Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2.2. Bacterias<br />
El cacao <strong>en</strong> grano crudo <strong>es</strong> un producto<br />
agríco<strong>la</strong> natural; como consecu<strong>en</strong>cia, los<br />
fabricant<strong>es</strong> reconoc<strong>en</strong> el ri<strong>es</strong>go intrínseco <strong>de</strong><br />
contaminación microbiológica <strong>de</strong> productos<br />
acabados <strong>de</strong>rivados <strong>de</strong>l cacao. Las fábricas<br />
<strong>de</strong> cacao y choco<strong>la</strong>te, y los proc<strong>es</strong>os <strong>de</strong><br />
fabricación, <strong>es</strong>tán diseñados con el fin <strong>de</strong><br />
<strong>es</strong>terilizar el cacao <strong>en</strong> grano y así eliminar el<br />
ri<strong>es</strong>go <strong>de</strong> contaminación. Se emplean sistemas<br />
rigurosos basados <strong>en</strong> APPCC como los<br />
r<strong>es</strong>umidos <strong>en</strong> <strong>la</strong> Guía <strong>de</strong> Prácticas Correctas<br />
<strong>de</strong> Higi<strong>en</strong>e <strong>de</strong> CAOBISCO (CAOBISCO, 2011).<br />
Los granos <strong>de</strong> cacao tratados <strong>de</strong> forma<br />
ina<strong>de</strong>cuada <strong>en</strong> orig<strong>en</strong> o durante el transporte<br />
y almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to pued<strong>en</strong> adquirir un nivel <strong>de</strong><br />
contaminación que supera <strong>la</strong>s capacida<strong>de</strong>s <strong>de</strong><br />
diseño <strong>de</strong> los tratami<strong>en</strong>tos <strong>de</strong> <strong>es</strong>terilización. La<br />
contaminación microbiológica exc<strong>es</strong>iva pue<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>berse a un secado ina<strong>de</strong>cuado o <strong>de</strong>masiado<br />
l<strong>en</strong>to, al almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> granos aún<br />
húmedos, y a <strong>la</strong> contaminación por, incluy<strong>en</strong>do<br />
ganado y roedor<strong>es</strong>, durante el secado o el<br />
almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to. Se han <strong>de</strong> tomar medidas<br />
para minimizar <strong>la</strong> contaminación <strong>en</strong> orig<strong>en</strong>,<br />
pero también se ha <strong>de</strong> asegurar <strong>la</strong> pr<strong>es</strong><strong>en</strong>cia,<br />
<strong>en</strong> <strong>la</strong>s fábricas <strong>de</strong> cacao y choco<strong>la</strong>te, <strong>de</strong><br />
una barrera higiénica eficaz <strong>en</strong>tre <strong>la</strong> materia<br />
prima <strong>en</strong>trante y los productos acabados.<br />
Esta obligación se aplica a todas <strong>la</strong>s etapas<br />
<strong>de</strong> transformación <strong>de</strong>l cacao <strong>en</strong> grano para<br />
<strong>la</strong> obt<strong>en</strong>ción <strong>de</strong> productos tanto intermedios<br />
como acabados.<br />
2.3. Dioxinas y PBCs<br />
Las dioxinas, un grupo <strong>de</strong> compu<strong>es</strong>tos<br />
químicos dañinos que son <strong>de</strong> contaminant<strong>es</strong><br />
orgánicos persist<strong>en</strong>t<strong>es</strong> (COP); aunque pued<strong>en</strong><br />
producirse <strong>en</strong> proc<strong>es</strong>os natural<strong>es</strong> (como<br />
<strong>la</strong>s erupcion<strong>es</strong> volcánicas y los inc<strong>en</strong>dios<br />
for<strong>es</strong>tal<strong>es</strong>), <strong>la</strong> mayoría se forman como<br />
subproductos <strong>de</strong> proc<strong>es</strong>os industrial<strong>es</strong>. Los<br />
policlorobif<strong>en</strong>ilos (PCBs) (también conocido<br />
como bif<strong>en</strong>ilos policlorados (BPC)) análogos a<br />
<strong>la</strong>s dioxinas ti<strong>en</strong>e propieda<strong>de</strong>s tóxicas simi<strong>la</strong>r<strong>es</strong>.<br />
Ante <strong>la</strong> amplia pr<strong>es</strong><strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>es</strong>tos compu<strong>es</strong>tos,<br />
que contaminan muchos alim<strong>en</strong>tos y pi<strong>en</strong>sos, <strong>la</strong><br />
Comisión <strong>de</strong>l Co<strong>de</strong>x Alim<strong>en</strong>tarius ha adoptado<br />
un Código <strong>de</strong> Prácticas (CAC/RCP 62-2006)<br />
para Prev<strong>en</strong>ir y Reducir <strong>la</strong> Contaminación <strong>de</strong><br />
los Alim<strong>en</strong>tos y Pi<strong>en</strong>sos con Dioxinas y BPC<br />
Análogos a <strong>la</strong>s Dioxinas (CAC, 2006), y varias<br />
autorida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> seguridad alim<strong>en</strong>taria contro<strong>la</strong>n<br />
los nivel<strong>es</strong> <strong>de</strong> contaminación. En Europa,<br />
el Reg<strong>la</strong>m<strong>en</strong>to 1259/2011 (que modifica el<br />
Reg<strong>la</strong>m<strong>en</strong>to 1881/2006) <strong>es</strong>tablece límit<strong>es</strong><br />
máximos para <strong>es</strong>tos contaminant<strong>es</strong> <strong>en</strong> una<br />
amplia gama <strong>de</strong> alim<strong>en</strong>tos (UE, 2011). Aunque<br />
no suele producirse <strong>en</strong> <strong>es</strong>tos productos una<br />
contaminación significativa por dioxinas, se<br />
han fijado los límit<strong>es</strong> sigui<strong>en</strong>t<strong>es</strong> para grasas<br />
y aceit<strong>es</strong> vegetal<strong>es</strong>, <strong>en</strong>tre ellos <strong>la</strong> manteca<br />
<strong>de</strong> cacao:<br />
Suma <strong>de</strong> dioxinas (EQT PCDD/F-OMS)1 0,75<br />
pg/g grasa<br />
Suma <strong>de</strong> dioxinas y PBC análogos a <strong>la</strong>s<br />
dioxinas (EQT PCDD/F-OMS): 1,25 pg/g grasa<br />
Suma <strong>de</strong> PCB28, PCB52, PCB101, PCB138,<br />
PCB153 y PCB180 (ICES - 6): 40 ng/g grasa<br />
1<br />
Dioxinas (suma <strong>de</strong> policlorodib<strong>en</strong>zo-para-dioxinas (PCDD) y policlorodib<strong>en</strong>zofuranos (PCDF), expr<strong>es</strong>ada <strong>en</strong> equival<strong>en</strong>t<strong>es</strong> tóxicos<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> Organización Mundial <strong>de</strong> <strong>la</strong> Salud (OMS), utilizando los factor<strong>es</strong> <strong>de</strong> equival<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> toxicidad <strong>de</strong> <strong>la</strong> misma organización (FET-<br />
OMS), y suma <strong>de</strong> dioxinas y PBC análogos a <strong>la</strong>s dioxinas (suma <strong>de</strong> PCDD, PCDF y BPC), expr<strong>es</strong>ada <strong>en</strong> equival<strong>en</strong>t<strong>es</strong> tóxicos <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
OMS, utilizando los FET-OMS).<br />
21