GIÁO TRÌNH HÓA HỌC CÁC NGUYÊN TỐ KHÔNG CHUYỂN TIẾP VÀ CHUYỂN TIẾP - NGUYỄN HỮU KHÁNH HƯNG, HUỲNH THỊ KIỀU XUÂN

3. Nếu hợp chất có nhiều hợp phần phân cực dương (cation) hay nhiều hợp phần phân cực âm (anion)
thì vẫn gọi tên theo quy tắc trên với tên gọi của các cation (hay của các anion) được xếp theo thứ tự
abc.
Thí dụ: COCl
2
carbon clorur oxid (carbonyl clorur)
MgCl(OH)
KMgF
3
MgNH
4
PO
4
.6H
2
O
magne clorur hydroxyd
kali magne fluorur
ammonium magne phosphat hexahydrat
4. Ghi chú: Nhiều tài liệu thường gọi tên khác đi một chút so với cách trình bày trên ở chỗ không ghi số
oxi hóa của các nguyên tố, thay vào đó:
a. Số lượng của các hợp phần dương hoặc âm đơn giản được biểu diễn bằng các tiếp đầu ngữ
mono, di, tri, tetra,….Tiếp đầu ngữ mono có thể không cần ghi.
b. Nếu các hợp phần đó là ion phức tạp thì các tiếp đầu ngữ sẽ là bis, tris, tetrakis,…
Thí dụ: P
2
O
5
diphospho pentaoxyd
NO
2
S
2
Cl
2
nitrogen dioxyd
disulfur diclorur
5.6.2. Tên của các oxihydroxid
1. Danh pháp thông dụng:
a. Đối với các oxihydroxid, người ta lấy tên phần gốc của nguyên tố tạo acid có thêm tiếp vĩ ngữ −ơ
hoặc −ic để phân biệt số oxi hóa của nguyên tố đó.
b. Cách gọi tên khi nguyên tố tạo acid với nhiều số oxi hóa khác nhau như sau:
Số oxi hóa của nguyên tố tạo acid Tên gọi Thí dụ
Thấp nhất acid hypo–tên nguyên tố–ơ HClO acid hypoclorơ
Thấp acid tên nguyên tố–ơ HClO
2
acid clorơ
Cao acid tên nguyên tố–ic HClO
3
acid cloric
Cao nhất acid per–tên nguyên tố–ic HClO
4
acid percloric
c. Ghi chú: Trường hợp nguyên tố chỉ tạo được một oxihydroxid thì dùng tiếp vĩ ngữ −ic để gọi tên.
Thí dụ: H
2
SiO
3
– acid silicic.
d. Người ta phân biệt một nguyên tố ở cùng số oxi hóa tạo thành nhiều oxihydroxid có hàm lượng
nước khác nhau bằng cách thêm tiếp đầu ngữ như sau:
Hàm lượng nước trong oxihydrocid Tên gọi Thí dụ
Ít nhất acid meta– tên oxoacid (HPO
3
)
n
acid metaphosphoric
74