2819 NSDO NL Cover - Commissie voor de milieueffectrapportage

De beheerder is er niet, anders had hij het zwembad nog even kunnen laten zien. Jan Adriaanse
gaat als voorzitter van de Groenstichting Rozendaal voorop in een wandeling door het groen van
een van de meest markante en geslaagde woonprojecten van het land: Park Rozendaal in
Leusden. In zijn kielzog loopt zijn zevenjarige zoon Maarten. Tussen het struikgewas is midden
in het zwembad de staande Engelse klok te zien die de stichting kocht ter ere van het 25-jarig
bestaan van het park in 1995. “Toch blij dat ik iets verderop woon,” verzucht hij, “want het kan
hier zomers knap lawaaierig zijn.” In zijn hand houdt hij een folder met de kop ‘voorjaarswandeling’.
Er bestaat een vergelijkbare handleiding voor het najaar. Her en der staat bij de bomen
en planten de soortnaam aangegeven. Voor de ingang van het zwembad staat een jonge plataan,
we passeerden net twee moseiken en een robina die in Nederland wordt aangeduid als
acacia, maar volgens de gids is dat volkomen onterecht. De boom is een exoot en hoort niet in
Nederland thuis. Naast de plataan staat een stenen bak met zuurbes en cotoneaster.
Willem Duys, Rinus Israel, Ard Schenk en Ada Kok waren er allen bij toen op 30 september bij
1970 de eerste vier modelwoningen feestelijk werden opgeleverd. Het werd de hoogste tijd, zo
betoogde Duys, dat er na vijfentwintig jaar een einde kwam aan het recht-toe-recht-aan bouwen.
Er moest, zo herhaalde hij het motto van projectontwikkelaar Eurowoningen, meer ruimte
komen voor de mensen om in te leven, ruimte waarin de mensen ‘mens’ zouden kunnen zijn. Hij
voorspelde dat men tien jaar later zou zeggen dat de victorie van een nieuw stedenbouwkundige
stijl begonnen was in Leusden. Gedurende twee jaar zouden er in het ontluikende Leusden
1100 koopwoningen worden gebouwd met gemiddeld 157 vierkante meter grond per woning
terwijl de norm toen 75 vierkante meter was. Uiteindelijk werden er 476 woningen gerealiseerd.
“Maarten, kom daar af.” De zoon zit in zijn klimfase en zal tijdens de route op alles klimmen dat
het park mede bijzonder maakt, zoals het doel op het trapveld, de ‘umpire’-stoel op de tennisbaan,
een enkele es en een basketbalpaal. Zojuist zag hij een schuurtje. Adriaanse kwam hier in
1987 wonen en wist feitelijk niets over de ideologische achtergrond van de in een ‘stramien van
elkaar snijdende cirkels’ opgezette wijk. Een echt woonpark moest het worden, zo verwoordde
J. Poot, de oprichter en eerste directeur van Eurowoningen, het concept en dat is het ook geworden.
Met binnen elke cirkel een plein voor de gezelligheid en rust. De ontwikkelaar dokterde
met architect Henk Klunder en stedenbouwkundige Daan Zuiderbroek een systeem uit waarbij
een grote woningdichtheid toch samen kon gaan met veel groen. Ze pasten aaneengeschakelde
gérende bouw toe – de voorkant van elke woning is iets smaller dan de achterkant –
waardoor een grote ruimtebesparing ontstond. Stegen waren niet nodig en voor het autogebruik
werd op de begane grond de garage bedacht. De woningen werden gestapeld, wonen
doet men op 1 of 2 hoog. De kopers konden hun eigen indeling kiezen, waardoor maar weinig
huizen van binnen identiek zijn. En alles werd volgens de toen laatste technieken kant-en-klaar
aangeleverd. De kozijnen zijn van aluminium en de wanden van beton. “Zeer stevig beton”, zegt
Adriaanse. Met een gewoon boortje gaat hij de wand niet meer te lijf wanneer hij iets wil ophangen.
Het enige minpuntje is wellicht de bekleding van de buitenkant met grindplaten, al klagen
de bewoners daar nimmer over.
Het meest unieke van het complex is dat de bewoners zelf verantwoordelijk zijn voor de voorzieningen
zoals het zwembad, de tennisbaan en al het groen in de wijk door middel van de
Groenstichting Rozendaal. De stichting kent een dagelijks bestuur van vijf leden en een algemeen
bestuur waarnaar alle twaalf pleinen een vertegenwoordiger afvaardigen. Adriaanse: “Het
is een vorm van zelfbestuur. Elk huis betaalt 23 euro per maand voor het onderhoud. Daar huren
we onder meer een hovenier voor in en toezichthouders in het zwembad.Door de vertegenwoordiging
van elk plein in het bestuur blijft iedereen op de hoogte. Maar we hebben ook een
DE PRAKTIJK VAN ALLEDAG 47