islam%20akaidi

71
İSLAM AKAİDİ
şekillerden veya özellikle Hz. İbrahim döneminde olduğu gibi muhtelif cahiliyye
sistemlerinde tapınılan tahtadan, taştan, tunçtan heykellerden ve ağaç, kuş,
hayvan, yıldız, gök cismi, ateş, ruh veya hayallerden ibaret değildir. Bu basit
puta tapınma şekilleri Allah’a şirk koşmanın bütün boyutlarını kapsamaz.
Yalnızca bu ilkel putçuluklar üzerinde duracak olursak ve Kur' an' daki şirkten
maksadın sadece bunlar olduğunu kabul edecek olursak, oldukça boyutlu olan
şirk kavramından bir şey anlamış olmayız. Oysa Kur'an'a göre put, o kadar
geniş anlamlıdır ki, kişinin Allah'ın dışında hayatının amacı kıldığı maddi-manevi
her şeydir. Bu putları, hayatın amacı kılmak da Allah'a şirk koşmak olarak
nitelendirilmiştir. İnsanları kendilerine faydası dokunmayan ağaç, taş, maden
vs. şeylere ibadete sevk eden sebepler nelerdir? İnsanlar niçin putlara
taparlar? Göz göre göre bu cansız şeylere neden tazimde bulunulmuş ve
bulunula gelmektedir?
Putlara Tapmanın Sebepleri: Kur’an putlara tapınma konusunda şunları sayar
1- Şefaat düşüncesi ve Allah'a bu aracılarla güya yakın olma arzusu:
Kur'an, putçuların bu bahanelerini, yapay kılıflarını geçerli bir neden kabul
etmez ve insanları putperestliği bırakmaları için en keskin ve sert dili kullanır.
(Bkz. 39/Zümer, 3, 44; lO/Yunus, 18; 17/İsra, 56-57; 43/Zuhruf, 86; 30/Rum,
13).
2- Aşırı ta'zim: Kur'an'a göre bir varlığa aşırı saygı gösterme, onu
yüceltme ve onu ululama, sonuçta onu tanrılaştırmaya yol açacağı için yerilmiş
ye şirk olarak değerlendirilmiştir. Sanki ibadet edilecek derecede yüceltilen
şahsiyetler, Allah katında makbul ve aslında böyle bir ta'zimden kaçan kimseler
bile olabilirler. Kur'an, peygamberlere, din adamlarına, meleklere, salih
insanlara vb. varlıklara gösterilen bu aşırı ta'zimi şirk olarak değerlendirmiştir.
(Bkz. 5/Maide, 116; 9/Tevbe, 30, 31; 34/Sebe', 40; 711Nuh, 23).
3- Aşırı sevgi: Kur'an, herhangi bir şeyi, Allah'ı sever gibi severek, onun
arzularına, emir ve yasaklarına itaat etmeyi Allah'a şirk koşmak olarak
değerlendirmiş; herhangi bir şeye veya kimseye karşı beslenen aşırı sevgiyi de,
onu putlaştırmak olarak nitelemiştir. "İnsanlardan öyleleri vardır ki, Allah 'tan
başka eşler tutarlar. Allah'ı sever gibi onları severler. İman edenler ise, en çok
Allah'ı severler ... " (Bakara, 165) Allah'a inanmak, kişinin O'nun isteğini kendi
dileğine veya başkalarının isteklerine tercih etmesini ve diğer arzuları O'nun
yolunda feda edecek kadar O'nu sevmesini gerektirir. Allah'ı sevmenin kanıtı,
Allah'ın belirli nitelik ve güçlerini başkalarına atfetmemek ve O'nun hakkını
sahte ilah ve rablere vermemektir. Allah'ın sıfat ve güçlerini başkalarına
atfedenler, O'nu sevdiklerini iddia edemezler; bilakis bu şekilde O'na ortak