Ainas po su sardu - DOMU

116
10. IS NUMERALIS
Sa grafia de is nùmerus (càstia sa Tauledda 12 a pàg. 118-119) ponit calincunu
barrancu ca medas de issus funt cumpostus de duus o prus fueddus e fitianamenti sa
lìtera de cumentzu de su segundu elementu est una consonanti mudòngia; po cussu
podint nasci dudas de comenti dda scriri (segundu sa pronùntzia o segundu s’etimologia).
Nosu eus sceberau de cuntzedi po is nùmerus s’ùnica bèssida a s’arrègula de
is cumpostus, aguantendi sa grafia etimològica de is nùmerus originalis ma chena de
sa liniedda in mesu (es. bintitrès, binticincu e no *bintidrès, *bintixincu); eus perou
aguantau sa grafia (fonètica) de su connotu po is centenas e is millenas, comenti e
chi siant unu fueddu solu: trexentus, cincuxentus, sescentus, duamilla, tremilla,
semilla e no *trescentus, *cincucentus, *duasmilla, *tresmilla, *sesmilla).
Po is nùmerus 17, 18 e 19, eus “trascriu” sa pronùntzia fonètica a grafia normalisada:
dex’e seti ‡ dexeseti, dex’i otu ‡ dexeotu, dex’e noi ‡ dexenoi.
Po is nùmerus mannus cumpostus consillaus de ponni is linieddas intra de is nùmerus de
fundòriu: es. 143 ‡ centu-corantatrès, 6.435 ‡ semilla-cuatruxentus-trintacincu.
Is ordinalis, foras de is primus duus, aundi agataus is formas primu e segundu
(chi tenint su plurali puru ma no su femininu, ‡ 8.2.), si faint cun s’artìculu (in logu
de pronòmini) e sa prepositzioni de: su de tres, sa de cuàturu, is de ùndixi, etc.. Is
formas *tertzu, *cuarta, *undicèsimus, etc. funt italianismus noeddus e no depint
essi imperaus.
Po inditai cantidadis no definias imperaus: dexena, bintena, trintena, corantena,
cincuantena, sessantena, setantena, otantena, norantena, centena, millena.
impag. Nuovo 116
9-03-2009, 19:08