1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

More documents

Recommendations

Info

Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y K O R U P C Y J N Y 245 celników, urzędników skarbowych, samorządowców, aż do prokuratorów, sędziów czy ministrów, trudno jednoznacznie ustalić modus operandi, albowiem bardzo często ma on indywidualny charakter uzależniony od charakteru sprawy, której dotyczy. Od dłuższego czasu obserwuje się następujące trendy: –– coraz większa część środków finansowych znajdująca się w dyspozycji zorganizowanych grup przestępczych przeznaczana jest na korupcję; –– działania korupcyjne zorganizowanych grup często są kamuflowane przez przeznaczanie środków finansowych na działalność społeczną lub charytatywną, co ma na celu uzasadnić spodziewaną przychylność lokalnych władz i środowisk oraz stworzyć pozytywny wizerunek przestępcy; –– członkowie zorganizowanych grup przestępczych przenikają do organów administracji rządowej i samorządowej. Analizując informacje będące w posiadaniu służb odpowiedzialnych za zwalczanie korupcji w Polsce, w szczególności Policji, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Żandarmerii Wojskowej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, można przedstawić wybrane obszary życia społecznego naszego kraju, które są najbardziej narażone na przestępstwa korupcyjne oraz mechanizmy powstawania tych przestępstw. Jako pierwszy, wskazany został obszar bezpieczeństwa państwa. Na bezpieczeństwo państwa składa się bezpieczeństwo publiczne oraz nazwane na potrzeby niniejszej dysertacji bezpieczeństwo militarne. Za bezpieczeństwo publiczne w największym stopniu odpowiada Policja. W utrzymaniu bezpieczeństwa publicznego biorą udział również inne służby, mające uprawnienia do stosowania środków przymusu bezpośredniego 92 oraz użycia broni palnej m.in.: Straż Miejska 93 , Straż Graniczna 94 , Straż Ochrony Kolei 95 , Straż Leśna 96 , Inspekcja Transportu Drogowego 97 . Służby te wykonują m.in. czynności związane z ujawnieniem przestępstw i wykroczeń. Każda czynność w wyniku której może nastąpić działanie restrykcyjne jest obarczona możliwością wystąpienia propozycji odstąpienia od jej wykonania, a więc propozycji wręczenia korzyści majątkowej czyli wystąpienia korupcji. Najczęściej związane jest to z postępowaniem mandatowym za wykroczenia w ruchu drogo- wym lub utrzymaniem porządku publicznego. W pierwszym, dotyczącym ruchu drogowego, funkcjonariusz podczas stwierdzenia wykroczenia proponuje mandat karny w wysokości zgodnej z taryfikatorem. W konsekwencji spotyka się z propozycją łapówki o niższej wartości niż proponowany mandat, za odstąpienie od wręczenia mandatu oraz dodatkowo za nie przypisywanie punktów karnych. Jak się dogadają zapomina się o całej sytuacji i każdy idzie w swoją stronę zadowolony, jeden, że udało mu się uniknąć odpowiedzialności, a drugi, że wpadła mu dodatkowa gratyfikacja. W drugim przypadku sytuacja jest analogiczna. Funkcjonariusz stwierdzając naruszenie porządku publicznego np. nielegalny handel, przystępuje do wręczenia mandatu, ale spotyka się z propozycją odstąpienia od ukarania za stosowną gratyfikację. Jeżeli się dogadają to tak jak poprzednio, wszyscy są zadowoleni. Bezpieczeństwo Polski realizowane jest przez wojsko oraz służby specjalne. Bezpieczeństwo militarne zapewniają Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, natomiast działania Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego i Centralnego