1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

More documents

Recommendations

Info

Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y K O R U P C Y J N Y 229 dzenia danych ma wiele źródeł. Należy wskazać, iż do czasu opracowania pierwszej edycji mapy korupcji nikt nie zgromadził pełnych danych ze wszystkich służb i organów zajmujących się choćby w części walką z korupcją. Część z prowadzonych do tej pory badań naukowych to badania oparte na wybranych danych statystycznych – najczęściej na danych policyjnych. Tak samo dotyczy to instytucji pozarządowych zajmujących się badaniem stanu korupcji w Polsce, wszelkich sondaży czy prognoz. Graficzna prezentacja materiału badawczego wykorzystanego w dysertacji została zaprezentowana na rysunku nr 1. Wszystkie przedstawione powyżej źródła danych poddano analizie krytycznej z uwagi na różnorodne podejście do problemu korupcji w Polsce, nie mówiąc już o korupcji w Siłach Zbrojnych. Ten problem do chwili obecnej nie był poddawany badaniom w ujęciu danych procesowych, mechanizmów przestępczych oraz badań ankietowych realizowanych przez służby, organizacje pozarządowe czy organizacje do badania opinii społecznej 61 . Dostępna literatura i opracowania związane są najczęściej z przestępczością korupcyjną w życiu społecznym i gospodarczym naszego kraju. Opracowania te charakteryzują się teoretycznym podejściem, co nie pozwala na ustalenie stanu faktycznego zjawiska. Autor nie stara się w jakikolwiek sposób krytykować istniejących opracowań teoretycznych, ale wskazuje na Rysunek nr 1. Materiał badawczy stan faktyczny. Należy pamiętać, iż dane statystyczne oraz badania ankietowe wśród żołnierzy to jedyna grupa materiału badawczego, która oddaje rzeczywisty stan zjawiska. Nie oznacza to bezkrytycznego podejścia do prezentowanych danych, niemniej jednak umożliwia wyciągnięcie konstruktywnych wniosków oraz zaprezentowanie propozycji rozwiązań. 2. PRZESTĘPSTWA KORUPCJI W POLSKIM PRAWIE KARNYM Korupcja jest tak stara jak świat. Jej historia sięga nawet początków istnienia człowieka od momentu, kiedy wąż zwiódł Ewę do czasów dzisiejszych. Czy kuszenie Ewy w Raju było typowym korupcyjnym zachowaniem można polemizować, niemniej jednak zachowanie węża nosi znamiona zachowań, które można zaliczyć do obszarów ujętych w kodeksie karnym w części dotyczącej przepisów korupcyjnych. Przykład ten z jednej strony nieco kontrowersyjny, ale z drugiej strony motywujący do przeprowadzenia głębszej analizy zjawiska, jego przyczyn i skutków. Każde niepożądane zjawisko nie znajdujące akceptacji w otaczającej nas rzeczywistości powinno zostać poddane analizie i ocenie pod kątem jego wpływu na nasz swobodny rozwój i bezpieczeństwo. Niezależnie od wszelkich możliwych opinii na temat korupcji kiedyś i dzisiaj, bez wątpienia należy stwierdzić, że korupcja stanowi fundamentalny problem 2 Źródło: opracowanie własne
230 P. A. CHODAK Hussein korupcja MECHANIZMY w siłach KORUPCJOGENNE zbrojnych rzeczypospolitej – cztery grzechy polskiej główne władz publicznych 2 Już w kodeksie karnym z 1932 r. 63 pojawiły się przepisy traktujące o czynnej i biernej postaci łapownictwa urzędniczego. Ustawodawca dostrzegł także potrzebę uregulowania korupcji wyborczej. Przestępczości korupcyjnej sprzyjało poczucie władztwa w pewnym obszarze życia społeczno-gospodarczego. Kodeks z 1932 r. w rozdziale XLI wskazuje na stronę podmiotową, którą był najczęściej urzędnik, jest to przestępstwo urzędnicze zwane sprzedajnością. Z kolei przekupstwo zostało uregulowane w rozdziale XXI kodeksu, który dotyczył przestępstw przeciwko władzy i urzędom. Przestępstwo o charakterze urzędniczym mogła popełnić osoba wykonująca funkcję publiczną poprzez wykorzystanie tej funkcji lub jej niewłaściwe wykonywanie 64 . W obydwu przypadkach przedmiotem ochrony było prawidłowe funkcjonowanie szeroko pojętej administracji w urzędach i instytucjach państwowych. Pozostałe czyny korupcyjne opisane w rozdziale XXI były zamachami na to samo dobro. Ich wyróżnikiem była strona podmiotowa, co oznacza, że ich sprawcą mógł być każdy 65 . Na podstawie zapisów art. 292 kodeksu, sprawcą łapownictwa biernego był urzędnik, pozostający w służbie państwa lub samorządu, osoby wykonujące zlecone czynności w zakresie zarządu państwowego lub samorządowego, a także