1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

More documents

Recommendations

Info

Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y K O R U P C Y J N Y 73 • y sprawdzanie postępowania urzędnika państwowego, które według komisji może być wynikiem zachowań korupcyjnych, • y podejmowanie czynności o charakterze edukacyjnym, w myśl których propaguje świadomość społeczną dotyczącą korupcji, • y wykonuje inne niezbędne działania wspomagające wyżej wymienione przedsięwzięcia. Skład Komisji stanowi pięciu komisarzy, którzy wyznaczani są przez prezydenta za zgodą parlamentu. Do obowiązków komisarzy należy nadzorowanie prowadzonych przedsięwzięć oraz zarządzanie instytucją. W podejmowanych działaniach instytucja wspierana jest przez zarząd, na czele którego stoi dyrektor generalny, zastępca, sekretarz Komisji oraz trzech dyrektorów. Zadania Komisji realizowane są poprzez trzy departamenty: Edukacji Społecznej, Prewencji oraz Departament Dochodzeniowy 389 . Przedstawione instytucje posiadają wspólną wykładnię działalności, którą można sprowadzić do trzech poziomów: zapobiegania, przeciwdziałania oraz ścigania zachowań korupcyjnych. Organizacje te są podmiotami realizującymi ściśle określone zadania – antykorupcyjne. Z założenia posiadają one niezależność, niezbędne środki finansowe, wykwalifikowaną kadrę oraz legitymizację do podejmowania działań dochodzeniowo- -śledczych, kontrolnych, informacyjnych oraz edukacyjnych. Odnosząc się do niezależności (którą podnoszono w Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji) podmiotów realizujących te zadania, zobrazowano, iż większość z nich posadowiona jest w obrębie danego ministerstwa, departamentu lub innego organu państwowego, a ich szefowie powoływani są przez najwyższych przedstawicieli państwa (prezydent, premier, król, sułtan). Należy więc poddać wątpliwości wskazaną niezależność. Trudno też przyjąć za niezależne działania, które oceniane są przez parlament na podstawie sporządzanych raportów lub sprawozdań 390 . Nadanie tego typu organizacjom częstokroć większych uprawnień i środków finansowych niż te, którymi dysponuje policja i inne służby specjalne, wywoływać mogą przekonanie o braku ich obiektywności, ponieważ uprawnienia i środki finansowe przyznawane są przez ze środków budżetowych, którym dysponentem są organy władzy. Należy też zwrócić uwagę, iż walka z korupcją jest domeną istniejących już służb specjalnych. Przykładem są m.in. Rosja i Stany Zjednoczone Ameryki, gdzie zadania te realizowane są przez Federalne Biuro Śledcze (FBI) 391 , przy współpracy z policją Stanów Zjednoczonych Ameryki, oraz Federalną Służbę Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej (FSB) 392 . Oczywistym jest, że i te służby nie są wolne od decyzji politycznych 393 . Podsumowując, nasuwa się spostrzeżenie, iż utworzenie wyspecjalizowanych organów do walki z korupcją (lub też udoskonalenie istniejących) jest podyktowane kilkoma względami. Po pierwsze jest wypełnieniem zobowiązań wynikających z umów międzynarodowych, po wtóre stwarza przeświadczenie (często błędne), iż państwo zainteresowane jest walką z tego rodzaju przestępczością, po trzecie jest kolejnym narzędziem w rękach decydentów środków publicznych, wykorzystywanym w realizacji przyjętych założeń, w tym utrzymania władzy. 2.2. Agendy i podmioty rządowe zaangażowane w zwalczanie korupcji w Polsce Jeszcze na początku lat dziewięćdziesiątych w polskim dyskursie politycznym słowo korupcja było prawie nieznane. Sporadycznie problem korupcji pojawiał się w debatach telewizyjnych, czy ukazywał się w tytułach artykułów prasowych. W dzisiejszych realiach słowo korupcja odmieniane jest przez wszystkie przypadki i osoby. Problemem korupcji zajmuje się wiele podmiotów, które opracowują publikacje i raporty dotyczące tego zjawiska. 