Euskal Literatura IV

62 lerro dakazki, ta oetatik batzuk elantxobetarrari autsak aterateko;
I. Sarasola'k «garbizaleen artean garbizaleena» dala
diosku, lendik iñarros-aldirik zakarrenak klerikalismuari ar-aziz;
K. Etxenagusia urrats-zur dabilkigu, ta M. Zarate'k Bizkai'ko
Euskal Idazleak'en artean aipatu ere eztu egiten.
AJa ere, idazle aundia dugu Arriandiaga. Bego emen zutik
Orixe'ren iritzia. Onela idatzi zuen 1961'garren urteko garagarrillaren
amairantza: «Gure okerra da geure izkuntzaren
onerako joera ta eskolak albora ez uztea, ezta idazleak klasikuak
izanda ere». Itz berriei buruz: «Gure Mibisus'ek sorturiko
anitz euskal itz dira gaur or dabiltzanak. Euzko Gastediko'ren
batek egin leikegu beiñenen zenbaketa, baita Lenengo Egutegi
Bizkaitarra'ren egilearenak ere. Egiten danetik, zerbait geratzen;
egiten ez danetik, ezer ez. Entzuna dudanez, gure gizaldiak
geienen erabilitako esku-iztegi eta ia gure gizaldiak erabillitako
bakarrak, Aita Arriandiaga'k asmaturiko sei mila itz dauzka».
Eta azkenik: «Gure gaztetxoak geure izkuntzan bakarrik aurkitzen
dituzte okerrak. Europa'rantza ez dute aski muturra luzatu,
an ere leioak atarira begira daudela ikusteko. Errez dagite
oiek utsaren urrengo aurreko belaunaldikuok burutu duguna;
baiña giza-legeak eskatzen du burgoi irakatsi aurretik ikastea,
baita,.. Aita Arriandiaga ere. Eta... Euzko-Gastediak egindakoa
ere bai. Ez noa beronen merituak gogorazten, ezta aldezten
ere. Berak aldetuko du bere burua, berriz eratzen baldin bada.
Iñolaz ere ezin dezakegu ixil-azi euskal arloan ark egin duen
lana, naiz gozo zaigula naiz minkatz».
Niretzat errazoiz betea da Orixe'ren esan au.
K. Etxenagusia, ordea, gisa ontan mintzatzen zaigu: «Aranatar
sutsua dogu A. Arriandiaga: maizuaren asmoak aurrera
eroanik, euskeraren erreformatzaille guztien buru-edo dogu:
gure izkerearen lojikeak lilluratuta, erreforma sakonak egin nai
izan zituan euskal gramatika osoan» (Lorategia, 236 orr.).
Dana dala, uts eta eder, au aitortu bear dugu: Garbizale
ta erreformatzaille oek ezarri diote gure izkuntzari beste idazle
42