Euskal Literatura IV

15.—JABIER LAZKOZ BIGURIA (1887-1965)
Baztan ibarrean, Elizondo'n munduratu zan Lazkoz apaiza,
1887-12-3'an, Ardandegi deritzalon etxean. Latin eta ele ederrak
Lekarotz'en ikasi zituen aurrenik; Teolojia, ordea, 1907'tik
1914'ra, Komillas'en. Apaiztu ondoren, urte batzuk izan ezik,
ia bizitza guztia Ziga'n eman zuen arima-zain, bere anai Leandro'rekin.
Mixio-zabalkunde ederra ere egin zuen Naparru'ko
toki askotan, baiña Baztan aldean, Bera'n eta Alkoz'en euskeraz
batez ere.
EUSKALTZALE.—Maite zuen bere izkuntza. Umetatik zekiena
osotzen alegindu zan bere bizitzaldi guztian, Axular,
Mendiburu ta olakoak irakurriz. Euskalariakin, an ingurukoekin
bereziki, Krutz Goienetxe, Ramon Garikoetxea, Tadeo
Biela, Aita Donosti, Eusebio Etxalar eta olakoekin noski, areman
estua euH zuen.
Euskeraz ta erderaz idatzi zuen, Irun'go «El Bidasoa»-n,
eta Iruña'ko «Pensamiento Navarro»-n, «Pregon»-en eta «La
Verdad», parroki-orrian. Zeaztasun askoz eta ederki ausnartuz
gero egindako lanak dituzu, bizi ta laburrak. Eder zitzalon antza,
gai bidasotarra; Berriotxoa Analak dioskunez, beintzat, «El
Bidasoa»-n agertzen dira 1955-65 bitartean, lan auek:
«Regoyos»; «Virgenes del Pirineo»; «Santesteban»; «Palomas
de Picasso»; «Prehistoria del Bidasoa»; «Sofocles»; «Caza
mayor del Pirineo»; «Castillo de Javier»; «El Director de
Quest-France en Baztan»; «P. Isla vascofilo»; «Amor al Pais»;
«Mozos de Bidasoa»; «Elizondo: Sus Ferias»; «Origen latino
del idioma vasco»; «Santa Maria en Santesteban»; «Las aves
de invierno»; «De Pamplona al Bidasoa»; «Canta el vasco»;
«Usandizaga y el Bidasoa»; «Obediencia de San Ignacio»;
«Diarios y memorias»; «La Biblia y el Quijote»; «La alicion
al dibujo»; «Gayarre en Irún»; «Santa Lucia en Santesteban»;
«Evolución del chiste»; «Zurbaran en Jaureguia de Almandoz»;
«Goya y su tiempo»; «Arri-kulunka en Elizondo»; «So-
371