromlu uşaqların xüsusi bir şəxsiyyət növü yoxdur - onlar hər kəs
kimi bir şəxsdirlər. Lakin daun sindromlu uşaqlar çox güman ki, müəyyən
adaptasiya strategiyalarından istifadə etməli olacaqlar.
Məsələn: 59
♦ Daun sindromlu uşaqlara həyatlarını rasionallaşdırmaq və idarə etmək
üçün intizamlı, qaydalı və eyni hərəkətləri icra etmək xasdır.
♦ Daun sindromlu uşaqlar öz davranışlarını, hislərini və onlara mürəkkəb
dünya duyğusu yaradan anlayışlarını ifadə etmək üçün özləri ilə
danışa bilərlər.
♦ Dəyişiklik, inkişaf pozuntusu olan, xüsusilə daun sindromlu uşağı
çaşdıra bilər.
57. Down’s Syndrome Association. (nd) “FAQs – General” page on URL: http://www.downs-syndrome.
org.uk/DSA_Faqs.aspx#faq45. [13 Jan. 2008].
58. World Health Organization. (2008) “Genes and Human Disease: Genes and Chromosomal Diseases”
page on URL: http://www.who.int/genomics/public/geneticdiseases/en/index1.html [9 Jan. 2008].
59. Down’s Syndrome Association, ibid