1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

More documents

Recommendations

Info

Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y K O R U P C Y J N Y 217 wniosków grupy posłów na Sejm dotyczących działalności <strong>Centralne</strong>go Biura <strong>Antykorupcyjne</strong>go zaskarżona do Trybunału Konstytucyjnego jako niezgodne z obowiązującymi przepisami. Trybunał Konstytucyjny w swoim wyroku, stwierdził niezgodność niektórych zapisów w tym definicji korupcji zawartej w art. 1 ust. 3 ustawy 22 . Pomimo tej niekorzystnej prawnie sytuacji, organy powołane do zwalczania przestępczości w tym przestępczości korupcyjnej nie zaprzestały swoich działań w tym obszarze, ponieważ przepisy Kodeksu karnego 23 dość czytelnie precyzują czyny, które uznawane są za przestępstwa korupcyjne. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego wymusił podjęcie działań mających na celu usunięcie nieprawidłowości zapisów ustawy. Po ponad rocznej pracy Rządowego Centrum Legislacyjnego przy udziale Kolegium Do Spraw Służb Specjalnych, posłowie na Sejm RP uchwalili nowelizację przepisów ustawy o CBA zakwestionowanych przez Trybunał Konstytucyjny w tym definicję korupcji. W wyniku tego (w art. 1. ust. 3a) wprowadzono nową definicję ustawowego pojęcia korupcji: 3a. Korupcją, w rozumieniu ustawy, jest czyn: 1) polegający na obiecywaniu, proponowaniu lub wręczaniu przez jakąkolwiek osobę, bezpośrednio lub pośrednio, jakichkolwiek nienależnych korzyści osobie pełniącej funkcję publiczną dla niej samej lub dla jakiejkolwiek innej osoby, w zamian za działanie lub zaniechanie działania w wykonywaniu jej funkcji; 2) polegający na żądaniu lub przyjmowaniu przez osobę pełniącą funkcję publiczną bezpośrednio, lub pośrednio, jakichkolwiek nienależnych korzyści, dla niej samej lub dla jakiejkolwiek innej osoby, lub przyjmowaniu propozycji lub obietnicy takich korzyści, w zamian za działanie lub zaniechanie działania w wykonywaniu jej funkcji; 3) popełniany w toku działalności gospodarczej, obejmującej realizację zobowiązań względem władzy (instytucji) publicznej, polegający na obiecywaniu, proponowaniu lub wręczaniu, bezpośrednio lub pośrednio, osobie kierującej jednostką niezaliczaną do sektora finansów publicznych lub pracującej w jakimkolwiek charakterze na rzecz takiej jednostki, jakichkolwiek nienależnych korzyści, dla niej samej lub na rzecz jakiejkolwiek innej osoby, w zamian za działanie lub zaniechanie działania, które narusza jej obowiązki i stanowi społecznie szkodliwe odwzajemnienie; 4) popełniany w toku działalności gospodarczej obejmującej realizację zobowiązań względem władzy (instytucji) publicznej, polegający na żądaniu lub przyjmowaniu bezpośrednio lub pośrednio przez osobę kierującą jednostką niezaliczaną do sektora finansów publicznych lub pracującą w jakimkolwiek charakterze na rzecz takiej jednostki, jakichkolwiek nienależnych korzyści lub przyjmowaniu propozycji lub obietnicy takich korzyści dla niej samej lub dla jakiejkolwiek innej osoby, w zamian za działanie lub zaniechanie działania, które narusza jej obowiązki i stanowi społecznie szkodliwe odwzajemnienie. Korupcja doczekała się wielu definicji prezentowanych przez różne środowiska opiniotwórcze i prawne. Początkowo angielski termin corruption oznaczał psucie się, gnicie, rozkład moralny 24 . Później pojęcie korupcji rozszerzono na łapownictwo 25 . Korupcję definiowano jako przyjmowanie lub żądanie przez pracownika instytucji państwowych lub społecznych korzyści majątkowej lub osobistej w zamian za wykonanie czynności urzędowej lub za naruszenie prawa 