Euskal Literatura IV

Irigarai'k onela: «Ondo ezaguna da Arrugain euskaltzaleen
artean, «La Gaceta del Norte»-n bere euskd lanak xurgaxurgaka
aogozatu ditzake-ta. «Etxe-kalte»-n darabilen euskera
bizkaitar errikoia duzu: argi, zuzen, aratza, garbiegikeri gabe;
edozein euskaldun zerbait dakianak, aixa irakurriko du Trueba'ren
ipui au; ala ere, bear bada, gaur eguneko irakurleai
lirismu laiñoegi batez jantzia irudituko zaie» (RIEV, XXV,
1934, 198 orr.). Trueba'ren larrosazko eleberri au lendik ere
itzulia zegoen eta iru bider (1890, 1915 ta 1917'an) argitara
emana; Anter Apaolaza'k biurtu zuen lenengoz, «Patxiko Txerren»
(Bergara, 1890) izenarekin. Zornotza'ko «Ekin» asterokoan
ere agertu zituen aurretik onako zati bat, 1932'garren
epaillaren 26'tik jcrraillaren 30'raiño. Unamuno'tar Mikel izkuntzari
ospetsuari eskeintzen dio argitalpen au.
6) Jo! (Bilbao, 1966). Umientzako euskal irakurbidea.
Euskeraz nola ikasi. Zenbait irudiz dotoretua ta A. Lino ta
Arranbide anaia artelco zirala osotua. Editorial Vasco Americana'ren
irarkolan. 78 orridde. Arrutza il aurretxoko liburua.
7) Irrati-saioak. Argitara gabe. Azken urteetan, Xabier
Peña lagun zuela, Eilbo'ko Erri-irratitik, Euskal Ordua betetzeko
ere, makiñatxo bat salo ta irakurgai polit edatu zizkigun.
Enskeraren aurrerakuntzarako edozer zitzaion atsegin, eta
oietakoeri indar berezia emateko noiznai zegoen gertu. Euskaltzaindiko
zan urte askotan —urgazleetarik zaarrena zan—
denok daHgu zelako lan-zaletasuna erakusten zigun. Euskera
zuen maite ta euskal arloari lotua, euskal kulturaren alde, idatziz
ta erakutsiz, egiazko lan-gogoak jota zebilkigun.
OXERKARI?.—«Ez eutsan Jaungoikoak emon alako doai berezirik,
esaterako asmamen zolia, irudimen arroa, idazle-kasta
ta abar, arnasa aundiko lanei ekiteko bearrezko diran zerak».
Alere, ondu zuen olerki politik. «Gernika»-n dator Errekatxo
gaizoa (1951, 135 orr.); «Egan»-n Ene aitonatxo maitea (1956,
5-6, 63 orr.), eta Perretxikoa eta barea (1957, 274 orr.); «Euzko-Gogoa»-n
berriz Errekatxo gaizoa (1956, VII, 7 orr.), eta
94