Ainas po su sardu - DOMU

d–unu sèculu e prus de faina literària, apariciau is duas “normas”, ddas ant annidadas,
aprontadas e, gràtzias a sa grandesa insoru, sprùndias in totu sa Sardìnnia.
Sprùndias bolit nai ca is Sardus, eriseru e oi: 1. andant a ascurtai cun praxeri
is cantadoris; 2. duncas ddus aprètziant; 3. duncas ddus cumprendint; 4. no agatant
nudda de nai si cantant in cudda lìngua (campidanesa in Cabu de Bàsciu e logudoresa
in Cabu de Susu); 5. po contras, iant a tenni cosa de nai si no cantessint in cudda
lìngua; 6. arraxonant, agoa, apitzus de sa cantada; 7. si comporant is libureddus e is
cascitas de is cantadas po ddas ligi e ddas torrai a ascurtai.
A contu fatu is duas normas funt giai sprùndias.
Nosu si pensaus ca a pigai in cunsideru, cun d–unas cantu cambiamentas, sa
lìngua fraigada de is cantadoris bollat nai diaderus:
a arrespetai su Sardu de totus e sa cultura de totus; ca sa prus produtzioni literària
est posta me is duas bariedadis.
Duncas a sceberai is duas normas bolit nai a atobiai una literadura manna e
beridadosa.
62
2.6. Sa lìngua de is cantadoris campidanesus
In curtzu podeus nai ca in su Camp. scabùlliu de is cantadoris ddoi agataus:
2.6.1. ca apicigat giai sèmpiri apari cun s’etimologia. Difatis nci at:
a) sa presèntzia sèmpiri de sa /l / e /n/ intra de vocalis, comenti in fuliai, soli,
sali e manu, cani;
b) sa presèntzia sèmpiri de /cl/ /fl/ /pl/ etimològicas furriadas in /cr/ /fr/ /pr/
comenti in craru, frori, prenu;
c) sa presèntzia “prena” sèmpiri de sa /r/ fl /l/ o /r/ + consonanti, comenti in
artziai, ortu, circai;
d) is vocalis àtonas etimològicas /o/ e no /a/ dotori, connotu (e no datori, cannotu);
mancai calincuna bia ddoi agataus vocalis àtonas no etimològicas, comenti
/e/ e no /a/in prexeri (e no praxeri);
e) s’ausèntzia de metàtesi, comenti in sardu, orbesci, atzàrgiu (e no sadru,
obresci, atzraxu); ma perou po analogia su liòngiu etimològicu /dr/ fl /tr/, pedra fl
PETRAM, madri fl MATREM, si fùrriat a /rd/ no etimològica perda, mardi;
2.6.2. in prus ddoi at:
a) sa presèntzia sèmpiri de sa /d/ fl /t/ intra de vocalis comenti in meda, lada,
cuada (e no mera, lara, cuara);
b) sa presèntzia giai sèmpiri de sa vocali prostètica /a/ ananti de sa /r/ comenti
in arriu, arrosa;
impag. Nuovo 62
9-03-2009, 19:07