1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

More documents

Recommendations

Info

Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y K O R U P C Y J N Y 213 KORUPCJA W SIŁACH ZBROJNYCH RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Paweł CHODAK rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem prof. zw. dr. hab. W. Pokruszyńskiego Wydział Bezpieczeństwa Narodowego Akademia Obrony Narodowej 2 WSTĘP „Nie można przemilczeć plagi korupcji zagrażającej rozwojowi społecznemu i politycznemu wielu narodów. Jest to zjawisko coraz powszechniejsze, które zakrada się podstępnie do wielu środowisk społecznych, drwiąc sobie z prawa i depcząc zasady sprawiedliwości i prawdy. Niełatwo jest walczyć z korupcją, gdyż przybiera ona wiele rozmaitych postaci: stłumiona w jednej dziedzinie, pojawia się często w innej. Już samo napiętnowanie korupcji wymaga odwagi, zaś do skutecznej walki z nią potrzebne jest konsekwentne działanie władz i ofiarna pomoc wszystkich obywateli kierujących się głęboką świadomością moralną”. Jan Paweł II Problematyka korupcji stanowi bardzo poważne zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania każdego państwa. Zagrożenie to związane jest z działaniem, które poza korzyściami materialnymi i pozamaterialnymi, niesie ze sobą ogromne zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa i obywateli. Tak daleko idące sformułowanie nie jest pozbawione uzasadnienia. Korupcja, występująca najczęściej jako zjawisko, jest w rzeczywistości przestępstwem, za popełnienie którego ustawodawca przewidział sankcje karne. Na co dzień, korupcja traktowana jest jako zjawisko niepożądane, jako coś negatywnego, coś czego się nie powinno robić, co nie wypada. Korupcja nie robi takiego wrażenia jak przestępstwa kryminalne. Przyczyny takiego traktowania tej formy przestępczości związane są z naszą historią, sięgającą okresu komunizmu. W tamtych czasach, obywatel dając tak zwany dowód wdzięczności za załatwienie lub przyśpieszenie załatwienia czegokolwiek, nie zdawał sobie sprawy, że daje łapówkę, a więc bierze udział w przestępstwie korupcji. W tamtych czasach dawanie dowodów wdzięczności było czymś zupełnie normalnym, czymś co nie budziło jakichkolwiek wątpliwości natury moralnej czy etycznej, o prawnych nie wspominając. Niestety okres tego swoistego przyzwolenia trwał zbyt długo, czego owoce zbieramy dzisiaj. Czy korupcja w tamtych czasach przeszkadzała obywatelom? Raczej nie. Wszyscy byli do tego przyzwyczajeni, za normę uważano potrzebę „podziękowania” za załatwienie sprawy. Formy wdzięczności zależały nie tylko od sprawy, jaka została załatwiona, ale również od grupy społecznej, grupy zawodowej oraz od zamożności obywatela. Można by skomentować, że była to szeroko pojęta sprawiedliwość i wyrozumiałość dla dającego dowód wdzięczności. Czy takie przyzwolenie było zagrożeniem dla bezpieczeństwa państwa i obywateli? Na pewno tak. Z uwagi na odmienne umiejscowienie naszego państwa w strukturach bezpieczeństwa militarnego – byliśmy sojusznikami byłego Związku Radzieckiego 1 oraz członkiem Układu Warszawskiego 2 , nie jest możliwe
214 P. A. CHODAK Hussein korupcja MECHANIZMY w siłach KORUPCJOGENNE zbrojnych rzeczypospolitej – cztery grzechy polskiej główne władz publicznych 2 dokładne ani nawet przybliżone oszacowanie stopnia szkód jakie spowodowała korupcja w tamtych czasach. Transformacja, jaka została zapoczątkowana w latach osiemdziesiątych, przyniosła ogromne zmiany w zakresie wolności i swobód obywatelskich, ogromne zmiany w gospodarce w szczególności w prywatnej przedsiębiorczości. Kolejnymi zmianami dotyczącymi naszego bezpieczeństwa narodowego było odwrócenie się od dotychczasowego sojusznika jakim był Związek Radziecki i skierowanie swojego zainteresowania na Zachód. Przypieczętowanie zmian w obszarze bezpieczeństwa było podpisanie aktu wstąpienia do struktur NATO 3 . Niestety ogrom przemian jakie nastąpiły w tym okresie nie zmienił pewnych przyzwyczajeń jakie towarzyszyły przez dziesięciolecia Polakom. Korupcja zmieniła swoje oblicze z korupcji wdzięczności na korupcję zysku. Czym różnią się te dwa rodzaje korupcji? Korupcja wdzięczności to drobne prezenty dawane za załatwienie sprawy lub wykonaną usługę. Korupcja wdzięczności nie była przez nikogo traktowana jako przestępstwo. Korupcja wdzięczności nie miała dużego wpływu na bezpieczeństwo państwa. W tamtym okresie byliśmy militarnie uzależnieni od Państw Układu Warszawskiego. Sprzęt wojskowy, uzbrojenie oraz amunicja pochodziła z jednego źródła. Nie było postępowań przetargowych, dyskusji nad