2819 NSDO NL Cover - Commissie voor de milieueffectrapportage
2819 NSDO NL Cover - Commissie voor de milieueffectrapportage
2819 NSDO NL Cover - Commissie voor de milieueffectrapportage
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>de</strong> ser: “het is aan <strong>de</strong> overheid om <strong>de</strong> rand<strong>voor</strong>waar<strong>de</strong>n<br />
waarbinnen <strong>de</strong> samenleving keuzen zal<br />
moeten maken, hel<strong>de</strong>r aan te geven.die rand<strong>voor</strong>waar<strong>de</strong>n<br />
behoren <strong>de</strong> beperkingen in <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rlinge<br />
uitwisselbaarheid van <strong>voor</strong>raadgroothe<strong>de</strong>n<br />
– zoals <strong>de</strong> grenzen aan <strong>de</strong> belastbaarheid van ecosystemen<br />
– te weerspiegelen 18 .<br />
samenleving echt hard willen maken. Het zijn vragen als ‘Wat is samen’ en<br />
‘Welke dynamiek hebben we nodig’ als het om <strong>de</strong> samenlevingsopbouw<br />
gaat. Het gaat ook om <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijkheid van <strong>de</strong> burger versus die van<br />
<strong>de</strong> overheid. Over <strong>de</strong> rommel na het vuurwerk afschieten in <strong>de</strong> nieuwjaarsnacht:<br />
‘De overheid zou niet als oplossing van het probleem <strong>de</strong> rommel<br />
nog sneller moeten opruimen, maar <strong>de</strong> burgers bewust moeten maken van hun<br />
gedrag.’ 19<br />
De Nationale Jeugd Raad komt op basis van een alternatieve <strong>de</strong>finitie en <strong>de</strong><br />
daarvan afgelei<strong>de</strong> doelen tot het on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> <strong>voor</strong>stel <strong>voor</strong> een afwegingska<strong>de</strong>r:<br />
Mondiale<br />
samenwerking<br />
Evenwicht tussen<br />
mensen<br />
Evenwicht tussen<br />
mens en natuur<br />
Kwaliteit van leven<br />
Armoe<strong>de</strong> bestrijding<br />
Duurzaam Consumeren en<br />
Produceren<br />
Educatie<br />
Governance<br />
afwegen of <strong>voor</strong>ra<strong>de</strong>n meten<br />
De Nationale Jeugd Raad drong aan op het uitwerken van het ‘<strong>voor</strong>raadbegrip’:<br />
door het meten van <strong>de</strong> ecologische, <strong>de</strong> sociale en <strong>de</strong> economische <strong>voor</strong>ra<strong>de</strong>n<br />
is na te gaan of we op <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> weg zijn.<br />
An<strong>de</strong>ren hebben gewezen op <strong>de</strong> “formule” (Milieu)Impact = Bevolking *<br />
Consumptiepatroon * Technologie. Bij een groeien<strong>de</strong> wereldbevolking en <strong>de</strong><br />
wens het consumptieniveau in <strong>de</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong> wereld meer gelijk te trekken met dat<br />
in <strong>de</strong> rijke lan<strong>de</strong>n, kunnen <strong>de</strong> milieugevolgen alleen wor<strong>de</strong>n tenietgedaan bij<br />
een zeer drastische efficiencyverbetering van <strong>de</strong> technologie. Dan is een efficiencyverbetering<br />
met een factor 10 op langere termijn nodig.<br />
Weer an<strong>de</strong>ren wezen er op dat zo een efficiencyverbetering op afzienbare termijn<br />
er niet in zit en dat we dus zowel ten aanzien van <strong>de</strong> bevolkingsomvang<br />
als ten aanzien van <strong>de</strong> consumptiepatronen (in <strong>de</strong> rijke lan<strong>de</strong>n) ‘terug’ zou<strong>de</strong>n<br />
moeten.<br />
afwegen op basis van doelen, normen<br />
of waar<strong>de</strong>n<br />
Afwegen kan te veel ruimte geven aan pragmatisme. Daarom zijn volgens<br />
sommigen har<strong>de</strong> politieke doelen nodig. An<strong>de</strong>ren bepleiten om <strong>voor</strong>al aan te<br />
sluiten bij <strong>de</strong> maatschappelijke waar<strong>de</strong>n, die uitein<strong>de</strong>lijk <strong>de</strong> politieke doelen<br />
bepalen: het gaat bij<strong>voor</strong>beeld niet om <strong>de</strong> biodiversiteit, maar meer over onze<br />
natuurbeel<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> vraag <strong>voor</strong> welke biodiversiteit we ons als Ne<strong>de</strong>rlandse<br />
afwegen moet lei<strong>de</strong>n tot gerichte<br />
activiteiten<br />
Afwegen mag en kan niet losgekoppeld wor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> vraag welke acties<br />
ingezet wor<strong>de</strong>n en wie dat dan moet doen. Daarom werd <strong>de</strong> conceptversie van<br />
<strong>de</strong> <strong>NSDO</strong> 20 ‘spannen<strong>de</strong>r’ gevon<strong>de</strong>n. Hierin was <strong>de</strong> driehoek van noodzakelijke<br />
activiteiten opgenomen: het bie<strong>de</strong>n van zekerheid, het bie<strong>de</strong>n van kansen en<br />
het bie<strong>de</strong>n van ontwikkelingsmogelijkhe<strong>de</strong>n (security, opportunity en empowerment).<br />
Verschillen<strong>de</strong> organisaties werken inmid<strong>de</strong>ls met <strong>de</strong>ze driehoek. (zie<br />
pagina 25)<br />
Vanuit het GIDO werd <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> invulling hieraan gegeven: “als burgers en<br />
organisaties hun burgerschap vorm willen geven, dan kan <strong>de</strong> overheid burgers<br />
<strong>de</strong> ruimte geven door het bie<strong>de</strong>n van proceson<strong>de</strong>rsteuning. Beleid en uitvoering<br />
moeten dan aansluiten bij <strong>de</strong> beleving van <strong>de</strong> burgers en moeten creatieve<br />
ontwikkeling van nieuwe mogelijkhe<strong>de</strong>n stimuleren. Het vin<strong>de</strong>n en benutten<br />
van speelruimte <strong>voor</strong> <strong>de</strong> huidige en toekomstige generaties verdient daarbij<br />
aandacht.”<br />
vallen sociale aspecten wel of niet<br />
on<strong>de</strong>r duurzame ontwikkeling<br />
Duurzame ontwikkeling wordt in Ne<strong>de</strong>rland <strong>voor</strong>al als een ‘milieuaangelegenheid’<br />
gezien. De internationale invalshoek is bre<strong>de</strong>r. 21 Omdat sociale<br />
processen een an<strong>de</strong>re tijdspanne kennen dan milieuvraagstukken, een an<strong>de</strong>re<br />
Leef mee met <strong>de</strong> boer,<br />
adopteer een koe<br />
Reactie op MKZ crisis en het<br />
huidige landbouwsysteem dat<br />
gedomineerd wordt door internationale<br />
belangen. Doel is het herstellen<br />
van <strong>de</strong> verbinding tussen<br />
consument en producent, ook<br />
zou het moeten dienen als startpunt<br />
<strong>voor</strong> <strong>de</strong> ontwikkeling van<br />
duurzame land – en tuinbouw.<br />
12<br />
Financiering: Overgrote <strong>de</strong>el<br />
komt van particuliere financiers<br />
www.adopteereenkoe.nl<br />
www.milieubewustzijn.nl<br />
035 655 9359<br />
24 NATIONALE STRATEGIE VOOR DUURZAME ONTWIKKELING