2819 NSDO NL Cover - Commissie voor de milieueffectrapportage
2819 NSDO NL Cover - Commissie voor de milieueffectrapportage
2819 NSDO NL Cover - Commissie voor de milieueffectrapportage
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
stad ne<strong>de</strong>rland<br />
Het niveau van verste<strong>de</strong>lijking maakte enorme indruk. En het lijkt of <strong>de</strong> grote<br />
uitdagingen van <strong>de</strong> urbanisatie (afval, watervervuiling, werkgelegenheid,<br />
behuizing en transport) op praktische wijze zijn opgelost. Echter, het ste<strong>de</strong>lijke<br />
wordt min<strong>de</strong>r stad, <strong>de</strong> groene ruimte verliest haar groene kleur terwijl inefficiënt<br />
met waar<strong>de</strong>volle ruimte wordt omgegaan. Er zijn grote spanningen<br />
tussen bebouwing en groen. Een twee<strong>de</strong> uitdaging wordt gezien in <strong>de</strong> toenemen<strong>de</strong><br />
gettovorming waar grote groepen uitgesloten raken van <strong>de</strong> mainstream<br />
economie. Kwetsbare gebie<strong>de</strong>n die weinig profiteren van economische groei.<br />
Twee<strong>de</strong>ling, ook in <strong>de</strong> vraag naar hoogopgelei<strong>de</strong> mensen en <strong>de</strong> positie van<br />
lager geschool<strong>de</strong>n, creëert enorme problemen. De kleinere dorpen urbaniseren.<br />
Wat betekent dit <strong>voor</strong> <strong>de</strong> i<strong>de</strong>ntiteit van Ne<strong>de</strong>rland Ook wordt gewezen<br />
op een onevenwichtigheid in discussies over duurzaamheid. Grootschalige<br />
thema’s, zoals klimaatveran<strong>de</strong>ring en het uitsterven van dieren domineren het<br />
<strong>de</strong>bat. Maar er zijn ook an<strong>de</strong>re schalen die van even groot belang zijn.<br />
Gewezen wordt op het dilemma van economische groei. Als globalisering een<br />
mo<strong>de</strong>l van winnaars en verliezers is, wie zijn dan die verliezers, waar wonen ze,<br />
wat is hun i<strong>de</strong>ntiteit.<br />
consumentisme en armoe<strong>de</strong><br />
Waar je ook gaat: Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs laten je zien, door hun consumentisme, hoe<br />
rijk het land is. Ook in officiële documenten (zoals van <strong>de</strong> <strong>NSDO</strong> staat dat<br />
Ne<strong>de</strong>rland niet een armoe<strong>de</strong>situatie kent, zoals wordt bedoeld in Agenda 21.<br />
Er is wel een probleem in twee<strong>de</strong>ling. Het verschil tussen arm en rijk is <strong>de</strong><br />
afgelopen tien jaar gegroeid. Het lijkt of Ne<strong>de</strong>rland geen armoe<strong>de</strong>probleem<br />
kent, terwijl er vele armen zijn. Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs willen niet graag direct bij dit<br />
vraagstuk betrokken zijn. De Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>r koopt het liever af, ook internationaal.<br />
“Als <strong>de</strong> verschillen in een samenleving geen aandacht krijgen, dan is er <strong>de</strong><br />
neiging op tolerantie <strong>voor</strong> die verschillen te ontwikkelen om er vervolgens<br />
niets mee te doen.” Armoe<strong>de</strong> wordt door Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs <strong>voor</strong>al geassocieerd<br />
met migranten, asielzoekers en an<strong>de</strong>re min<strong>de</strong>rhe<strong>de</strong>n. Ne<strong>de</strong>rland heeft moeite<br />
met haar veelkleurige samenleving. Het is opvallend dat <strong>voor</strong> Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs <strong>de</strong><br />
term ‘integratie’ betekent dat <strong>de</strong> migranten moeten leren leven in Ne<strong>de</strong>rland.<br />
Maar wat leren <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs van <strong>de</strong> migranten Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs kennen een<br />
subtiele vorm van racisme en ontkennen <strong>de</strong> ernst van het armoe<strong>de</strong>vraagstuk in<br />
het eigen land.<br />
ongelovig<br />
De christelijke waar<strong>de</strong>n, die in Ne<strong>de</strong>rland en Europa domineren, staan vaak<br />
diametraal tegenover <strong>de</strong> boeddhistische. De antropocentrische religie legitimeert<br />
en stimuleert <strong>de</strong> uitbuiting van <strong>de</strong> natuur. In <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse traditie<br />
staat <strong>de</strong> natuur ten dienste van <strong>de</strong> mens. Dat sluit misschien goed aan bij <strong>de</strong><br />
strijd tegen het water en het immense vertrouwen dat <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>r heeft<br />
in <strong>de</strong> techniek. De boeddhistische traditie is juist ecocentrisch: ‘alle dieren<br />
zijn gelijk’. De rol van religie in <strong>de</strong> individualiseren<strong>de</strong> en consumeren<strong>de</strong><br />
Ne<strong>de</strong>rlandse samenleving raakt snel op <strong>de</strong> achtergrond. Het individu en het<br />
consumentisme lijken <strong>de</strong> rol van <strong>de</strong> religie zelfs over te nemen. Waarom zijn<br />
<strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs dan zo gericht op het beschermen van <strong>de</strong> natuur Met bijna<br />
een miljoen le<strong>de</strong>n moet Natuurmonumenten toch ook een spirituele of<br />
religieuze basis hebben. Maar als het gaat over het belang van <strong>de</strong> natuur<br />
wordt verwezen naar getallen en het belang van ecotoerisme. Dat geldt ook<br />
<strong>voor</strong> het <strong>NSDO</strong>-document, dat <strong>de</strong> mantra van economische groei predikt,<br />
zorgen uit over sociale cohesie in een multiculturele en verou<strong>de</strong>ren<strong>de</strong><br />
samenleving en <strong>de</strong> druk op het milieu wil vermin<strong>de</strong>ren. De economische<br />
groei en het individualisme lijken samen te gaan, maar in een groei-economie<br />
is geen ruimte <strong>voor</strong> een gesloten samenleving. Hoe moet het dan met spirituele<br />
behoeften van Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs Hebben ze überhaupt die behoeften<br />
Gedacht wordt van wel, maar techniek scheidt mensen. Het wordt een<br />
‘machine interface culture’. “Dat past bij <strong>de</strong> westers kapitalistische en <strong>de</strong><br />
individualistische levensstijl, waarin privacy <strong>de</strong> norm vormt. Wensen en zorgen<br />
wor<strong>de</strong>n niet meer ge<strong>de</strong>eld en het belangrijkste (geluk) komt on<strong>de</strong>r constante<br />
druk.”<br />
27<br />
www.nizw.nl<br />
030 230 6370<br />
Heel <strong>de</strong> buurt<br />
Project om <strong>de</strong> problemen in<br />
achterstandswijken aan te pakken.<br />
Er is een gestructureer<strong>de</strong><br />
aanpak ontwikkeld waarbij buurtbewoners,<br />
maatschappelijke organisaties,<br />
overhe<strong>de</strong>n en bedrijfsleven<br />
<strong>de</strong> han<strong>de</strong>n ineen hebben<br />
geslagen.<br />
Financiering: Ministerie van VWS<br />
HOOFDSTUK 2 REACTIES OP DE 'VERKENNING VAN HET RIJKSOVERHEIDSBELEID' 55