funkcjonariusze wszelkich instytucji prawa publicznego. Samo pojęcie urzędnika nie było jednoznacznie zdefiniowane. Są to, jak wylicza Peiper, urzędnicy państwa, zatrudnieni u władzy lub przedsiębiorstw państwow prawidłowym funkcjonowaniu wszystkich grup społecznych oraz państwa. Korupcja czuła się bezkarnie i towarzyszyła nam Polakom od początków naszej historii. Metody walki z korupcją były różne, a ich skuteczność zależała bardzo często od majętności korumpujących i korumpowanych. Sądy nie były w stanie ukarać bogatej szlachty, ale ubogiego chłopa jak najbardziej. Analizując obecny stan prawny i skuteczność rozumianą jako wysokość kary (więzienia), można stwierdzić, iż wiele się nie zmieniło. Potwierdzeniem tej tezy są informacje <strong>Centralne</strong>go Zarządu Służby Więziennej w zakresie wysokości kar więzienia za przestępstwa korupcyjne. Zawarte w rozdziale informacje zostały częściowo oparte m.in. na podstawie informacji ujętych w dziele Tomasza Bzymka Analiza obowiązujących przepisów prawnych regulujących obszary życia społeczno-gospodarczego szczególnie zagrożonych korupcją, w tym analiza porównawcza ze szczególnym akcentem położonym na kodyfikacje karne 1932, 1969 oraz 1997 r. realizowanym w ramach projektu badawczego, w którym autor dysertacji brał udział. Projekt badawczy Problematyka strategii antykorupcyjnej oraz podjęcia w Polsce działań antykorupcyjnych, stanowiący jeden z ośmiu komponentów w ramach projektu Przeciwdziałanie i zwalczanie przestępczości zorganizowanej i terroryzmu w warunkach bezpiecznego, przyśpieszonego i zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego, Nr O R00 0040 07. Inicjatywa realizowana jest w ramach VII Konkursu projektów badawczo-rozwojowych z obszaru „bezpieczeństwo wewnętrzne państwa”. Środki na finansowanie projektu pochodzą z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego i zostały przyznane na mocy umowy tegoż Ministerstwa z Partnerami Konsorcjum naukowo-przemysłowego, tj. Wyższą Szkołą Policji w Szczytnie oraz Pomorską Specjalną Strefą Ekonomiczną 62 . 2.1. Geneza „prawa korupcyjnego” w Polsce Korupcja towarzyszy nam od zarania dziejów. Zmianom ulega jedynie jej oblicze, które przejawia się w formach występowania i metodach popełniania przestępstw. Upływ czasu nie zminimalizował jej występowania. Trudno postawić tezę, że stan korupcji dzisiaj w porównaniu do stanu korupcji sprzed np. czter- dziestu lat uległ obniżeniu lub podwyższeniu. Wynika to z braku danych statystycznych w tamtym okresie. To, że korupcja występowała od zarania dziejów wiemy z informacji zawartych w publikacjach. Największe przyzwolenie na korupcję było w czasach PRL-u. Dotyczyło to zazwyczaj drobnej korupcji, ale spowodował to umocnienie się zjawiska. W ślad za zmianami społecznymi wynikającymi ze zmian systemowych ostatniego wieku, zmianą podlegały przepisy polskiego prawa w zakresie ujawniania i zwalczania przestępczości korupcyjnej. Zakresem czasowym zmian przepisów prawnych objęto okres międzywojenny od 1932 roku, Kodeks karny z 1969 r., Kodeks karny z 1997 r. oraz noweli antykorupcyjnej z 2003 r. 2.2. Kodeks karny z 1932 r.
Page 2 and 3:
1 1A(4) Prace doktorskie WARSZAWA 2
Page 4 and 5:
Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y
Page 6 and 7:
Page 8 and 9:
Page 10 and 11:
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
Page 178 and 179:
Page 180 and 181: Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y
Page 280 and 281:
Page 282 and 283:
Page 284 and 285:
Page 286 and 287:
Page 288 and 289:
Page 290 and 291:
Page 292 and 293:
Page 294 and 295:
Page 296 and 297:
Page 298 and 299:
Page 300 and 301:
Page 302 and 303:
Page 304 and 305:
Page 306 and 307:
Page 308 and 309:
Page 310 and 311:
Page 312 and 313:
Page 314 and 315:
Page 316 and 317:
Page 318 and 319:
Page 320 and 321:
Page 322 and 323:
Page 324 and 325:
Page 326 and 327:
Page 328 and 329:
Page 330 and 331:
Page 332 and 333:
Page 334 and 335:
Page 336 and 337:
Page 338 and 339:
Page 340 and 341:
Page 342 and 343:
Page 344 and 345:
Page 346 and 347:
Page 348 and 349:
Page 350 and 351:
Page 352 and 353:
Page 354 and 355:
Page 356 and 357:
Page 358 and 359:
Page 360 and 361:
Page 362 and 363:
Page 364 and 365:
Page 366 and 367:
show all

1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?