1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne
1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne
1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
24<br />
A. Hussein J. BIL<br />
korupcja MECHANIZMY jako KORUPCJOGENNE instrument uprawiania – cztery polityki grzechy główne władz publicznych<br />
1<br />
Dalsze zapisy projektu ustawy regulują<br />
działalność lobbystyczną w stosunku do federalnych<br />
organów władzy ustawodawczej<br />
i wykonawczej. Jednocześnie wykluczono<br />
możliwość prowadzenia działalności lobbistycznej<br />
w stosunku do federalnych organów<br />
władzy sądowniczej. Dodatkowo określono, iż<br />
lobbystami nie mogą być:<br />
––<br />
osoby piastujące stanowiska w federalnych<br />
organach władzy;<br />
––<br />
mianowani lub zaproszeni przez federalne<br />
organy władzy państwowej Federacji Rosyjskiej<br />
eksperci, konsultanci i doradcy;<br />
––<br />
obywatele państw obcych;<br />
––<br />
bezpaństwowcy oraz osoby posiadające podwójne<br />
obywatelstwo;<br />
––<br />
osoby skazane za czyny karalne i (lub) osoby<br />
w stosunku do których w momencie rejestracji<br />
toczyło się postępowanie karne;<br />
––<br />
małoletni;<br />
––<br />
osoby nie posiadające wyższego wykształcenia;<br />
––<br />
osoby niezdolne do czynności prawnych.<br />
Kolejne zapisy projektu ustaw odnosiły się<br />
do przepisów regulujących metody działalności<br />
lobbistycznej czyli prawa lobbysty, trybu<br />
rejestracji, trybu akredytacji i pracy lobbystów<br />
w federalnych organach władzy państwowej,<br />
obowiązków lobbystów i innych uwarunkowań<br />
120 .<br />
Przedstawiając działalność lobbystyczną<br />
w Polsce, nie sposób nie odwołać się do zaproponowanego<br />
przez Dominika Antonowicza,<br />
podziału grup lobbystycznych.<br />
Zdaniem autora pierwszą grupę stanowią<br />
duże przedsiębiorstwa i korporacje, które<br />
posiadają środki finansowe potrzebne na prowadzenie<br />
lobbingu gospodarczego. Przedmiotem<br />
lobbowania tej grupy są możliwości<br />
korzystania z zamówień publicznych, ulg<br />
podatkowych, czy uzyskanie pozwolenia,<br />
koncesji.<br />
Drugą grupę stanowią politycy i grupy interesu<br />
współpracujące z władzą państwową.<br />
Grupa ta jest istotna z uwagi na funkcjonowanie<br />
dużej liczby podmiotów państwowych,<br />
których szefowie uzależnieni są bardziej od<br />
układów z aparatem władzy niż od wyników<br />
finansowych.<br />
Trzecią kategorię stanowią grupy nacisku<br />
branżowego m.in.: przemysł stoczniowy, budownictwo,<br />
hutnictwo, górnictwo, które starają<br />
się wywrzeć na rządzących decyzje co do<br />
procesu przekształceń i prywatyzacji.<br />
Czwartą kategorią są organizacje i stowarzyszenia<br />
gospodarcze tj. Konfederacja Pracodawców<br />
Polskich, Krajowa Izba Gospodarcza<br />
czy Polska Rada Biznesu. Przedmiotem lobbingu<br />
wymienionych organizacji jest legislacja<br />
dotycząca funkcjonowania przedsiębiorstw<br />
w Polsce.<br />
Następną, piątą kategorię, stanowią związki<br />
zawodowe. Rola związków zawodowych została<br />
umocniona poprzez ruch społeczny „Solidarność”.<br />
Wpływ związków zawodowych na<br />
polską scenę polityczną jest olbrzymi. Naciski<br />
związkowców można zatem nazwać lobbowaniem.<br />
Należy jednak zaznaczyć, iż radykalne<br />
grupy interesu, jakimi mogą być związki zawodowe,<br />
stanowią naciski przypominające raczej<br />
szantaż, a nie legalny lobbing.<br />
Szósta grupa to organizacje sektora pozarządowego,<br />
zwłaszcza stowarzyszenia ekologiczne,<br />
tj. Greenpeace. Podejmowane działania<br />
przez przedstawicieli wymienionej grupy<br />
należy zaliczyć do działań lobbingu dzikiego<br />
– pozaprawnego.<br />
Lobbing swoim działaniem obejmuje również<br />
poziom lokalny, który nawet w niewielkich<br />
ale dobrze zorganizowanych grupach interesu,<br />
a także przy słabej pozycji decydentów,<br />
może spowodować działania dalekie od dobrze<br />
pojętego interesu społecznego. Na skutek braku<br />
odpowiednich regulacji 121 , lobbing w Polsce<br />
nabiera cech, które umożliwiają pojawienie się<br />
zjawiska lobbingu dzikiego, charakteryzującego<br />
się załatwianiem spraw w sposób daleki<br />
od przewidzianego ustawami. Naganność<br />
podejmowanych przedsięwzięć oparta jest na<br />
nieformalnych personalnych powiązaniach elit<br />
politycznych i gospodarczych, ale też na szantażu<br />
i przymusie.<br />
Działania lobbingowe w Polsce przedstawiają<br />
jednak cechy negatywne, a liczne afery,<br />
sięgające niejednokrotnie najwyższych władz<br />
państwowych, dopełniają racji takim przekonaniom.<br />
Przedstawianie przez media przypadki<br />
dzikiego lobbingu oraz przeplatanie w przekazach<br />
stanowisk polityków każe społeczeństwu<br />
pojmować lobbing jako korupcję. Należy przyjąć,<br />
iż zachowania związane z ustawowo określony<br />
lobbingiem są całkowicie legalne, więc<br />
ciężko przypisać takim zachowaniom symptomy<br />
przestępstw korupcyjnych, w myśl – nie ma<br />
przestępstwa – nie ma korupcji. Zatem lobbing<br />
(legalny) różni się od korupcji przejrzystością<br />
działania, jest jawny, to znaczy wiadomo kto<br />
lobbuje i na czyją korzyść.