2819 NSDO NL Cover - Commissie voor de milieueffectrapportage

elders.” Binnen hun eigen werkgroep konden ze deze discussies wel voeren. Het leidde onder
meer tot vele brieven naar Colombia, en in 1986 tot een bezoek van de Colombiaanse boeren
aan Nederland. Daarop volgde hun tegenbezoek.
“Eenmaal terug was de werkelijkheid weerbarstig. Je kunt natuurlijk heel gefrustreerd gaan doen
en zeggen dat de overheid van alles fout doet, maar wij vonden het leuker om te zien wat we
zelf konden doen. We zijn als werkgroep aan de slag gegaan met thema’s als de groeiende
milieudruk en natuurbeheer, daar konden we zelf invloed op uitoefenen, los van de onredelijke
wereldwijde distributie.”
Zo ontwikkelden ze zelf een mineralenbalans waarmee de milieukwaliteit van het boerenbedrijf
kon worden gemeten. En namen ze als boeren de verantwoordelijkheid voor milieubehoud op
zich door bijvoorbeeld weidevogels te ontzien, en de slootkanten schraal te houden opdat ze
bloemrijk zouden worden. In de uiterwaarden gingen ze vervolgens zelf de gebieden beheren
die een natuurbestemming hadden gekregen zodat daarvoor niet een speciale stichting in het
leven hoefde te worden geroepen. Een van de bescheiden maar wezenlijke producten van de
boerderijen werd zo natuurbeheer. Met dank aan een vergoeding van het ministerie van
Landbouw. “We zagen de ontwikkeling dat je aan de ene kant boeren had die alsmaar meer melk
produceerden en aan de andere kant terreinbeherende instanties die voor de natuurgebieden
moesten zorgen. Ons standpunt is dat die scheiding niet zo strikt hoeft, dat ook boeren natuur
kunnen beheren.”
Om de initiatieven van de werkgroep meer gewicht te geven is in 1995 Den Hâneker opgericht.
In samenspraak met de provincie werden een reeks doelen aangegeven waarnaar de vereniging
zal streven, zoals een toename van de grutto’s en een betere botanische waarde. De vereniging
telt inmiddels 850 leden, onder wie 200 boeren en 650 burgers.
Een van de voornaamste aandachtspunten is en blijft milieu-integratie. Samen met de vakgroep
milieubiologie in Leiden van professor Wim ter Keurs is lang gestudeerd op de mogelijkheden
die boeren hebben om een behoorlijke milieukwaliteit op het land te krijgen. Een van de medewerkers
van de vakgroep zette zich daar vijf jaar lang voor in bij Den Hâneker. Cursussen werden
opgezet om de boeren te leren een bedrijfsnatuurplan te maken. Verder werden cursussen
vogelherkenning, grassen en planten opgezet om boeren kennis te laten nemen van de biologische
waarde van hun boerderij.
“We hadden zelfs een project beloning begroeiing slootkant: dat hield in dat we twintig (planten)
indicatorsoorten hadden benoemd. Had je er drie van dan kreeg je 15 cent, bij 4 kreeg je
114 NATIONALE STRATEGIE VOOR DUURZAME ONTWIKKELING