1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

More documents

Recommendations

Info

Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y K O R U P C Y J N Y 123 W rozdziale czwartym – finanse i finansowanie partii politycznych – określono, iż źródła finansowania partii politycznych są jawne. Majątek partii politycznych tworzony jest ze składek członkowskich, darowizn, zapisków, z dochodów z majątku oraz określonych ustawami dotacji i subwencji. Zgromadzone aktywa ugrupowania przeznaczone mogą zostać tylko na cele statutowe lub charytatywne. Zgodnie z przepisami cytowanej ustawy partia polityczna nie może prowadzić działalności gospodarczej. Dodatkowo ugrupowanie może uzyskiwać dochody z majątku pochodzące jedynie: –– z oprocentowania środków zgromadzonych na rachunkach bankowych, –– z obrotu obligacjami Skarbu Państwa i bonami na rachunkach bankowych i lokatach, –– ze zdobycia należących do niej składników majątkowych, –– z działalności własnej polegającej na sprzedaży tekstu statutu lub programu partii, a także przedmiotów symbolizujących partię i wydawnictw popularyzujących cele i działalność partii politycznej oraz na wykonywaniu odpłatnie drobnych usług na rzecz osób trzecich z wykorzystaniem posiadanego sprzętu biurowego 670 . Kolejne przepisy ustawy stanowią, iż partia polityczna może użyczać posiadane przez siebie nieruchomości i lokale jedynie na biura poselskie, senatorskie oraz biura radnych gminy, powiatu albo województwa. Partia polityczna może gromadzić środki finansowe jedynie na rachunkach bankowych 671 . Podmioty tego rodzaju mogą zaciągać kredyty bankowe na cele statutowe 672 . Dodatkowo partia nie może przeprowadzać zbiórek publicznych 673 . W świetle omawianej regulacji partie polityczne mogą otrzymywać środki finansowe przekazywane od osób fizycznych, którymi jednak mogą być tylko obywatele polscy mające stałe miejsce zamieszkania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej 674 . Łączna suma wpłat od osoby fizycznej na rzecz partii politycznej, z wyłączeniem składek członkowskich w kwocie nie przekraczającej w jednym roku minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu poprzedzającym wpłatę, nie może przekraczać w jednym roku 15-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów. Należy zaznaczyć, iż wskazane regulacje dooraz złożeniu w Państwowej Komisji Wyborczej wymaganego przepisami ordynacji sprawozdania finansowego 666 . Ordynacja wyborcza z 2001 roku wskazuje zasady uzyskiwania przez komitety wyborcze środków na pokrycie kosztów kampanii wyborczej oraz sposoby ich przekazywania przez osoby fizyczne koalicyjnym komitetom wyborczym lub komitetom wyborczym wyborców. Wypełniając zasadę transparentności finansowania kampanii wyborczych oraz ułatwienia kontroli prawidłowości gospodarki finansowej komitetów wyborczych każdy podmiot zobowiązany jest do gromadzenia środków finansowych na rachunku bankowym. Przepis ten jest bezwzględnym obowiązkiem, a nieprzestrzeganie tego wymogu stanowi podstawę do odrzucenia przez Państwową Komisję Wyborczą sprawozdania finansowego 667 . Uregulowania dotyczące finansowania partii politycznych ujęte zostały również w ustawie o partiach politycznych 668 . Ustawa ta poddana została gruntownej przebudowie, której celem było zwiększenie nadzoru kompetentnych organów państwa nad finansowaniem partii politycznych, w tym szczególną uwagę poświęcono na uporządkowanie źródeł i zasad ich finansowania. Przed poczynionymi zmianami partie polityczne uprawnione były do prowadzenia działalności gospodarczej, przeprowadzania zbiórek publicznych, uzyskiwania bez ograniczeń dochodów ze swojego majątku. Partiom uczestniczącym w wyborach