2819 NSDO NL Cover - Commissie voor de milieueffectrapportage

Ook binnen het huishouden organiseren burgers zich rondom duurzaamheid.
Zo'n 13.000 huishoudens hebben inmiddels deelgenomen aan
ecoteams. Groepen huishoudens, die met elkaar stapsgewijs hun milieugedrag
verbeteren. Het ecoteamprogramma was vaak een onderdeel van de
Lokale Agenda 21 van gemeenten.
Het Global Action Plan is een initiatief uit
de Verenigde Staten, waar mede op
basis van de milieudoelstellingen van het
Nederlandse eerste Nationaal
Milieubeleidsplan uit 1989, een programma
is opgezet om huishoudens gezamenlijk
te laten werken aan verbetering van
hun milieugedrag: vermindering van
energieverbruik, vermindering van
watergebruik, vermindering van het aantal
autokilometers, vermindering van de
afvalproductie, aankoop van duurzame
producten, enzovoort. Werkboeken zijn
inmiddels voor z'n 25 landen beschikbaar.
In Nederland is het programma in
1991 van start gegaan. Uit een evaluatie
door de Rijksuniversiteit Leiden bleek dat
het programma niet alleen succesvol is
(vaak besparingen van tientallen procenten)
maar ook dat deze resultaten
bestendig zijn: men houdt het vol ook al
is het ecoteam afgelopen. Er zijn
ecoteams opgezet met allochtonen en
met werknemers van bedrijven en overheden
(politie, Rabobank). Het programma
is aanvankelijk gesponsord door het
ministerie van VROM en later onder
andere door energiedistributiebedrijven,
die er een goed middel in zagen om tot
effectieve energiebesparing te komen.
Uiteraard betekent het programma ook
een financiële besparing voor
huishoudens die in de honderden euro's
per jaar kunnen lopen.
Het programma is opgezet voor vrijwel
alle Europese landen, voor de Verenigde
Staten en Canada. In Midden- en Oost-
Europa is het programma behulpzaam bij
het omschakelingsproces waarin bijvoorbeeld
huishoudens moeten wennen aan
het moeten betalen voor energiediensten.
Vaak zijn organisaties, die zich visionair bezig houden met duurzame ontwikkeling,
een uitzondering in hun vakgebied. Dat leidt tot een botsing van twee
culturen: innovatief versus conservatief 114 . In vervolg op het Brundlandtrapport
uit 1987 werd het thema duurzaamheid met name opgepakt door de
bestaande milieuorganisaties. Echter, ook deze organisaties ervaren het als
lastig om een abstract thema als duurzaamheid aantrekkelijk te maken voor
hun eigen achterban en het grotere publiek. Het ontbreken van inzicht in de
handelingsperspectieven van de burger is dan een belangrijke barrière 115 .
van 2002 in Johannesburg wordt gehouden, is een platform van maatschappelijke
organisaties opgericht om gezamenlijk de voorbereiding ter hand te
nemen. Het resultaat is het Nationale Platform Johannesburg waar maar liefst
132 uiteenlopende organisaties lid van zijn geworden 116 . Opmerkelijk is dat
deze organisaties het werken aan duurzame ontwikkeling, ieder op een
eigen wijze, tot hoofddoel hebben gemaakt.
Er zijn uiteindelijk maar weinig maatschappelijke organisaties die zich expliciet
rond duurzaamheid organiseerden. Een concreet voorbeeld is 'Omslag,
Werkplaats voor Duurzame Ontwikkeling'. Omslag brengt mensen bijeen
rond de thema's milieu, vrede, werk, cultuur, economie en solidariteit. Met
acties, publicaties en doe-activiteiten werkt Omslag aan een kleurrijke,
duurzame samenleving.
Een meer voorkomend verschijnsel is de toename van netwerkorganisaties.
Voorbeelden hiervan zijn Campagnebureau Echte Welvaart (26 aangesloten
organisaties), Wereldburgers.nl (46 organisaties), Nederlandse Vrouwenraad
(46 organisaties), NCDO (21 commissieleden), Nationale Jeugdraad (19
organisaties) en de Zuid-Noord Federatie (14 organisaties). Ook in de aanloop
naar de World Summit on Sustainable Development, die in de zomer
35
030 253 22876
Fondsen voor
Natuurbeschermingsprojecten
in Frans Guyana
Project ter bescherming van
natuurgebieden in Frans Guyana.
Het project heeft ook als doel het
bevorderen van kennis over het
regenwoud en het bevorderen
van de samenwerking tussen
wetenschap en bedrijfsleven. Het
project heeft een voorbeeldfunctie
als een uniek samenwerkingsverband
tussen wetenschap
en het bedrijfsleven.
Financiering: Stichting Doen
HOOFDSTUK 3 WAT DOET MEN AAN DUURZAME ONTWIKKELING 71