1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

More documents

Recommendations

Info

Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y K O R U P C Y J N Y 83 które ucierpiały w wyniku działań wojennych. Innym celem było wsparcie dla rozwijających się krajów Azji, Ameryki Łacińskiej oraz Afryki. W chwili obecnej Bank zrzesza 185 krajów członkowskich. Organizacja nie prowadzi jednak działalności stricte bankowej. W zakresie statutu zapewnia długoterminowe pożyczki o preferencyjnym oprocentowaniu dla najbardziej potrzebujących krajów członkowskich oraz przedsiębiorstw publicznych, dotacje, pomoc techniczną do celów walki z ubóstwem i finansowania rozwoju takich dziedzin życia jak: ochrona zdrowia, edukacja, ochrona środowiska oraz rozbudowa infrastruktury. Strony uzyskujące pomoc Banku zobowiązane są jednak do określonych działań politycznych, do których należy m.in. walka z korupcją, rozwój demokracji czy też rozwój sektora prywatnego 458 . Stowarzyszenie Stop Korupcji jest instytucją założoną w 2003 roku jako antykorupcyjna organizacja pozarządowa o międzynarodowym charakterze. Celem stowarzyszenia jest zapobieganie zjawisku korupcji i łamania prawa. Podejmowane działania prowadzone są na rzecz przejrzystości życia publicznego. Stowarzyszenie propaguje uczciwość oraz etyczne zasady w życiu publicznym. Działalność stowarzyszenia Stop Korupcji jest ukierunkowana na najbardziej efektywną metodę zwalczania korupcji oraz na prowadzenie edukacji obywatelskiej, współpracy z organami ścigania, jak też z niezależnymi mediami 459 . 2.4. Ustawowe instrumenty zwalczania korupcji w Polsce Zwalczanie przestępczości korupcyjnej wymaga od państwa podjęcia zdecydowanych działań, których pożądanym efektem jest uzyskanie materiałów dających podstawę do wszczęcia postępowań przygotowawczych. Przy popełnianiu tego rodzaju przestępstw (korupcyjnych), zarówno osoba przyjmująca korzyści majątkowe jak i osoba je wręczająca, nie są zainteresowane faktem ujawnienia zaistniałej sytuacji. Dlatego też proces wykrywania przestępstw korupcyjnych jest skomplikowany i wielokrotnie wywołuje inny zakres czynności niż ten, który przewidziany jest w ściganiu innych rodzajów przestępstw kryminalnych 460 . Na świecie funkcjonują trzy modele organizacyjne zwalczające przestępczość korupcyjną. W pierwszej kolejności należy wskazać systemy oparte na centralnej, niezależnej agendzie korupcyjnej, której działalność określona jest ustawą (np. ustawa o CBA). Kolejnym modelem są wyspecjalizowane do walki z korupcją jednostki policji prowadzące działania operacyjno-śledcze. Ostatnim, trzecim modelem są przedsięwzięcia przypisane różnym jednostkom policji 461 . Działania operacyjno- -rozpoznawcze w walce ze zorganizowana przestępczością (w tym korupcyjną) w Unii Europejskiej, skierowane są przede wszystkim na ochronę interesów finansowych 462 . Organy ścigania posiadają uprawnienia do korzystania z narzędzi ustawodawczych pozwalających na eliminowanie wspomnianej przestępczości. Pierwszym z tych uprawnień jest tzw. klauzula niekaralności. Ustawodawca wprowadzając niekaralność przyczynił się do wyposażenia organów ścigania w instrument do walki z korupcją. Stosowanie tego typu praktyk sprzyja rozbijaniu solidarności sprawców przestępstw korupcyjnych. Opisywana niekaralność ma zastosowanie, jeśli korzyść majątkowa lub osobista albo ich obietnica zostały przyjęte przez osobę pełniącą funkcję publiczną, a sprawca zawiadomił o tym fakcie organ powołany do ścigania przestępstw i ujawnił wszystkie okoliczności przestępstwa, zanim organ się ten o tym się