1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne
1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne
1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
226<br />
P. A. CHODAK Hussein<br />
korupcja MECHANIZMY w siłach KORUPCJOGENNE zbrojnych rzeczypospolitej – cztery grzechy polskiej główne władz publicznych<br />
2<br />
Przestępstwa korupcji są wszędzie tam,<br />
gdzie możliwe jest osiągnięcie jakiejkolwiek<br />
korzyści majątkowej lub innej formy wdzięczności.<br />
Korupcja to z jednej strony poczucie<br />
potencjalnego zysku, a dla osób próżnych poczucie<br />
wyższości nad osobą której coś zostało<br />
załatwione.<br />
Przestępstwa korupcji pojawiają się głównie<br />
tam, gdzie wydawaniu różnego rodzaju<br />
zezwoleń czy koncesji towarzyszy: długie<br />
oczekiwanie w kolejkach; częste uchylanie<br />
wydanych decyzji oraz rozwiązywanie zawartych<br />
umów z perspektywą ich ponownego<br />
negocjowania praktykowane przez decydentów<br />
na różnych szczeblach zarządzania. W ten<br />
sposób organy administracji na skutek własnej<br />
inercji, niesłowności i innych usterek w zarządzaniu<br />
wytwarzają u petentów i ogółu obywateli<br />
skłonności do zabiegania o znajomości,<br />
protekcję, rekomendacje 44 .<br />
W polskiej rzeczywistości powyższą tezę<br />
należy rozszerzyć o element historyczny, wynikający<br />
z obciążenia naszej społeczności<br />
okresem komunizmu. Zjawisko korupcji było<br />
wtedy powszechnie stosowane i praktycznie<br />
nie ścigane, a dawanie dowodów wdzięczności<br />
za drobne rzeczy było tak oczywiste jak danie<br />
napiwku kelnerowi za miłą obsługę. Wszelkie<br />
formy podziękowania za większe rzeczy, jak<br />
np. załatwianie zezwolenia, przyśpieszanie wydawania<br />
decyzji, również nikogo nie dziwiły.<br />
Korupcja z punktu widzenia organizacji<br />
służb publicznych jest więc w dużej mierze wynikiem<br />
dysfunkcji w organizacji i zarządzaniu,<br />
toteż wydaje się celowe zastosowanie przy jej<br />
badaniu schematu postępowania stosowanego<br />
w rozwiązywaniu problemów organizacji i zarządzania<br />
45 .<br />
Mając do czynienia z tak obszernym problemem,<br />
niezbędne było zastosowanie różnych<br />
metod badawczych. Pierwszą z metod<br />
głównych, jakie zostały zastosowane w dysertacji<br />
jest analiza 46 . Analiza, inaczej rozkład,<br />
rozbiór daje podstawę do poznania badanego<br />
problemu i zjawisk zachodzących w systemie<br />
uwarunkowań, jakie zostały zastosowane<br />
w badanym obszarze. Analiza jest pracochłonw<br />
życiu publicznym i gospodarczym, w szczególności<br />
w instytucjach państwowych i samorządowych,<br />
a także do zwalczania działalności<br />
godzącej w interesy ekonomiczne państwa.<br />
Zakres podmiotowy został rozszerzony także<br />
o organizacje pozarządowe zajmujące się monitorowaniem<br />
i badaniem przestępczości korupcyjnej<br />
oraz o udział mediów w ujawnianiu<br />
afer korupcyjnych.<br />
Ograniczenia czasowe nałożone na przedmiot<br />
badań, lata 2004–2010, zostały uzależnione<br />
od zmian w obowiązującym prawie karnym<br />
dotyczącym przestępstw korupcyjnych. Ramy<br />
czasowe podyktowane zostały nowelizacją<br />
prawa karnego wprowadzoną ustawą z dnia<br />
13 czerwca 2003 r. o zmianie ustawy – Kodeks<br />
karny oraz niektórych innych ustaw 43 w zakresie<br />
przestępstw korupcyjnych. Ustawodawca<br />
znowelizował brzmienie art. 228–230 k.k. oraz<br />
wprowadził art. 230a, 296a i 296b k.k.<br />
Ograniczenia przestrzenne to przede wszystkim<br />
obszar występowania zjawiska korupcji<br />
w Siłach Zbrojnych RP, rozszerzony o obszar<br />
całego kraju. To rozszerzenie związane jest<br />
z potrzebą dokonania oceny wpływu korupcji<br />
na bezpieczeństwo państwa.<br />
1.7. Płaszczyzna dociekań<br />
Rozprawa doktorska ma charakter studium<br />
analityczno-empirycznego, a dociekania składają<br />
się z płaszczyzny teoretyczno-metodologicznej<br />
oraz analityczno-weryfikującej. Przyjęcie<br />
takich założeń wynikało z wniosków,<br />
jakie zostały sformułowane po zakończeniu<br />
analizy problemu. Mając również na uwadze<br />
cel dysertacji, niezbędne jest kompleksowe<br />
potraktowanie problemu poprzez rozszerzenie<br />
o dodatkowe podmioty tak, aby mieć odniesienie<br />
do pozostałych obszarów wykraczających<br />
poza przyjęty obszar badań.<br />
Płaszczyzna teoretyczno-metodologiczna<br />
wynika z faktu dużej liczby danych statystycznych<br />
oraz odmiennych metod ich gromadzenia.<br />
Ponadto istniejące opracowania, raporty<br />
statystyczne oraz pozostałe dokumenty, będące<br />
w dyspozycji organizacji powołanych do<br />
monitorowania zjawiska korupcji, wymagały<br />
ogromnego wysiłku podczas prowadzonej analizy<br />
ich treści.<br />
Płaszczyzna analityczno-weryfikująca wynika<br />
z potrzeby wskazania mechanizmów powstawania<br />
korupcji w Siłach Zbrojnych, które<br />
pozwolą na wypracowanie propozycji zmian<br />
w zakresie obowiązujących przepisów prawnych,<br />
stosowanych procedur, jak również<br />
zmian w strukturach organów powołanych do<br />
przeciwdziałania i zwalczania korupcji.<br />
1.8. Metody badawcze