Euskal Literatura IV

Bilbao'n munduratu zan 1888-12-7'an. Baita bizi ere. Eta
il, 1971-7-27'an. Bizkai Aldundiko euskera irakasle izan zan
urte pilloan, eta ortik zetorkionarekin ba-zuen poliki bizi izateko
aiña. Gure euskal idazle guztiak ez dute, tamalez, aukera
ori.
EUSKAL LANA.—Ez dakigu noiz asi zan euskeraz idazten;
ogei ta bost bat urte zituaneko bal beintzat. «Euzkadi» aldizkarian
(1913, orrilla-bagilla, 232 orr.) daakazu, lenengo lana
agiri danez, Txomin Agirre'ren Garoa eleberriari jarri zizkion
oarkizunak. Gero etorri ziran ondorengo liburu ta artikuluak.
«Altuna'tar Joseba», «Azparren» eta «Amilgain» erabilli zizkigun
izenpetzeko.
Garaiko giroari erantzunez, euskeraren alde jokatu zuen
bipilki, bere izaera ere ortan ekiñ eta ekiñ ederto aberasturik.
Bakoitzak bete bear du alik eta zeatzen dagokion egin-bearra,
euskal arloan diot; eta Altuna ortan saiatua dugu, gizonki saiatua
atan ere; euskera ikasi, argitu, erakutsi, auxe izan zan bilbotar
errime onen zeregiña.
Ona bere lanik irtenenak:
1) Afijos de euzkera (Bilbao, 1915). 77 orrialde. Bilbaina
de Artes Graficas'en. Balta argitaratu zituen «Euzkadi» aldizkarian
ere, 1915, XII, 193, 381 ta 446 orrialdeetan. Lan
ederra garal artarako batez ere.
2) Esopo'ren Ipuñak (Euzko-Deya, 1921-22). Pilloa argitaratu
zigun, poliki euskeraz jarrita. Orrez galñ, gure erriarentzat
bereziki, ondoren onuragarriak atera zizkigun euretatik. Bilbao'n
irtetzen zuen abertzale aldizkingi Euzko-Deya'n beste lan asko
ere arrotu zizldgun, eten barik idatziz.
3) Oskar Wilde'ren Ipuñak (Bilbao, 19.27). Verdes-Atxirika'ren
irarkolan. 113 orrialde. Jauregibeitia'tar Ander'en idantzezkiak.
Sei ipui dira guztira. Euskeratzallleak au diño sarreran:
«Wilde'tar Oskar idazle ospetsubaren ipuin batzakaz
txorta bat egin eta ona natorkixu, zeuri eskintzen. Ipuñok mamintsubak
dira, irakaste andikuak. Eurak irakurten ordu asko
88