zasadnością i przyszłością stosowania takiej, a nie innej technologii zbrojeniowej. Z perspektywy czasu trudno jednoznacznie wskazać czy taka polityka była pozbawiona sensu. Po zmianach przynależności militarnej, nastąpił zwrot w zakresie procedur zakupowych niektórych elementów systemu uzbrojenia Sił Zbrojnych RP. Każdy zakup to wydatek niejednokrotnie ogromnych kwot pieniężnych z budżetu państwa. Tam gdzie pojawiają się pieniądze, tam pojawia się korupcja zysku. Określenie „korupcja” na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych w polskim życiu publicznym było praktycznie nieznane. Interesowało się nim tylko część socjologów, ekonomistów i prawników. Niespełna rok po załamaniu się w Polsce systemu komunistycznego w Gazecie Wyborczej znalazło się zaledwie parę artykułów zawierających słowo korupcja, pięć lat później było ich już ponad 700, a w roku 2001 liczba takich publikacji przekroczyła 1700” 4 . Rosnące „zainteresowanie” korupcją w tym pozytywnym znaczeniu, wskazuje na wzrost świadomości społeczeństwa. Korupcja stała się już nie tylko zjawiskiem czy patologią, ale stała się realnym zagrożeniem dla bezpieczeństwa narodowego. Korupcja pomimo tak dużych zmian jakie miały miejsce w ostatnich dziesięcioleciach, umocniła się w swoim wszechobecnym występowaniu i stała się wręcz elementem życia gospodarczego, ekonomicznego, publicznego i codziennego. Korupcja jest popularna niczym liderzy światowych drużyn piłkarskich, no może z wyłączeniem drużyn polskich z uwagi na 200 osobową grupę osób 5 , którym Policja i CBA na wniosek prokuratury postawiły zarzuty popełnienia przestępstw korupcyjnych. Im więcej o niej mówimy i piszemy, tym więcej znajdujemy obszarów w których występuje. O korupcji mówią wszyscy i wszędzie. Ale czy obecna wiedza zawarta w książkach, artykułach i innych opracowaniach jest wystarczająca do skutecznego zapobiegania i zwalczania korupcji, czy można zdobyć kompleksową wiedzę na temat korupcji w Siłach Zbrojnych, jaki ma wpływ na gotowość bojową Sił Zbrojnych RP oraz na kondycję państwa – na te pytania spróbuję odpowiedzieć w dalszej części dysertacji. Korupcja w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej to nic innego jak zamach na bezpieczeństwo naszego państwa, na prawidłowy rozwój gospodarczy, ekonomiczny, społeczny i kulturowy. Bezpieczeństwo państwa to szereg różnorodnych procesów obejmujących swym zakresem „(…) różnorodne zabiegi w dziedzinie stosunków międzynarodowych i wewnętrznych oraz przedsięwzięcia ochronne i obronne (w szerokim tego słowa znaczeniu) mające na celu tworzenie korzystnych warunków funkcjonowania państwa (w sensie politycznym i społecznym) na arenie międzynarodowej i wewnętrznej oraz przeciwstawienie się wyzwaniom i zagrożeniom bezpieczeństwa narodowego” 6 . Tak mocne ustanowienie korupcji jako jednego z największych zagrożeń dla bezpieczeństwa narodowego, wynika ze skutków jakie niesie za sobą. Analizując współczesne zagrożenia bezpieczeństwa narodowego należy stwierdzić, iż ich rodzaj i zakres uległ znacznemu poszerzeniu w porównaniu do okresu I i II Wojny Światowej oraz okresu Zimnej Wojny 7 . Dzisiejsze zagrożenia nie są związane jedynie ze zbrojnym atakiem na suwerenne państwo. Każda współczesna wojna poprzedzona jest niezliczonymi działaniami analitycznymi, ma-
Page 2 and 3:
1 1A(4) Prace doktorskie WARSZAWA 2
Page 4 and 5:
Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y
Page 6 and 7:
Page 8 and 9:
Page 10 and 11:
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165: Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y
Page 264 and 265:
Page 266 and 267:
Page 268 and 269:
Page 270 and 271:
Page 272 and 273:
Page 274 and 275:
Page 276 and 277:
Page 278 and 279:
Page 280 and 281:
Page 282 and 283:
Page 284 and 285:
Page 286 and 287:
Page 288 and 289:
Page 290 and 291:
Page 292 and 293:
Page 294 and 295:
Page 296 and 297:
Page 298 and 299:
Page 300 and 301:
Page 302 and 303:
Page 304 and 305:
Page 306 and 307:
Page 308 and 309:
Page 310 and 311:
Page 312 and 313:
Page 314 and 315:
Page 316 and 317:
Page 318 and 319:
Page 320 and 321:
Page 322 and 323:
Page 324 and 325:
Page 326 and 327:
Page 328 and 329:
Page 330 and 331:
Page 332 and 333:
Page 334 and 335:
Page 336 and 337:
Page 338 and 339:
Page 340 and 341:
Page 342 and 343:
Page 344 and 345:
Page 346 and 347:
Page 348 and 349:
Page 350 and 351:
Page 352 and 353:
Page 354 and 355:
Page 356 and 357:
Page 358 and 359:
Page 360 and 361:
Page 362 and 363:
Page 364 and 365:
Page 366 and 367:
show all

1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?