İnklüziv sinifl ərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili

80 İnklüziv siniflərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili
üçün “özünü pis aparmaqla” pis reaksiya verə bilərlər.
♦ Biz əmin olmalıyıq ki, bütün uşaqlar hiss edirlər ki onların bacarıqları,
əlilliyi və ya mənşəyindən asılı olmayaraq onları qiymətləndirirlər.
Əgər uşaqlar özlərinə qarşı laqeydlik hiss edirlərsə, bəziləri
diqqətini çəkmək üçün “özlərini pis aparırlar”.
♦ Biz fərqli davranış və hərəkətləri dəqiq şəkildə izah etməliyik. Bu
yolla uşaqlar anlayacaqlar/başa düşəcəklər ki, onlar öz davranışını
seçməklə yanaşı, həm də bu davranışın reaksiyasına təsir edirlər.
Bununla da cavab vermə məsuliyyəti valideyn və müəllimlərdən
uşaqların özünə keçəcək, çünki onlar öz hərəkətlərinin nəticələri
ilə üzləşəcəklər. Uşaqlar tərəfindən müəyyən qərar qəbul edilməzdən
əvvəl cavab məlumatlara uyğun olaraq ölçülməlidir. (Dağıdıcı və
mənfi davranışlar üçün fərqli alternativ nəticələr üçün - özünü dağıdan
və ya zərər verən və başqalarının azadlığını məhdudlaşdıran
davranışlar üçün “Xüsusi Kitabça 1 - İnklüziv və öyrənmə üçün əlverişli
sinifdə pozitiv nizam-intizam” vəsaitinə müraciət edin.) 79
♦ Biz sinifdəki hər bir uşaq üçün idarə olunan qaydalar dəstini hazırlamalıyıq.
İlk olaraq bir neçə qaydanın tətbiqi ilə başlayın cünki başlanğıcda
bütün qaydaların tətbiqi yorucu ola bilər. Bu qaydalar uşaq
və onun valideynləri ilə əməkdaşlıqda inkişaf etdirilməlidir.
♦ Müxtəlif uşaqlara davranışlarını idarə etmək bacarığından asılı olaraq
fərqli səviyyədə özünü idarəetmə və intizam tələb edə biləcək
fərqli qaydalar verilməlidir.
79. UNESCO Bangkok. (2007) Embracing Diversity: Toolkit for Creating Inclusive Learning-Friendly
Environments Specialized Booklet 1 – Positive Discipline in the Inclusive, Learning –Friendly Classroom.
Bangkok: UNESCO.