You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1. Directric<strong>es</strong> sobre <strong>la</strong>s técnicas <strong>de</strong><br />
e<strong>la</strong>boración <strong>de</strong> post-cosecha más<br />
a<strong>de</strong>cuadas cuando se dispone <strong>de</strong> una<br />
cantidad limitada <strong>de</strong> cacao <strong>en</strong> grano.<br />
Tanto el programa Cocoa of Excell<strong>en</strong>ce como<br />
<strong>la</strong> iniciativa HCP recomi<strong>en</strong>dan <strong>la</strong> recolección,<br />
ferm<strong>en</strong>tación y secado <strong>de</strong> mu<strong>es</strong>tras<br />
comercial<strong>es</strong> <strong>de</strong> acuerdo con <strong>la</strong>s mejor<strong>es</strong><br />
prácticas local<strong>es</strong>. Los métodos a utilizar<br />
<strong>de</strong>p<strong>en</strong><strong>de</strong>rán <strong>de</strong> los anteced<strong>en</strong>t<strong>es</strong> g<strong>en</strong>éticos<br />
<strong>de</strong>l material <strong>de</strong> siembra, <strong>de</strong> <strong>la</strong>s condicion<strong>es</strong><br />
medioambi<strong>en</strong>tal<strong>es</strong> local<strong>es</strong>, y <strong>de</strong> <strong>la</strong>s tecnologías<br />
y los equipos disponibl<strong>es</strong>. Se ofrece<br />
información más <strong>de</strong>tal<strong>la</strong>da sobre algunos <strong>de</strong><br />
<strong>es</strong>tos factor<strong>es</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> Parte III. La ferm<strong>en</strong>tación<br />
suele nec<strong>es</strong>itar alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong> 50 kg <strong>de</strong> granos<br />
húmedos, pero se pued<strong>en</strong> utilizar <strong>la</strong>s sigui<strong>en</strong>t<strong>es</strong><br />
directric<strong>es</strong> para preparar mu<strong>es</strong>tras para <strong>la</strong><br />
evaluación <strong>de</strong>l sabor cuando se dispone <strong>de</strong><br />
cantida<strong>de</strong>s más limitadas <strong>de</strong> cacao <strong>en</strong> grano.<br />
Recolección, Rotura <strong>de</strong> Mazorcas<br />
y Retirada <strong>de</strong> <strong>Grano</strong>s para <strong>la</strong><br />
Ferm<strong>en</strong>tación a Pequeña Esca<strong>la</strong>.<br />
Se recomi<strong>en</strong>da seguir <strong>la</strong>s directric<strong>es</strong> incluidas<br />
<strong>en</strong> <strong>la</strong> Parte III Sección 2 con el fin <strong>de</strong> asegurar<br />
que sólo se recolectan mazorcas sanas<br />
completam<strong>en</strong>te maduras pero no <strong>de</strong>masiado<br />
maduras. Si se emplea el método <strong>de</strong><br />
Microferm<strong>en</strong>tación por inserción <strong>de</strong> lot<strong>es</strong> para<br />
ferm<strong>en</strong>tar una mu<strong>es</strong>tra <strong>de</strong> granos introducida<br />
<strong>en</strong> una bolsa <strong>de</strong> mal<strong>la</strong> d<strong>en</strong>tro <strong>de</strong> una masa<br />
<strong>de</strong> ferm<strong>en</strong>tación más gran<strong>de</strong>, <strong>es</strong> importante<br />
asegurar que <strong>la</strong>s mazorcas <strong>de</strong> <strong>la</strong>s que se<br />
extra<strong>en</strong> los granos para <strong>la</strong> masa g<strong>en</strong>eral <strong>de</strong><br />
ferm<strong>en</strong>tación se recolectan el mismo día que<br />
<strong>la</strong>s mazorcas <strong>de</strong> mu<strong>es</strong>tra.<br />
Ferm<strong>en</strong>tación.<br />
La ferm<strong>en</strong>tación <strong>de</strong> mu<strong>es</strong>tras para <strong>la</strong><br />
evaluación <strong>de</strong>l sabor se pue<strong>de</strong> realizar <strong>de</strong><br />
distintas formas, pero in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>te<br />
<strong>de</strong>l método empleado, se <strong>de</strong>be efectuar <strong>en</strong> un<br />
<strong>es</strong>pacio cubierto y a<strong>de</strong>cuadam<strong>en</strong>te protegido<br />
contra lluvias, vi<strong>en</strong>tos y luz directa so<strong>la</strong>r. La<br />
ferm<strong>en</strong>tación <strong>de</strong>be iniciarse inmediatam<strong>en</strong>te<br />
o como mucho durante <strong>la</strong>s primeras seis<br />
horas <strong>de</strong>spués <strong>de</strong> retirarse los granos, tal y<br />
como se indica <strong>en</strong> <strong>la</strong> Parte III Sección 3a. Los<br />
intervalos <strong>de</strong> volteo o remezc<strong>la</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> masa <strong>de</strong><br />
ferm<strong>en</strong>tación, al igual que el mom<strong>en</strong>to óptimo<br />
para <strong>de</strong>t<strong>en</strong>er <strong>la</strong> ferm<strong>en</strong>tación, cambiarán según<br />
<strong>la</strong> variedad <strong>de</strong> cacao. Para <strong>la</strong> mayoría <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />
varieda<strong>de</strong>s <strong>de</strong> tipo “Forastero” y Trinitario, el<br />
primer volteo se realizará a <strong>la</strong>s 48 horas, con un<br />
segundo volteo a <strong>la</strong>s 96 horas, y el mom<strong>en</strong>to<br />
óptimo para <strong>de</strong>t<strong>en</strong>er <strong>la</strong> ferm<strong>en</strong>tación con toda<br />
probabilidad será <strong>en</strong>tre 120 y 168 horas. Los<br />
tiempos <strong>de</strong> ferm<strong>en</strong>tación para <strong>la</strong>s varieda<strong>de</strong>s<br />
Criollo serán más cortos, incluso <strong>de</strong> tan sólo<br />
48 horas, sin volteos o con un volteo a <strong>la</strong>s 24<br />
horas. In<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>te <strong>de</strong> <strong>la</strong> variedad, el<br />
mejor mom<strong>en</strong>to para <strong>de</strong>t<strong>en</strong>er <strong>la</strong> ferm<strong>en</strong>tación<br />
se pue<strong>de</strong> evaluar visualm<strong>en</strong>te, cortando algunos<br />
granos para <strong>de</strong>tectar <strong>la</strong> pr<strong>es</strong><strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>es</strong>trías<br />
internas bi<strong>en</strong> <strong>de</strong>finidas (Figura B.1).<br />
Figura B.1 <strong>Grano</strong>s<br />
al final <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
ferm<strong>en</strong>tación, con<br />
<strong>es</strong>trías internas bi<strong>en</strong><br />
<strong>de</strong>finidas.<br />
Foto: D. Sukha.<br />
79