Ocena zachowania użytkowników platformy handlu C2C - E-mentor

e-biznesOcena zachowania użytkownikówplatformy handlu C2Cna podstawie eksploracji danych i ich aktywnościw internetowym systemie aukcyjnymArtur Strzelecki, Tomasz Bacewicz, Marcin ŚciańskiBadanie pokazuje rezultaty ilościowej oraz jakościowejanalizy zachowania użytkowników w systemie aukcjielektronicznych. Dane użyte w przeprowadzonym doświadczeniuzostały pobrane z największego polskiegoportalu aukcyjnego Allegro, od początku jego istnienia.Artykuł ukazuje dynamikę rozwoju serwisu aukcyjnegooraz specyfikę zachowań użytkowników. W szczególnościopracowanie skupia się na analizie negatywnych zachowańużytkowników oraz zaobserwowanych trendach rozwojuplatformy handlu elektronicznego.Wzrost liczby zarejestrowanych użytkownikóworaz przeprowadzonych przez nich transakcji pokazujezwiększającą się popularność internetowychsystemów aukcyjnych. Zaletą handlu elektronicznegoC2C jest atrakcyjność cen, szeroka oferta asortymentu,możliwość szybkiego odnalezienia produktu i wygodazawierania transakcji. Oprócz niezawodności systemuaukcyjnego od strony technicznej, fundamentalneznaczenie ma zaufanie kupującego do sprzedawcy,który swą wiarygodność potwierdza otrzymanymikomentarzami.Każda jednostka funkcjonująca w gospodarcerynkowej i dokonująca transakcji wymiany dąży dorealizacji pewnych celów. Ze strony sprzedającego,który kieruje się kryterium rentowności, jest to maksymalizacjazysku. Sprzedawca kieruje swój towardo określonej grupy docelowej, wierząc w trafnośćpodjętych do tej pory decyzji, dotyczących m.in. cenyoraz zakresu działalności. Dopiero po dokonaniu siętransakcji kupna-sprzedaży rynek daje odpowiedź,na ile podjęte przez sprzedawcę działania okazująsię rentowne 1 . Transakcje zawierane obecnie zapośrednictwem internetu dają przestrzeń do rozwojunowej gałęzi handlu, jaką jest e-retailing 2 , czylielektroniczna sprzedaż detaliczna. Trzeba pamiętaćo drzemiącym w tym rynku potencjale do wzrostu,z uwagi na powiększającą się liczbę użytkownikówinternetu. Jednocześnie rozwaga nakazuje przypomnieć,że e-retailing nie zlikwidował ewidentnegokonfliktu interesów występującego pomiędzy sprzedawcą,który zwiększa zyski a kupującym, którydąży do tego, aby wydana przez niego kwota byłajak najmniejsza. Następuje zatem próba osiągnięciaprzez stronę transakcji dodatkowych korzyści, niezawsze na drodze uczciwych działań.Skrajnym przykładem takiego zachowania jestużytkownik o nazwie MacKenzie22, który podczasswojej działalności na portalu oszukał ponad 150osób na łączną kwotę przekraczającą 60 tys. złotych.Do zatrzymania doszło dopiero po 4 latach oddokonania pierwszych oszustw. Zaskakuje fakt, jakwiele osób zaufało temu użytkownikowi, pomimo,iż posiadał na swoim koncie niemałą już liczbę komentarzynegatywnych. Kwestią niewątpliwie wartąporuszenia jest więc zdolność budowania zaufaniaużytkownika do witryny oraz innych internatów. Poziomuzyskanego zaufania musi przekroczyć wielkośćryzyka, przed którym stoi nabywca decydujący sięna udział w aukcji 3 . Ryzyko ponoszone przez kupującego,przed którym ciężko jest się zabezpieczyćwynika z technologicznej charakterystyki kanałuwymiany oraz wartości towaru. Przede wszystkimsprzedający jest postacią anonimową, reprezentowanąjedynie poprzez zapis podstawowych danychw systemie. Odległość, jaka dzieli kontrahentów jestznacznie większa niż w transakcjach tradycyjnychi co najważniejsze – kupujący nie może bezpośrednioocenić produktu czy usługi. Pozostaje pytanie,w jakim stopniu w ocenie wiarygodności użytecznyjest wspomniany system komentarzy. Na ile zawartew nim informacje dokładnie odzwierciedlająprzebieg przeprowadzanych transakcji i czy prosteporównanie stosunku komentarzy pozytywnychdo negatywnych jest skutecznym sposobem ocenysprzedawcy?W następnej części opracowania omówione zostałypokrewne prace z dziedziny aukcji elektronicznych.1R. Milewski, Podstawy Ekonomii, PWN, Warszawa 1999, s. 57.2J. Banasikowska, I. Woźniak, Transakcje elektroniczne i czynniki wpływające na ich rozwój [w:] H. Sroka, T. Porębska-Miąc(red.), Systemy Wspomagania Organizacji, Akademia Ekonomiczna, Katowice 2003, s. 391–398.3M. Waszczyk, Zaufanie w detalicznych transakcjach internetowych, „Prakseologia” 2003, nr 143, s. 305–316.76 e-mentor nr 2 (24)