parlamentarnych przysługiwała dotacja z budżetu państwa. Pomoc państwa wyrażona była w formie dotacji celowej na działalność statutową (60%) oraz dotacji podmiotowej, przyznawanej w związku z poniesionymi wydatkami na przedsięwzięcia dotyczące wyborów do Sejmu i Senatu (40%). Dotacja celowa udzielana była partii politycznej pod warunkiem, że jej okręgowe listy kandydatów na posłów otrzymały co najmniej 3% ważnie oddanych głosów na wszystkie listy kandydatów partii politycznych w skali kraju. Wysokość dotacji ustalana była proporcjonalnie do liczby oddanych głosów na daną partię 669 . Przedstawiony system finansowania partii politycznych był mało klarowny i mógł prowadzić do nadużyć, w tym sytuacji korupcyjnych. Tak więc wprowadzone regulacje w 2001 roku (i dalsze jej nowelizacje) zdają się być bardziej czytelne i jasne w zakresie finansowania polityki. 1
124 A. Hussein J. BIL korupcja MECHANIZMY jako KORUPCJOGENNE instrument uprawiania – cztery polityki grzechy główne władz publicznych 1 polityczna zobligowana jest do złożenia przez uprawniony organ partii, wniosku o wypłacenie subwencji na dany rok. Wniosek sporządzany jest na urzędowym formularzu oraz musi uzyskać potwierdzenie przez Państwową Komisję Wyborczą w przedmiocie uprawnienia do subwencji i jej wysokości 680 . Partia polityczna zobligowana jest do gromadzenia środków finansowych pochodzących z budżetu na osobnym subkoncie rachunku bankowego partii. Osobą uprawnioną do przekazania subwencji na wskazany przez partię rachunek bankowy jest minister właściwy do spraw finansów publicznych. Partie mogą liczyć na uzyskanie pierwszych środków finansowych najpóźniej 30 dnia od ogłoszenia przez Państwową Komisję Wyborczą w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” informacji o przyjętych i odrzuconych sprawozdaniach wyborczych komitetów wyborczych 681 . Zmiany dokonane w omawianej ustawie, dotyczące finansowania partii z budżetu państwa (zgodnie z przedstawionym powyżej sposobem naliczania subwencji), uchwalono w kwietniu 2001 roku. We wrześniu przeprowadzono wybory parlamentarne, po których wybrane partie (w myśl wprowadzonych przepisów), zaczęły otrzymywać finansowanie budżetowe. Tak więc w 2002 roku prawo do subwencji otrzymały partie: Sojusz Lewicy Demokratycznej, Samoobrona RP, Prawo i Sprawiedliwość, Polskie Stronnictwo Ludowe, Liga Polskich Rodzin, Unia Pracy, Krajowa Partia Emerytów i Rencistów, Partia Ludowo-Demokratyczna, Stronnictwo Demokratyczne oraz Unia Wolności. Przyznane ugrupowaniom kwoty odbiegały jednak od kwot, jakie by otrzymały w oparciu o przepisy ustawy. Sytuacja ta spowodowana była kryzysem finansów publicznych datowanych na lata 2002–2003. W omawianym okresie najwyższą subwencję otrzymał Sojusz Lewicy Demokratycznej (11,2 mln zł), który wraz z koalicjantami odniósł zwycięstwo w wyborach. Prawo i Sprawiedliwość otrzymało 7,5 mln zł., Liga Polskich Rodzin 5,8 mln zł, samoobrona 5,3 mln, Unia Wolności 3,2 mln, a Polskie Stronnictwo Ludowe 1,2 mln zł. Niższe dotacje przypadły Krajowej Partii Emerytów i Rencistów, Partii Ludowo-Demokratycznej oraz Stronnictwu Demokratycznemu, które otrzymały z budżetu kilkutysięczne kwoty 682 . W kolejnym roku partiom przekazano subwencje, które również zostały obniżone. Sotyczą także środków niepieniężnych. Wpłata od osoby fizycznej na rzecz patii może zostać dokonana jedynie czekiem rozrachunkowym, przelewem lub kartą płatniczą 675 . Przepisy przyznające partiom politycznym subwencję (bezzwrotną pomoc budżetową na realizację ich celów statutowych) umiejscowione zostały w tej samej ustawie 676 , która reguluje zasady otrzymywania przez partie subwencji z budżetu państwa na działalność