26 . Inna definicja określa korupcję jako demoralizację urzędników instytucji państwowych lub społecznych objawiającą się łapownictwem i przekupnością 27 . W raporcie poświęconym korupcji w Polsce, Bank Światowy 28 zdefiniował korupcję jako wykorzystanie urzędu publicznego dla uzyskania osobistych korzyści. „Analiza etymologiczna wyrażeń korupcja, korumpować, skorumpowany, połączona z obserwacją ich przejawów w rzeczywistości, pozwala przyjąć, że są one tylko blisko, a nie równoznaczne z terminami sprzedajność, przekupstwo. Te ostatnie z reguły odnoszą się do wyodrębnionych zachowań jednostkowych, polegających na przyjmowaniu lub żądaniu korzyści majątkowych lub osobistych w związku z pełnionymi funkcjami (sprzedajność) lub na ich wręczaniu, czy obiecywaniu, różnym osobom w związku z pełnionymi funkcjami (przekupstwo). Pojęcie korupcji, korumpowania nie wyczerpuje się w samych aktach wręczania takich korzyści, a określenie skorumpowany – w przyjęciu ich. Mieści bowiem w sobie ponadto element podporządkowania przekupywania osób, osiąganie przez to możliwości trwalszego dysponowania nimi” 29 dla zaspokojenia 2
218 P. A. CHODAK Hussein korupcja MECHANIZMY w siłach KORUPCJOGENNE zbrojnych rzeczypospolitej – cztery grzechy polskiej główne władz publicznych 2 potrzeb nie tylko bieżących, ale i przyszłych, często nie określonych podczas wręczania korzyści. Niewątpliwie tak rozumianą korupcję należy rozpatrywać szerzej. Poza łapownictwem oznacza więc ona także nepotyzm oraz zagarnianie środków publicznych 30 . Korupcja to działanie przestępcze polegające na świadomym wykorzystywaniu swojej pozycji społecznej, swojego stanowiska do załatwienia jakiejś sprawy w celu uzyskania wymiernych korzyści, nie tylko materialnych. Korzyściami niematerialnymi mogą być elementy władzy, możliwość wpływania na tworzenie określonych uwarunkowań społecznych, określanie kierunków rozwoju ekonomicznego i gospodarczego państwa oraz tworzenie „własnych” przepisów prawnych. Z punktu widzenia miejsca występowania korupcji, można się pokusić o podział na korupcję urzędniczą, polityczną i gospodarczą, jednak od razu należy sobie uświadomić, że jest podziałem sztucznym, bowiem przejawy korupcji gospodarczej łączą w sobie elementy korupcji urzędniczej, a część korupcji politycznej stanowi także korupcję gospodarczą 31 . Korupcji urzędniczej częstokroć towarzyszy skłonność do wykorzystywania „procedur administracyjnych do generowania i podtrzymywania sztucznych ograniczeń w uprawnieniach stron, nieujawnianie istotnych fragmentów toku załatwiania sprawy oraz niejasne przedstawianie sposobów realizacji pewnych zadań” 32 . Tę charakterystykę korupcji uzupełnia H. Egli następującymi stwierdzeniami: „akty korupcji pojawiają się głównie tam, gdzie wydawaniu jakichś zezwoleń czy udzielaniu uprawnień towarzyszy z jednej strony długie oczekiwanie w kolejkach, z drugiej zaś częste uchylanie już wydanych decyzji, rozwiązywanie zawartych umów z perspektywą ich ponownego negocjowania, praktykowane przez decydentów na różnych szczeblach hierarchii urzędowej. W ten sposób organa administracji na skutek własnej inercji, niesłowności i innych usterek w zarządzaniu wytwarzają u petentów i ogółu obywateli skłonności do zabiegania o znajomości, protekcję, rekomendacje”. Kończy ją prognozą: „stopniowo może to prowadzić do przejmowanie przez instytucje publiczne roli potencjalnego sprawcy korupcji na wielką skalę” 33 . Przytoczone sformułowania H. Egla w prosty sposób możemy przełożyć na grunt polski. Czym więcej czynności administracyjnych musimy wykonać, tym częstsze poszukiwanie