İnklüziv sinifl ərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi
tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının
artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
82 İnklüziv siniflərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili
Kar və korluq
Kar və korluq ikili duyğu pozuntusu kimi tanınır və görmə və eşitmə
pozuntularının bir “sadə” birləşməsindən daha artıqdır. Kar və kor insanlar
tamamilə kar və tamamilə kor ola bilməz. Bir çox kar və kor insanlarda
eşitmə və görmə qabiliyyəti olduğu təqdirdə, digərləri hər iki hissin
tamamilə itkisinə məruz qalır. 80
Bir insanın həm eşitmə, həm də görmə qabiliyyəti pozulduğu zaman o
ünsiyyət qurmağa, başqaları ilə qarşılıqlı əlaqə yaratmağa və ətrafımız
haqqında məlumat əldə etməyə kömək edən əsas duyğularda çətinlik
çəkir.
Özümüz və dünyamız haqqında öyrəndiklərimizin 95%-i görmə və eşitmə
nəticəsində əmələ gəlir. Bu iki duyğunun olmaması insanın hərəkətliyinə,
ünsiyyətinə və məlumat əldə etməyinə çox təsir göstərir.
Kar və korluğun bir çox səbəbləri var. Kimsə həm görmə və eşitmə çətinlikləri
ilə doğulduqda bu “doğuşdan kar və kor” adlanır. Hamilə qadının hamiləliyin
ilk üç ayı ərzində Rubella virusu ilə yoluxması kar və korluq üçün ən
ümumi səbəbdir. Körpələr və ya gənc qızların Rubella virusuna qarşı immunizasiya
olunduğu ölkələrdə və bölgələrdə daha az kar və kor uşaqlar doğulur.
Əgər onlar bu problemlə həyatlarında daha sonra üzləşsə bu “əldə edilmiş
kar və korluq” adlanır.
Bu (digər səbəblərdən) bir qəza və ya xəstəlik (meningit daxil olmaqla),
genetik şərtlər və ya yaşlanma ilə əlaqədar ola bilər. Bəzi hallarda
insanlar Aşer sindromu kimi genetik bir vəziyyətlə anadan ola bilərlər
ki, bu da tədricən görmə və eşitmə qabiliyyətini itirmək deməkdir.
Aşer virusu olan insanlar kar və ya eşitmə zəifliyi olan genetik bir vəziyyətə
sahibdirlər və sonra tədricən gözlərini itirməyə başlayırlar. 81
80. A-Z to Deafblindness. (2002) “Information About Deafblindness” page on http:// www.deafblind.com/
info-db.html [13 Apr. 2008].
81. Sense. (2008) “About Deafblindness” page on http://www.sense.org.uk/aboutdeafblindness/index.htm
[7 Jan. 2008].