statutową. Subwencje przekazywane są ugrupowaniom przez okres kadencji Sejmu, po spełnieniu niżej wymienionych przesłanek: –– jeżeli partia polityczna w wyborach do Sejmu samodzielnie tworząc komitet wyborczy otrzymała w skali kraju co najmniej 3% ważnie oddanych głosów na jej okręgowe listy kandydatów na posłów albo, –– w wyborach do Sejmu weszła w skład koalicji wyborczej, w ramach której okręgowe listy kandydatów na posłów otrzymały w skali kraju co najmniej 6% ważnie oddanych głosów. W sytuacji uzyskania subwencji przez koalicję wyborczą, kwota środków przydzielana jest każdemu z ugrupowań proporcjonalnie według umowy zawiązującej koalicję wyborczą. Umowa, będąca podstawą zawiązania koalicji wyborczej, przekazywana jest do rejestracji w Państwowej Komisji Wyborczej. W przypadku nieokreślenia w umowie zawiązującej koalicję proporcji dystrybucji przyznanych środków, subwencja nie przysługuje. W świetle rozwiązania się koalicji wyborczej, po uzyskaniu prawa do subwencji, przyznane środki pozostają w dyspozycji partii politycznych wchodzących w skład koalicji wyborczej na zasadach określonych w umowie. Subwencja przysługuje partiom politycznym alko koalicji wyborczej od 1 stycznia roku następującego po roku, w którym odbyły się wybory 677 . Ustawa o partiach politycznych określa szczegółowo wysokość rocznej subwencji przyznawanej partiom lub koalicji wyborczej. Kwota ta przyznawana jest na zasadzie stopniowej degresji, proporcjonalnie do łącznej liczby głosów ważnie oddanych na listy okręgowe kandydatów na posłów tej partii albo koalicji wyborczej 678 . Przyznana subwencja wypłacana jest każdego roku w okresie kadencji Sejmu określonej partii politycznej w czterech równych ratach 679 . W celu uzyskania wskazanych środków, partia
Page 2 and 3:
1 1A(4) Prace doktorskie WARSZAWA 2
Page 4 and 5:
Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y
Page 6 and 7:
Page 8 and 9:
Page 10 and 11:
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75: Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Page 190 and 191:
Page 192 and 193:
Page 194 and 195:
Page 196 and 197:
Page 198 and 199:
Page 200 and 201:
Page 202 and 203:
Page 204 and 205:
Page 206 and 207:
Page 208 and 209:
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
Page 218 and 219:
Page 220 and 221:
Page 222 and 223:
Page 224 and 225:
Page 226 and 227:
Page 228 and 229:
Page 230 and 231:
Page 232 and 233:
Page 234 and 235:
Page 236 and 237:
Page 238 and 239:
Page 240 and 241:
Page 242 and 243:
Page 244 and 245:
Page 246 and 247:
Page 248 and 249:
Page 250 and 251:
Page 252 and 253:
Page 254 and 255:
Page 256 and 257:
Page 258 and 259:
Page 260 and 261:
Page 262 and 263:
Page 264 and 265:
Page 266 and 267:
Page 268 and 269:
Page 270 and 271:
Page 272 and 273:
Page 274 and 275:
Page 276 and 277:
Page 278 and 279:
Page 280 and 281:
Page 282 and 283:
Page 284 and 285:
Page 286 and 287:
Page 288 and 289:
Page 290 and 291:
Page 292 and 293:
Page 294 and 295:
Page 296 and 297:
Page 298 and 299:
Page 300 and 301:
Page 302 and 303:
Page 304 and 305:
Page 306 and 307:
Page 308 and 309:
Page 310 and 311:
Page 312 and 313:
Page 314 and 315:
Page 316 and 317:
Page 318 and 319:
Page 320 and 321:
Page 322 and 323:
Page 324 and 325:
Page 326 and 327:
Page 328 and 329:
Page 330 and 331:
Page 332 and 333:
Page 334 and 335:
Page 336 and 337:
Page 338 and 339:
Page 340 and 341:
Page 342 and 343:
Page 344 and 345:
Page 346 and 347:
Page 348 and 349:
Page 350 and 351:
Page 352 and 353:
Page 354 and 355:
Page 356 and 357:
Page 358 and 359:
Page 360 and 361:
Page 362 and 363:
Page 364 and 365:
Page 366 and 367:
show all

1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?