innych możliwości, które pozwolą na ominięcie całej koszmarnej drogi urzędniczej i szybkie załatwienie sprawy. Mamy tutaj do czynienia z przypadkiem korupcji zysku. Korupcja zysku występuje praktycznie na każdym szczeblu urzędniczej decyzyjności. Są to z reguły małe kwoty pieniężne, ale stałe co w długofalowym okresie występowania procederu przynosi wymierne korzyści materialne. Sytuacja ta uzależnia również skorumpowanego urzędnika od ciągłego napływu wolnej od podatku gotówki. Niestety tutaj łańcuch całego zdarzenia się nie kończy. Zjawisko to utrwala się w świadomości obywateli, że tak musi być, przecież nie jest to jakieś przestępstwo, urzędnikowi też się należy, z czegoś musi żyć bo pensję ma mizerną, przecież nic takiego się nie stało. Mając do czynienia z takim podejściem (przyzwyczajeniem) trudno podjąć skuteczną walkę z tą formą przestępczości. Za taki stan rzeczy nie można winić jedynie ludzi. Korupcja powstaje tam gdzie ma do tego odpowiednie warunku rozwoju. Korupcja występuje tam, gdzie występują nieprecyzyjne przepisy prawa lub tzw. luki prawne, które tworzą możliwości podejmowania różnych decyzji w zależności od interpretacji wydającego. W tego typu przypadkach najczęściej decyzja wydawana jest na niekorzyść petenta, chyba, że jest ona uzależniona od dowodu wdzięczności. Niedoskonałość przepisów prawa sprzyja rozprzestrzenianiu się tej formy przestępczości. Analizując zjawisko korupcji, można postawić następujące pytania: kto podniósł alarm, że korupcja jest ogromnym zagrożeniem dla suwerenności państw? Czy przedstawiciele rządu, środowisk prawnych podnieśli alarm na to zagrożenie? Czy może lepiej było milczeć na ten temat w celu dobrze pojętych jednostkowych interesów? Trudno jest znaleźć jednoznaczne odpowiedzi na wszystkie pytania. Niemniej jednak, jako jedni z pierwszych, zjawisko szerzącej się korupcji po okresie transformacji zauważyli dziennikarze. To dzięki mediom, zjawisko korupcji zaczęło wychodzić na światło dzienne. Ujawnianie przypadków korupcji wśród urzędników państwowych dało podwaliny do dalszych działań ze strony innych środowisk, do zajęcia się tym problemem. Korupcja wyszła z podziemia milczenia i nabrała charakteru społecznego. Od tego momentu rozpoczął się okres jawności procedur dotyczących podejmowania decyzji w administracji publicznej, samorządowej i centralnej.
Page 2 and 3:
1 1A(4) Prace doktorskie WARSZAWA 2
Page 4 and 5:
Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y
Page 6 and 7:
Page 8 and 9:
Page 10 and 11:
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169: Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y
Page 268 and 269:
Page 270 and 271:
Page 272 and 273:
Page 274 and 275:
Page 276 and 277:
Page 278 and 279:
Page 280 and 281:
Page 282 and 283:
Page 284 and 285:
Page 286 and 287:
Page 288 and 289:
Page 290 and 291:
Page 292 and 293:
Page 294 and 295:
Page 296 and 297:
Page 298 and 299:
Page 300 and 301:
Page 302 and 303:
Page 304 and 305:
Page 306 and 307:
Page 308 and 309:
Page 310 and 311:
Page 312 and 313:
Page 314 and 315:
Page 316 and 317:
Page 318 and 319:
Page 320 and 321:
Page 322 and 323:
Page 324 and 325:
Page 326 and 327:
Page 328 and 329:
Page 330 and 331:
Page 332 and 333:
Page 334 and 335:
Page 336 and 337:
Page 338 and 339:
Page 340 and 341:
Page 342 and 343:
Page 344 and 345:
Page 346 and 347:
Page 348 and 349:
Page 350 and 351:
Page 352 and 353:
Page 354 and 355:
Page 356 and 357:
Page 358 and 359:
Page 360 and 361:
Page 362 and 363:
Page 364 and 365:
Page 366 and 367:
show all

1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?