Biura Antykorupcyjnego to działania o charakterze niemilitarnym, jednak o strategicznym znaczeniu. Bezpieczeństwo to również prawidłowe funkcjonowanie wymienionych służb. Korupcja w tym obszarze związana jest najczęściej z postępowaniami przetargowymi. Jest to groźne dla prawidłowego funkcjonowania i rozwoju Sił Zbrojnych. Mechanizm postępowania polega na wpływaniu na zapisy specyfikacji istotnych warunków zamówienia, poprzez wprowadzanie zapisów gwarantujących wybranie konkretnego producenta lub oferenta. Szczególny rodzaj postępowań przetargowych to zamówienia publiczne podlegające wyłączeniu z ustawy. Podstawą zastosowania takiego trybu, inaczej nie stosowania zapisów ustawy, jest art. 4 pkt. 5 ustawy nie stosuje się do: zamówień zawierających informacje niejawne jeżeli wymaga tego istotny interes bezpieczeństwa państwa, albo zamówień objętych tajemnicą służbową, jeżeli wymaga tego istotny interes publiczny lub istotny interes państwa. Zapis ten jest niezwykle ważny dla zapewnienia bezpieczeństwa podczas dokonywania zakupów mających wpływ na istotny interes państwa, niemniej jednak w przypadku przekroczenia uprawnień w zakresie celowości 2
246 P. A. CHODAK Hussein korupcja MECHANIZMY w siłach KORUPCJOGENNE zbrojnych rzeczypospolitej – cztery grzechy polskiej główne władz publicznych 2 i zasadności jego zastosowania może spowodować duże zagrożenie w obszarze ochrony i zabezpieczenia interesów państwa. Wymiar bezpieczeństwa jest szeroko rozumiany, ale na potrzeby niniejszej dysertacji przyjmuje się w pierwszej kolejności bezpieczeństwo militarne, które jest zagrożone korupcją. Innym obszarem o wysokim stopniu narażenia na przestępstwa korupcji jest administracja rządowa i samorządowa. Obszar ten ma istotne znaczenie dla prawidłowego rozwoju gospodarczego, ekonomicznego i społecznego państwa. Każde działanie korupcyjne ma negatywny wpływ na jakość naszego życia. Na poziomie rządowym mechanizmy korupcyjne są bardzo skomplikowane i zawiłe. Związane jest to z działaniem długoterminowym, którego skutki będą odczuwane w przyszłości dla budżetu państwa. Każda dobra decyzja dla jednej strony niesie za sobą negatywne skutki i stanowi poważne zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania państwa. Przykładem tego są niekorzystne zapisy w uchwalanych przepisach np. w zakresie przyznawania dotacji, ulg czy koncesji. Brak odpowiedzialności jednej osoby wynikający z rozdrobnionej struktury zarządzania oraz ze zbyt dużej liczby urzędników biorących udział np. w procesie przyznawania koncesji, ułatwia zainteresowanym osobom podejmowanie działań korupcyjnych. Z kolei brak odpowiedzialności za podejmowane decyzje daje urzędnikowi poczucie bezkarności, a tym samym skłania do popełnienia przestępstwa. Na szczeblu samorządowym korupcja obejmuje najczęściej zamówienia publiczne, przyznawanie koncesji, wydawanie decyzji oraz tworzenie planów zagospodarowania przestrzennego i planów dotyczących przekwalifikowywania gruntów. W zamówieniach publicznych najczęściej stosowane są powszechnie znane mechanizmy polegające na stosowaniu konkretnych zapisów wskazujących jednego wykonawcę lub producenta, albo wpływanie na komisję, czego skutkiem może być unieważnienie przetargu jeżeli nie udało się doprowadzić do wyboru konkretnego oferenta. Kolejny mechanizm to pomijanie stosowania zapisów ustawy o zamówieniach publicznych i przyznawanie zleceń konkretnym przedsiębiorcom mającym rodzinne, towarzyskie lub finansowe powiązania z decydentami (zamawiającymi). Podczas przyznawania koncesji sposób postępowania jest następujący: zainteresowany uzyskaniem koncesji próbuje wyprzedzić swoich konkurentów lub doprowadzić do ich eliminacji na rynku poprzez nawiązanie korupcyjnego kontaktu z właściwym urzędnikiem. Sytuacja dotyczy każdego rodzaju rozstrzygnięcia, które w przyszłości daje zysk. Sprawa wydania pozwolenia na rozpoczęcie budowy domu czy podłączenia mediów, polega na dojściu do właściwego urzędnika i przekazaniu mu odpowiedniej gratyfikacji w celu szybkiego i sprawnego załatwienia sprawy. Bardzo często sami urzędnicy celowo utrudniają wydawanie lub wydłużają w nieskończoność procedurę wydania decyzji lub wyszukują kolejne problemy. Często w danym rejonie (gminie) ustalone są stawki za wydanie konkretnej decyzji. Niestety znaczna część społeczeństwa zgadza się z tym i wręcza korzyści majątkowe żeby mieć problem z głowy. Innym rodzajem działań jest wskazywanie przez urzędnika konkretnego wykonawcę np. projektanta, co gwarantuje uzyskanie decyzji bez żadnych przeszkód. Często tym wykonawcą jest sam urzędnik. Jest to trudne do wyeliminowania, ponieważ nikt nie chce o tym powiedzieć. Jeżeli ktoś załatwił sobie pozytywną decyzję to nie jest już zainteresowany żeby o tym donosić do odpowiedniego organu. Ponadto boi się odpowiedzialności karnej oraz cofnięta z trudem uzyskanego dokumentu, nie mówiąc już o tym, że w swojej społeczności może wyjść na kapusia, a na pewno w przyszłości żeby coś załatwić będzie musiał się sporo nachodzić. Kolejnym obszarem zagrożonym korupcją jest wymiar sprawiedliwości. Występowanie korupcji w tym obszarze stanowi bardzo duże zagrożenie dla praworządności i sprawiedliwości społecznej naszego kraju. Od wymiaru sprawiedliwości oczekujemy, że krzywdy, które nas dotknęły zostaną wynagrodzone poprzez właściwe działanie odpowiednich organów. Sprawiedliwość jest niezwykle ważna dla każdego obywatela. Kiedy dzieje się nam krzywda idziemy po sprawiedliwość. Oczekujemy, że odpowiednie organy funkcjonujące w naszym państwie zapewnią nam poczucie pełnej sprawiedliwości. Jeżeli czujemy, że mamy do kogo się udać po sprawiedliwość, czujemy się bezpieczni, a jeżeli czujemy się bezpieczni to możemy się właściwie rozwijać i budować wspólne państwo oparte na wzajemnym poszanowaniu, godności i sprawiedliwości. Funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości jest bardzo trudnym zadaniem, oczywiście
Page 2 and 3:
1 1A(4) Prace doktorskie WARSZAWA 2
Page 4 and 5:
Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y
Page 6 and 7:
Page 8 and 9:
Page 10 and 11:
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Page 190 and 191:
Page 192 and 193:
Page 194 and 195:
Page 196 and 197: Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y
Page 296 and 297:
Page 298 and 299:
Page 300 and 301:
Page 302 and 303:
Page 304 and 305:
Page 306 and 307:
Page 308 and 309:
Page 310 and 311:
Page 312 and 313:
Page 314 and 315:
Page 316 and 317:
Page 318 and 319:
Page 320 and 321:
Page 322 and 323:
Page 324 and 325:
Page 326 and 327:
Page 328 and 329:
Page 330 and 331:
Page 332 and 333:
Page 334 and 335:
Page 336 and 337:
Page 338 and 339:
Page 340 and 341:
Page 342 and 343:
Page 344 and 345:
Page 346 and 347:
Page 348 and 349:
Page 350 and 351:
Page 352 and 353:
Page 354 and 355:
Page 356 and 357:
Page 358 and 359:
Page 360 and 361:
Page 362 and 363:
Page 364 and 365:
Page 366 and 367:
show all

1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?