dowiedział. Klauzulą niekaralności objęci są sprawcy przestępstw określonych nw. w art. Kodeksu karnego: • y art. 229 § 6, przestępstwo przekupstwa; • y art. 296a § 5, przekupstwo w obrocie gospodarczym; • y 230a § 3, pośrednictwo w załatwieniu sprawy; • y 250a § 4, przekupstwo wyborcze 463 . Rozważając problematykę klauzuli niekaralności, należy wskazać, iż dobrowolne zawiadomienie przez sprawcę o fakcie wręczenia łapówki świadczy o tym, że po jego stronie nie występuje społeczna szkodliwość czynu w stopniu, który uzasadniałby konieczność przedstawienia wobec niego zarzutu i stosowania określonych zasad karnych 464 . Kolejnym środkiem zwalczania korupcji przewidzianym przez ustawodawcę jest dyspozycja art. 60 Kodeksu karnego tzw. mały świadek koronny. Zgodnie z tą regulacją sąd stosuje nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet może 1
84 A. Hussein J. BIL korupcja MECHANIZMY jako KORUPCJOGENNE instrument uprawiania – cztery polityki grzechy główne władz publicznych 1 warunkowo zawiesić jej wykonanie w stosunku do sprawcy współdziałającego z innymi osobami w popełnieniu przestępstwa, jeżeli ujawni on wobec organu powołanego do ścigania przestępstw informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotne okoliczności jego popełnienia 465 . Ponadto w cytowanym przepisie uwzględniono, iż Sąd na wniosek prokuratora może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet warunkowo zawiesić jej wykonanie w stosunku do sprawcy przestępstwa, który, niezależnie od wyjaśnień złożonych w swojej sprawie, ujawnił przed organem ścigania i przedstawił istotne okoliczności, nieznane dotychczas temu organowi, okoliczności przestępstwa zagrożonego karą powyżej 5 lat pozbawienia wolności 466 . Zastosowanie środka nadzwyczajnego złagodzenia kary może nastąpić jedynie w przypadku spełnienia dwóch przesłanek: –– sprawca powiadomił organ powołany do ścigania przestępstw o fakcie przestępstwa i okolicznościach jego popełnienia, –– zawiadomienie złożono zanim organ ścigania dowiedział się o przestępstwie i okolicznościach jego popełnienia. Zaznaczyć należy, iż dla zastosowania instytucji złagodzenia kary bądź odstąpienia od jej wymierzenia obojętnym jest cel, motyw, czy pobudki, które skłoniły sprawcę do zawiadomienia o przestępstwie 467 . Instrumentem zwalczania korupcji jest także instytucja świadka koronnego, która polega na dopuszczeniu dowodu w postaci zeznań świadka koronnego. Z dobrodziejstwa tej instytucji można skorzystać jeżeli łącznie zostały spełnione następujące warunki: –– do chwili wniesienia aktu oskarżenia do sądu (świadek koronny), jako podejrzany w swoich wyjaśnieniach przekazał organowi prowadzącemu postępowanie informacje, które mogą przyczynić się do ujawnienia okoliczności przestępstwa, wykrycia pozostałych sprawców, ujawnienia dalszych przestępstw lub zapobieżenia im, –– ujawnił majątek swój oraz znany mu majątek pozostałych sprawców przestępstwa; –– świadek koronny zobowiązał się do złożenia przed sądem wyczerpujących zeznań dotyczących osób uczestniczących w przestępstwie oraz pozostałych okoliczności popełnienia przestępstwa korupcyjnego. Można uzależnić dopuszczenie dowodu z zeznań świadka koronnego także od zobowiązania się podejrzanego do zwrotu korzyści majątkowych odniesionych z przestępstwa oraz naprawienia szkody przez niego wyrządzonej. Świadek koronny nie podlega karze za przestępstwa korupcyjne, w których uczestniczył i które jako świadek koronny ujawnił. W takim przypadku prokurator wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania w ciągu 14 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie