Euskal Literatura IV

Ona, lenbiziko leoi gaztea, zaartua, emen daukagu berriz
ere Ondarribi'n. Eta Artola'k: «Ondarribi'ko erri panpiñean badute
buruñurdunak komentu agitz bildua. Fraideak aguretzean
bertan kokatzen dira goxo-goxo. Aguretu zaigu Aita Erramun».
Ala ere, ementxe biziko zaigu oraindik bederatzi bat urte. Balña
lanari ekingo dio. Komentuko legeak zintzo bete ez-ezik,
Asis'ko Santu aundiaren antzera txori ta lorakin itz-egin, ondarribitar
gazteal ingeles ta euskera erakutsi, musika —atsegin
zitzalon oso— kantatu, analai alkar malte izaten erakutsi ta olakoak
egingo zituen, atertu gabe.
Azkenean guztiz gaxotu zan: got, itsu ta eztarritik itzik egin
eziñean. Eta berberak elizakoak eskaturik, Ondarribi'ko komentuan
il zan, santu-santuki, 1959-11-26'an. Jendetza aundia izan
zan bere illetetan; auen artean, Ondarribi'ko, Irun'go eta Bera'ko
ordezkariak eta euskal idazle piloa Euskaltzalndikoakin.
Irrati-esalariak itz egin zuten, «gutxisko, balña ondo». Donosti'ko
«El Diario Vasco»-k eta «El Dia»-k, berdintsu.
EUSKAL LANA.—1908'an Manila'tik itzuli zanean euskera
sakon ikasteari eman zion. Urrengo urtean asita, alnbat olerki
azaldu zizkigun «Euskal-Erria»-n, «Euskal-Esnalea»-n eta
«Euzkadi» aldizkarian. «Euskal-Esnalea»-n datoz balta Goienetxe'ren
Ipuin eta alegiak, A. Bera'k gipuzkeraz ipiñita. Geroago
«Euzkadi» egunerokoan, «Gernika'n, «Euzko-Gogoa»-n
eta «01erti»-n ere idatzi zuen itz lauz eta bertsoz.
Ona bere libururik beiñenak:
1) Euzkel-Iztegitxua. Lenengo zatia (Iruña, 1909). 760
orrialde. Iruña'ko «La Tradicion Navarra»-n azaldua, «A»-tik
«L»-raiño.
2) Euzkel-Iztegitxua. Bigarren zatia (Iruña, 1911). 715
orrialde. «La Tradicion Navarra»-n azaldua. «M»-tik «Z»-ralño.
652'tik azkeneraiñokoa geigarria da.
3) Euzkel-Iztiya, o sea Gramdtica de la lengua vasca segun
el metodo Ollendcrf (Biibao, 1909). Elexpuru Analen irarkolan.
«Ollendorf» deman izkuntzari izan zan. Gipuzkeraz.
358