394 W celu zminimalizowania zachowań korupcyjnych ustawodawca wprowadza nowe przepisy karne, ratyfikowane są międzynarodowe konwencje, jak też uruchamiane nowe programy edukacyjne 395 . Organami odpowiedzialnymi za zwalczanie korupcji w Polsce są przede wszystkim niżej wymienione instytucje i agendy rządowe: a) Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, b) Prokuratura, c) Centralne Biuro Antykorupcyjne, d) Policja, e) Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, f) Straż Graniczna, g) Najwyższa Izba Kontroli, h) Ministerstwo Obrony Narodowej, i) Ministerstwo Zdrowia. 1
74 A. Hussein J. BIL korupcja MECHANIZMY jako KORUPCJOGENNE instrument uprawiania – cztery polityki grzechy główne władz publicznych 1 Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji odpowiedzialne jest za nadzór i kierowanie głównymi organami administracyjno-porządkowymi w Polsce. Do zadań ministerstwa należy m.in. organizacja struktur administracji publicznej i procedur administracyjnych (obszaru zagrożonego działaniami korupcyjnymi) oraz ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego. W strukturze Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji powołano Zespół do spraw Koordynacji Strategii Antykorupcyjnej. Powołanie Zespołu jest pokłosiem rekomendacji nr 4 Grupy Państw Przeciwko Korupcji GRECO przygotowanej po II Rundzie oceny państw z 2003 roku oraz Komunikatu Komisji dla Rady, Parlamentu i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego o wszechstronnej polityce UE dotyczącej walki z korupcją z dnia 28 maja 2003 roku. Zespół zobligowany został do wykonywania nw. zadań: • y koordynowania i monitorowania działań podejmowanych przez administrację rządową w ramach realizacji Strategii Antykorupcyjnej, • y opracowywania analiz i ocen zjawisk korupcyjnych w działalności publicznej oraz przedstawianie opinii i wniosków w tym zakresie, • y podejmowania współpracy z organizacjami pozarządowymi i organami Unii Europejskiej w realizacji programu działań antykorupcyjnych 396 . Prokuratura jest adresatem informacji oraz materiałów zebranych przez organy ścigania zawierające środki dowodowe o popełnieniu przestępstwa, w tym przestępstwa korupcyjnego. Prokurator w sprawach o korupcję jest gospodarzem postępowania przygotowawczego. Od 1996 roku w prokuraturze RP funkcjonuje instytucja Prokuratury Krajowej jako jednostki organizacyjnej prokuratury powszechnej najwyższego szczebla, która, wchodząc w skład Ministerstwa Sprawiedliwości, realizuje zadania prokuratury na szczeblu centralnym. Do walki z przestępczością korupcyjną zaangażowane są Wydziały Zamiejscowe Biura Przestępczości Zorganizowanej Prokuratury Krajowej. Zadaniem tych Wydziałów jest koordynowanie działalności prokuratury i innych organów państwowych w zakresie ścigania przestępczości zorganizowanej, w zakresie spraw należących do właściwości Biura, a także w sprawowaniu nadzoru procesowego 397 . Prokuratura jest również wyznacznikiem kierunków zwalczania korupcji, czego przykładem były przeprowadzone w 2006 roku (tuż po powstaniu CBA) przez przedstawicieli Prokuratury Okręgowej w Olsztynie w szkolenia w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie, skierowane do przedstawicieli Centralnego Biura Antykorupcyjnego 398 . Centralne Biuro Antykorupcyjne (CBA) 399 jest wyspecjalizowaną instytucją, powołaną do walki z korupcją. Celem tej formacji jest zwalczanie