16.06.2015 Views

1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

172<br />

A. Hussein J. BIL<br />

korupcja MECHANIZMY jako KORUPCJOGENNE instrument uprawiania – cztery polityki grzechy główne władz publicznych<br />

1<br />

zagrożenie zakazem wykonywania zawodu lub<br />

też utrata uzyskanych uprawnień z pewnością<br />

będzie skuteczniejsza od orzekanych obecnie<br />

sankcji karnych. Dodatkowo należy podejmować<br />

odpowiednie środki służące zajmowaniu<br />

i konfiskacie zysków z przestępstw związanych<br />

z korupcją. Pozbawienie sprawców owoców<br />

popełnianego przestępstwa jest kolejnym<br />

dotkliwym środkiem, który skutecznie zniechęci<br />

do stosowania praktyk korupcyjnych.<br />

Sprawcy tego rodzaju przestępstw działający<br />

w warunkach czynu ciągłego, czynią z tego<br />

przestępstwa stałe źródło dochodów. Uzyskane<br />

nielegalnie środki pieniężne inwestowane są<br />

w nieruchomości oraz stanowią podstawę do<br />

uruchomienia legalnie prowadzonej działalności<br />

gospodarczej. Z czasem zajmowane stanowisko<br />

w administracji publicznej staje się tylko<br />

źródłem opłacenia należnych składek zdrowotnych,<br />

a faktyczne przychody uzyskiwane są<br />

z działalności finansowanej z praktyk korupcyjnych.<br />

Państwo musi posiadać narzędzia do<br />

skutecznego pozbawiania owoców przestępstwa<br />

sprawców zachowań korupcyjnych.<br />

Popełnienie przestępstwa korupcji wielokrotnie<br />

uzależnione jest od umiejętności<br />

jego kamuflowania przez osoby posiadające<br />

instrumenty ochrony prawnej. Dlatego też<br />

koniecznym jest ograniczenie immunitetów<br />

chroniących sprawców przed dochodzeniem,<br />

ściganiem lub osądzaniem przestępstw związanych<br />

z korupcją. Pozbawienie tego uprawnienia<br />

przebiegać powinno w zgodzie z regulacją<br />

prawną, oraz w zakresie niezbędnym dla funkcjonowania<br />

systemu demokratycznego.<br />

Ewaluacja korupcji wymaga od organów<br />

ścigania ciągłego poszukiwania skutecznych<br />

rozwiązań, prowadzących do eliminacji tego<br />

zjawiska. Zadaniem państwa jest umożliwienie<br />

specjalizacji osób i organów odpowiedzialnych<br />

za walkę z korupcją, poprzez udostępnienie<br />

im odpowiednich środków i prowadzenie<br />

niezbędnych szkoleń dla efektywnego pełnienia<br />

obowiązków służbowych.<br />

Kolejnym istotnym czynnikiem zapobiegania<br />

korupcji jest uregulowanie procesu podejmowania<br />

decyzji przez urzędników administracji<br />

publicznej. Elementem sprzyjającym<br />

tej regulacji jest transparentność działalności<br />

urzędnika. Osoba pełniąca określoną funkcję<br />

publiczną powinna postępować w zgodzie<br />

z przypisanymi jej uprawnieniami, wynikającymi<br />

z obowiązujących przepisów. Przy podejmowaniu<br />

decyzji urzędnik pozbawiony pojest<br />

przyjęcie odrębnego kryterium dla spraw<br />

o tym samym zabarwieniu kryminalnym.<br />

Z prowadzeniem spraw korupcyjnych<br />

związana jest konieczność zapewnienia osobom<br />

odpowiedzialnym za zapobieganie, dochodzenie,<br />

ściganie i osądzanie przestępstw<br />

korupcyjnych, niezależności i autonomii. Osoby<br />

te nie mogą działać pod presją oraz muszą<br />

dysponować skutecznymi środkami gromadzenia<br />

dowodów oraz ochrony osób współpracujących<br />

z władzami w walce z korupcją.<br />

Przestępstwo korupcji jest specyficznym zachowaniem<br />

cechującym się brakiem ofiar oraz<br />

dotyczy osób zajmujących predysponowane<br />

stanowiska państwowe. Przy braku zapewnienia<br />

swobody podejmowania działań niemożliwym<br />

jest bezstronne ich rozstrzygnięcie.<br />

Zapisy o apolityczności instytucji zajmujących<br />

się zwalczaniem przestępczości korupcyjnej<br />

są nie do przyjęcia. Żadna z tych instytucji nie<br />

jest apolityczna, być może jest apartyjna, lecz<br />

z pewnością funkcjonuje w realiach określonego<br />

środowiska politycznego, w którym istnieją<br />

powiązania i naciski.<br />

Należy również zmienić społeczną ocenę<br />

informowania organów ścigania o popełnieniu<br />

przestępstwa. W Polsce nadal informowanie<br />

o zaistniałym zdarzeniu jest donosicielstwem<br />

i odbierane jest negatywnie. W tym zakresie<br />

należy podnosić świadomość obywatelską,<br />

poprzez aktywne zachęcanie społeczeństwa do<br />

wspólnego zapobiegania przestępstwom. Obywatel<br />

musi mieć świadomość społecznej odpowiedzialności<br />

za bezpieczeństwo państwa.<br />

Orzekane przez sądy kary za popełnienie<br />

przestępstw korupcyjnych są w ocenie autora<br />

niewspółmierne do popełnionego czynu.<br />

Większość wyroków za sprawy korupcyjne<br />

orzekanych jest w warunkowym zawieszeniu<br />

kary. Sprawca tego rodzaju przestępstwa<br />

nie ponosi faktycznie dotkliwej kary. Oprócz<br />

sankcji związanej z pozbawieniem wolności,<br />

sądy niezmiernie rzadko korzystają z innych<br />

środków karnych. Wynikiem stosowanej polityki<br />

karnej są sytuacje, w których osoby<br />

skazane za przestępstwo korupcji dalej pełnią<br />

funkcję, umożliwiającą stosowanie praktyk<br />

korupcyjnych. Przykładem są lekarze, którzy<br />

skazani za przestępstwo korupcji nadal zatrudniani<br />

są w tych samych szpitalach. W tym<br />

zakresie istnieje dysproporcja, ponieważ zakaz<br />

zajmowania stanowiska służbowego chętnie<br />

orzekany jest wobec urzędników państwowych<br />

i przedstawicieli służb. Zdaniem autora

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!