18.12.2019 Views

İnklüziv sinifl ərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili

Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.

Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi
tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının
artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

İnklüziv siniflərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili 41

♦ Diabet xəstəliyi ilə əlaqədar göz xəstəlikləri bir çox ölkələrdə

görmənin pozulmasının əsas səbəbidir. Diabet retinopatiya, qlaukoma

və katarakt (diabetlə bağlı əsas görmə pozuntusu) kimi göz

xəstəliklərini yarada bilər.

♦ Qlaukoma – gözün həssas bölgəsindən məlumatları birbaşa beynə

ötürən (tor qişa) yüksək gözdaxili təzyiq nəticəsində göz sinirinin

zədələnməsidir. Bu xəstəlik nəticəsində xəstənin görmə sahəsi

tədricən daralır. Gözün normal fəaliyyət göstərməsi üçün müəyyən

təzyiqi olmalıdır. Göz təzyiqi yüksək olan uşaqlarda gur işıqdan və

yaxud günəş işiğından narahatlıq yarana bilər və gözləri digərlərindən

böyük ola bilər. Bu cür uşaqlarda çəpgözlük (gözlərin fərqli

tərəfə baxması), “təmbəl” gözlük (bir gözü digərindən zəif) və gözün

sulanması müşahidə olunur.

♦ Onkoserkoz və ya “çay korluğu” bir çox sahilətrafı ərazilərdə

yaşayan milçəklər vasitəsi ilə ötürülür. Gözdəki zədələrə gözün bütün

daxili toxumalarında rast gəlinir, gözdə iltihablaşma, qanaxma

və digər ağırlaşmalara səbəb olur və nəticə etibarlı ilə korluğa gətirib

çıxarır. Zərərçəkənlərin 99%-i Afrikada, qalan 1%-i Yəmən,

Meksika, Qvatemala, Ekvador, Kolumbiya, Venesuella və Braziliyada

yaşayır.

♦ Refraksiya pozuntuları astiqmatizm olan və olmayan miyopiya

(yaxındagörmənin zəifliyi) və hiperopiyanı (uzaqdangörmənin zəifliyi)

ehtiva edir.

♦ Piqmentli retinit (PR) – torlu qişanın irsi xəstəliyidir. Bu xəstəliyin

ilkin əlaməti erkən yaşlarda hər iki göz zədələnərkən aşkar olunur.

Gecə görməsi zəifləyə, görmə dairəsi darala bilər. Daha gec stadiyalarda

kiçik həcmli görmə dairəsi və periferik zəif görmə qalır. PR

xəstəliyi qohum evliliyi adət olan mədəniyyət və ölkələrdə daha çox

müşahidə olunur.

♦ Traxoma xəstə gözün seliyi (dəsmal, burun yaylığı, barmaq və s.) ilə

təmasdan və milçəklərdə olan mikroorqanizmlər vasitəsi ilə yoluxur.

Yoluxma bir neçə il təkrarlanırsa, göz qapağı elə zədələnə bilər ki,

o tərsinə çevrilə bilər və kipriklər göz almasına bataraq göz bəbəyini

daha ağır zədələyə bilər və nəticədə korluğa qətirib çixarar.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!