b . kaehlig - Aceh Books

- 277 -Hoofdstuk BDit hoofdstuk behandelt de aard en de socioculturele achtergrondvan het deelbouwcontract in de landbouw, omdat er verbindingenbestaan en vergelijkingen mogelijk zijn tussendeze samenwerkingsvorm en samenwerkingsvormen buiten delandbouw, in het bijzonder in de handel. Bij een deelbouwcontractwordt overeengekomen dat de één de grond van deander zal bewerken tegen een deel van de opbrengst.Met betrekking tot de juridische aard van het deelbouwcontractbestaan er vier opvattingen: het is een vennootschap,pacht, arbeidscontract of een contract sui generis. Naarmijn criteria is het een vennootschap.De analyse van de socioculturele achtergrond van het oorspronkelijkautonome deelbouwcontract belicht de invloedvan maatschappelijke verhoudingen op het ontstaan ervan.Mogelijk is het contract ontstaan in samenhang met het ontstaanvan eigendomsverhoudingen in de dorpen. Ook is mogelijkdat het is ontstaan uit lijfeigenschapsverhoudingen,uit het gotong-royong-systeem (het systeem van wederzijdsehulp in de dorpen) of uit het familiesysteem. Gemeenschappelijkaan al deze hypothesen is dat er een hiërarchischeverhouding bestaat tussen degeen die een juridische aanspraakop een stuk land heeft (gewoonlijk de grondbezitter)en degeen die dat stuk land bewerkt (de deelbouwer), zodathet contract de maatschappelijke posities van deze personenweerspiegelt.Hoofdstuk C.In dit hoofdstuk worden' ,de autonome vennootschapsvormen vande Buginezen, Atjehers, Minangkabauers en Chinezen geanalyseerd.Bovendien wordt de invloed van het Hinduïstische enIslamitische recht op deze autonome vormen behandeld, welkeinvloed het gevolg is geweest van de intensieve handelsbetrekkingendie er vanouds tussen Indonesië en andere delenvan Azië hebben bestaan.Bijna alle autonome vennootschappen worden gekenmerkt doorhet product- of winstdelingsprincipe, het ontbreken van eenvennootschapsvermogen, een beperkte duur en dikwijls doorde aanwezigheid van slechts één actieve vennoot naast éénof meer passieve vennoten. De Chinese kongsi heeft wèl eenvennootschapsvermogen en past in zoverre niet in dit beeld,maar in economisch en sociocultureel opzicht vertoont zijgrote gelijkenis met de andere vormen.Dat bij alle vennootschappen in Indonesië met uitzonderingvan de Chinese kongsi een vennootschapsvermogen ontbreekt,wekt verbazing, daar de Hindui'stische en Islamitische wettenwèl zo'n vermogen kennen. Verschillende oorzaken zoudenhiervoor kunnen worden aangevoerd, het is nog niet duidelijkwelke de beslissende is. Vooreerst kan het aan het insulairekarakter van Zuidoost-Azië gelegen hebben dat het ontstaanvan vennootschappen met eigen vermogen niet mogelijk was.De havens in dit gebied waren slechts tussendepots, waaringoederen wegens de moesson binnen korte tijd overgeladenmoesten worden. Bovendien werd deze internationale doorvoerhandeldoor individuele personen gedreven en dikwijls metvreemd kapitaal gefinancierd, hetgeen leidde tot vennootschappenmet één actieve en één of meer passieve vennoten