GIÁO TRÌNH HÓA HỌC CÁC NGUYÊN TỐ KHÔNG CHUYỂN TIẾP VÀ CHUYỂN TIẾP - NGUYỄN HỮU KHÁNH HƯNG, HUỲNH THỊ KIỀU XUÂN

2. Khi đi từ trái sang phải trong cùng một chu kỳ, các oxihydroxid với nguyên tử trung tâm M ở số oxi hóa
dương cao nhất có:
a. Số O* tăng dần O* ↑
b. Số oxi hóa dương cao nhất của M tăng dần SOXH ↑
c. Bán kính của M giảm dần r
Mn+
↓
d. → Tác dụng phân cực của M tăng dần TDPC ↑
e. ⇒ Độ phân cực của liên kết O–H tăng dần μ
O–H
↑
f. ⇒ Bản chất của liên kết M–OH ION → CHT
g. Các oxihydroxid chuyển dần từ BAZ → ACID
Bảng 3.7 Các dữ liệu và tính acid-baz của các oxihydroxid thuộc chu kỳ 3
Nguyên tố Na Mg Al Si P S Cl
Oxyd Na
2
O MgO Al
2
O
3
SiO
2
P
2
O
5
SO
3
Cl
2
O
7
Oxihydroxid NaOH Mg(OH)
2
Al(OH)
3
H
4
SiO
4
H
3
PO
4
H
2
SO
4
HClO
4
Công thức M(OH) M(OH)
2
M(OH)
3
M(OH)
4
MO(OH)
3
MO
2
(OH)
2
MO
3
(OH)
Số O* 0 0 0 0 1 2 3
SOXH +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7
Bán kính r
M
Giảm dần
μ
O–H
Tăng dần
Bản chất M–OH Ion → Cộng hóa trị
Tính acid-baz Baz rất
mạnh BB
Baz mạnh-Lưỡnyếu B-b tính
Lt
Acid
yếu aa
rất
Acid yếu a
Acid mạnh
A
Acid rất
mạnh AA
3. Tóm tắt quan trọng: Oxihydroxid có:
a. Độ phân cực của liên kết O←H (μ
O–H
) càng cao thì tính acid càng mạnh.
b. Độ phân cực của liên kết O←H (μ
O–H
) càng cao khi:
• Số O* trong hợp chất càng lớn
• Tác dụng phân cực của nguyên tử trung tâm càng mạnh, nghĩa là khi:
a. SOXH ↑ c. d 10 » d 1–9 » [trơ]
b. r + ↓ d. (χ ↑ khi NTTT có cùng SOXH)
c. Liên kết M–OH trong oxihydroxid chuyển từ bản chất ion sang cộng hóa trị thì tính chất của
oxihydroxid chuyển từ baz sang acid.
44