korupcji w życiu publicznym i gospodarczym, w szczególności w instytucjach państwowych i samorządowych, a także do zwalczania działalności godzącej w interesy ekonomiczne państwa. Biuro ma za zadanie rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw. W ramach wykonywanych obowiązków instytucja wykonuje czynności kontrolne w celu ujawniania przypadków w instytucjach państwowych i samorządzie terytorialnym oraz nadużyć osób pełniących funkcje publiczne, a także działalności sprzecznej z interesami ekonomicznymi państwa 400 . Pracami Centralnego Biura Antykorupcyjnego kieruje szef CBA, który jest centralnym organem administracji rządowej nadzorowanym przez Prezesa Rady Ministrów. Prezes Rady Ministrów lub wyznaczony przez niego członek rządu koordynuje działalnością CBA 401 . Szefa instytucji powołuje na czteroletnią kadencję Premier, po zasięgnięciu opinii Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej, Kolegium do Spraw Służb Specjalnych oraz sejmowej komisji właściwej do spraw służb specjalnych. Osoba powołana na Szefa CBA jednokrotnie może ubiegać się o reelekcję. Zastępców organizacji powołuje i odwołuje Premier na wniosek Szefa CBA. Na Szefa CBA lub jego zastępcę może zostać powołana osoba która: • y posiada wyłącznie obywatelstwo polskie, • y korzysta w pełni z praw publicznych, • y posiada nieskazitelną postawę moralną, obywatelską i patriotyczną, • y nie była skazana za przestępstwo popełnione umyślnie ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe, • y spełnia wymagania określone w przepisach o ochronie informacji niejawnych w zakresie dostępu do informacji stanowiących tajemnicę państwową, oznaczoną klauzulą ściśle tajne,
Page 2 and 3:
1 1A(4) Prace doktorskie WARSZAWA 2
Page 4 and 5:
Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y
Page 6 and 7:
Page 8 and 9:
Page 10 and 11:
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25: Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Page 190 and 191:
Page 192 and 193:
Page 194 and 195:
Page 196 and 197:
Page 198 and 199:
Page 200 and 201:
Page 202 and 203:
Page 204 and 205:
Page 206 and 207:
Page 208 and 209:
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
Page 218 and 219:
Page 220 and 221:
Page 222 and 223:
Page 224 and 225:
Page 226 and 227:
Page 228 and 229:
Page 230 and 231:
Page 232 and 233:
Page 234 and 235:
Page 236 and 237:
Page 238 and 239:
Page 240 and 241:
Page 242 and 243:
Page 244 and 245:
Page 246 and 247:
Page 248 and 249:
Page 250 and 251:
Page 252 and 253:
Page 254 and 255:
Page 256 and 257:
Page 258 and 259:
Page 260 and 261:
Page 262 and 263:
Page 264 and 265:
Page 266 and 267:
Page 268 and 269:
Page 270 and 271:
Page 272 and 273:
Page 274 and 275:
Page 276 and 277:
Page 278 and 279:
Page 280 and 281:
Page 282 and 283:
Page 284 and 285:
Page 286 and 287:
Page 288 and 289:
Page 290 and 291:
Page 292 and 293:
Page 294 and 295:
Page 296 and 297:
Page 298 and 299:
Page 300 and 301:
Page 302 and 303:
Page 304 and 305:
Page 306 and 307:
Page 308 and 309:
Page 310 and 311:
Page 312 and 313:
Page 314 and 315:
Page 316 and 317:
Page 318 and 319:
Page 320 and 321:
Page 322 and 323:
Page 324 and 325:
Page 326 and 327:
Page 328 and 329:
Page 330 and 331:
Page 332 and 333:
Page 334 and 335:
Page 336 and 337:
Page 338 and 339:
Page 340 and 341:
Page 342 and 343:
Page 344 and 345:
Page 346 and 347:
Page 348 and 349:
Page 350 and 351:
Page 352 and 353:
Page 354 and 355:
Page 356 and 357:
Page 358 and 359:
Page 360 and 361:
Page 362 and 363:
Page 364 and 365:
Page 366 and 367:
show all

1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?