przeciwko pozostałym sprawcom 468 . Istotnymi środkami zwalczania przestępczości korupcyjnej, poza wymienionymi powyżej, są: instytucja kontroli operacyjnej, kontrolowane wręczenie korzyści majątkowej oraz dostęp organów ścigania do informacji stanowiących tajemnicę ubezpieczeniową i bankową. Stosowanie tych środków uzyskuje w powszechnym dyskursie negatywne zabarwienie, z uwagi na ingerencje państwa w prawa człowieka. Konieczność skutecznego zwalczania najgroźniejszych form przestępczości oczekuje od władzy podjęcia środków, które w zdecydowany sposób zapobiegały będą tego typu zachowaniom przestępczym. Państwo zmuszone jest do wykorzystania takich środków jak podsłuch czy inne formy zdobywania informacji 469 . Rozpatrując wskazane środki, posłużono się zapisami zawartymi w ustawie o Policji. Należy jednak zaznaczyć, iż regulacje ujęte w ustawach innych służb zajmujących się ściganiem przestępczości kryminalnej (w tym korupcyjnej), oparte są na podobnych zasadach. Artykuł 19 ustawy o Policji określa instytucję kontroli operacyjnej, która uruchamiana jest przy wykonywaniu czynności operacyjno- -rozpoznawczych, podejmowanych w celu zapobieżenia, wykrycia, ustalenia sprawców, a także uzyskania i utrwalenia dowodów ściganych z oskarżenia publicznego umyślnych przestępstw, które określone zostały w niniejszym akcie prawnym 470 . Kontrola operacyjna prowadzona jest niejawnie i polega na: 1) kontrolowaniu treści korespondencji, 2) kontrolowaniu zawartości przesyłek, 3) stosowaniu środków technicznych umożliwiających uzyskiwanie w sposób niejawny informacji, dowodów (w szczególności treści rozmów telefonicznych i innych in-
Page 2 and 3:
1 1A(4) Prace doktorskie WARSZAWA 2
Page 4 and 5:
Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y
Page 6 and 7:
Page 8 and 9:
Page 10 and 11:
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35: Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Page 190 and 191:
Page 192 and 193:
Page 194 and 195:
Page 196 and 197:
Page 198 and 199:
Page 200 and 201:
Page 202 and 203:
Page 204 and 205:
Page 206 and 207:
Page 208 and 209:
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
Page 218 and 219:
Page 220 and 221:
Page 222 and 223:
Page 224 and 225:
Page 226 and 227:
Page 228 and 229:
Page 230 and 231:
Page 232 and 233:
Page 234 and 235:
Page 236 and 237:
Page 238 and 239:
Page 240 and 241:
Page 242 and 243:
Page 244 and 245:
Page 246 and 247:
Page 248 and 249:
Page 250 and 251:
Page 252 and 253:
Page 254 and 255:
Page 256 and 257:
Page 258 and 259:
Page 260 and 261:
Page 262 and 263:
Page 264 and 265:
Page 266 and 267:
Page 268 and 269:
Page 270 and 271:
Page 272 and 273:
Page 274 and 275:
Page 276 and 277:
Page 278 and 279:
Page 280 and 281:
Page 282 and 283:
Page 284 and 285:
Page 286 and 287:
Page 288 and 289:
Page 290 and 291:
Page 292 and 293:
Page 294 and 295:
Page 296 and 297:
Page 298 and 299:
Page 300 and 301:
Page 302 and 303:
Page 304 and 305:
Page 306 and 307:
Page 308 and 309:
Page 310 and 311:
Page 312 and 313:
Page 314 and 315:
Page 316 and 317:
Page 318 and 319:
Page 320 and 321:
Page 322 and 323:
Page 324 and 325:
Page 326 and 327:
Page 328 and 329:
Page 330 and 331:
Page 332 and 333:
Page 334 and 335:
Page 336 and 337:
Page 338 and 339:
Page 340 and 341:
Page 342 and 343:
Page 344 and 345:
Page 346 and 347:
Page 348 and 349:
Page 350 and 351:
Page 352 and 353:
Page 354 and 355:
Page 356 and 357:
Page 358 and 359:
Page 360 and 361:
Page 362 and 363:
Page 364 and 365:
Page 366 and 367:
show all

1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?