GIÁO TRÌNH HÓA HỌC CÁC NGUYÊN TỐ KHÔNG CHUYỂN TIẾP VÀ CHUYỂN TIẾP - NGUYỄN HỮU KHÁNH HƯNG, HUỲNH THỊ KIỀU XUÂN
https://app.box.com/s/wosi3kzcandqq4f7uy3xf6s9c6of22l4
https://app.box.com/s/wosi3kzcandqq4f7uy3xf6s9c6of22l4
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Hình 1.19 Mô hình của 4 loại liên kết hóa học thực tế<br />
1.9.2. Ảnh hưởng của sự biến đổi giữa các loại liên kết hóa học đến các tính chất<br />
và độ bền của liên kết<br />
1. Sự biến đổi của các liên kết hóa học đương nhiên dẫn đến sự biến đổi các tính chất và độ bền của liên<br />
kết.<br />
2. Khi một liên kết chuyển dần từ ion sang cộng hóa trị thì tính bất bão hòa và bất định hướng sẽ giảm<br />
dần khiến cho tính bão hòa và định hướng tăng dần.<br />
Liên kết Ion → Cộng hóa trị<br />
Tính chất Bất bão hòa → Bão hòa<br />
Bất định hướng → Định hướng<br />
3. Độ bền liên kết biến đổi theo sự biến đổi của các liên kết hóa học một cách phức tạp hơn nhiều nên<br />
chúng ta phải xem xét một cách chi tiết từng trường hợp cụ thể.<br />
4. Các phát biểu thô sơ kiểu như:<br />
Ví dụ<br />
Câu hỏi<br />
Liên kết σ<br />
s–s<br />
bền hơn σ<br />
p–p<br />
Na<br />
2<br />
bền hơn Cl<br />
2<br />
?<br />
Liên kết ion bền hơn cộng hóa trị<br />
NaCl bền hơn kim cương?<br />
Liên kết ion bền hơn ion–cộng hóa trị NaCl bền hơn Al<br />
2<br />
O<br />
3<br />
?<br />
Liên kết CHT càng phân cực càng kém bền<br />
HCl kém bền hơn HI?<br />
là những phát biểu sai lầm cần tránh vì đã không xem xét đến các yếu tố quyết định ảnh hưởng đến<br />
độ bền của liên kết.<br />
5. Vì vậy, khi xem xét bất kỳ một chất nào, trước hết phải xác định các liên kết trong chất đó mang bản<br />
chất ion hay cộng hóa trị. Trên cơ sở bản chất của liên kết mới tiếp tục xem xét các yếu tố ảnh<br />
hưởng đến độ bền của liên kết.<br />
6. Nếu liên kết mang bản chất ion thì độ bền liên kết phụ thuộc chủ yếu vào hai yếu tố là điện tích q ± và<br />
bán kính r ± , mà trong đó yếu tố điện tích q ± là yếu tố quyết định.<br />
7. Nếu liên kết mang bản chất cộng hóa trị thì độ bền liên kết phụ thuộc chủ yếu vào ba yếu tố là đồng<br />
mức năng lượng, thể tích xen phủ và mật độ điện tử trong vùng xen phủ, mà trong đó mật độ điện tử<br />
là yếu tố quyết định. Điều này hàm ý là liên kết cộng hóa trị càng bền khi bán kính nguyên tử càng<br />
nhỏ, nghĩa là nguyên tử thuộc chu kỳ càng nhỏ.<br />
8. Một nhận xét thú vị là so sánh độ bền của liên kết ion với liên kết cộng hóa trị cũng tương tự như so<br />
sánh sức mạnh của võ sĩ cử tạ với võ sĩ quyền anh.<br />
29