İnklüziv sinifl ərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili

98 İnklüziv siniflərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili
Erkən müdaxilə
Epilepsiya
Məhdudiyyət
Uşaqlıqda erkən müdaxilə doğuşdan 5 yaşına
qədər olan uşaqlara çoxtərəfli xidmətlərdən
ibarətdir: uşaq sağlamlığını və rifahını yüksəltmək,
inkişaf etməkdə olan bacarıqları artırmaq,
inkişaf ləngiməsini minimuma endirmək,
mövcud və ya yaranmaqda olan əlilliyi aradan
qaldırmaq, funksional pozuntuların qarşısını almaq
və adaptiv tərbiyyə və valideynlik anlayışını
aşılamaq. Bu məqsədlər uşaqlar üçün fərdi
inkişaf, təhsil və müalicə xidmətləri təmin etməklə
və onların ailələri üçün qarşılıqlı planlaşdırılmış
müdaxilə tədbirləri ilə həyata keçirilir.
99
Qısa tutmalarla müşayiət olunan müxtəlif əqli
və fiziki funksiyalara təsir edən beyin fəaliyyətinin
pozulmasıdır. İki və ya daha çox tutmaları
olan şəxs epilepsiya xəstəsi sayılır. Tutma
beyin hüceyrələri arasında elektrik fəallığının
qeyri-normal sıçrayışı zamanı baş verir. Epileptik
tutma, adətən, bir neçə saniyədən bir neçə
dəqiqəyə qədər çəkə bilər. Epilepsiyanın bir
çox simptomu ola bilər: qıcolma və huşun itirilməsi
və hərdən elə simptomlar olur ki, xəstə
özü və ya tibb mütəxəssisləri bunu aşkar edə
bilmirlər: boş bir nöqtəyə zillənən baxış, marçıldatmaq
və əlin ayağın qəflətən hərəkəti. 100
Fiziki inkişafın və ya inkişafın pozulmasının
sosial və ya ekoloji nəticələri. Heç bir insan
əngəlli deyil. Buna baxmayaraq bir çox cəmiyyətlər
insanları onların həyatlarına təsir edən
seçim və qərarları qəbul edərkən üzləşdikləri
maneələr, ayrı-seçkilik, şəxsi qərəzlik yaradaraq
məhdud etməyə çalışırlar. Beləlik-
(2007) “What is Dysgraphia” Page on URL: http://www.ninds.nih.
gov/disorders/dysgraphia/ dysgraphia.htm [18 Apr. 2008].
99. Shonkoff, J./Meisels, S. (2007) Handbook of Early Childhood
Intervention. Cambridge: Cambridge University Press, p. XVIII.
100. Epilepsy Foundation. (2008) “About Epilepsy - What Is
Epilepsy?” page on URL: http://www.epilepsyfoundation.org/
about/ [8 Jan. 2008].