Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Lassai tenit foras de arrègula <strong>su</strong> congiuntivu presenti sceti, anca mudat sa vocali<br />
temàtica in is tres personis sing. e in sa de 3 pl.: lessi, lessis, lessit, lessint.<br />
Donai tenit <strong>su</strong> pròpiu naturali de benni, <strong>po</strong>nni, tenni de sa de tres coniugatzionis<br />
(càstia prus ainnantis), forsis de unu latinu *DONEO: <strong>po</strong>dit aciungi una /g/ velari in<br />
sa de 1 pers. sing. de s’indicativu presenti, anca <strong>po</strong>dit essi palatali puru (donu/dongu/<br />
dòngiu) e in totu is personis de <strong>su</strong> congiuntivu presenti (doni/donga, donis/dongas,<br />
etc.). A <strong>su</strong> congiuntivu imperfetu ddoi funt is formas chena o cun sa /gh/ velari (donessi/<br />
donghessi, etc.). Eus fatu sa norma sighendi <strong>su</strong> paradigma de is verbus in -nni.<br />
Stai presentat formas diferentis, prenas o chi ndi benint de s’arrutroxa de una de is<br />
vocalis infatu de pari (es. stais/stas, stait/stat, staia/stia, staiast/stiast, etc.). In prus <strong>po</strong>dit<br />
mudai sa vocali temàtica e aciungi una /t/ a <strong>su</strong> tema verbali in <strong>su</strong> congiuntivu presenti<br />
(steta/stia, stetas/stias, stetat/stiat, etc). Su particìpiu est stau/stètiu. Eus sceberau<br />
<strong>po</strong> sa norma is formas prenas e arregularis, comenti <strong>po</strong> <strong>su</strong> verbu fai (càstia).<br />
146<br />
16.3.2. Sa de 2 coniugatzionis (cungiugaduras)<br />
Is prus de im<strong>po</strong>rtu funt: bolli (cun balli, solli), tenni (cun benni, <strong>po</strong>nni), curri<br />
(cun parri, ferri), <strong>po</strong>di (cun coi, proi), fai, crei, biri (cun sciri, scriri, arriri).<br />
Bolli: aici comenti puru balli e solli presentant sa /ll/ allobada sceti in sa 1 u<br />
pers. sing. de s’indicativu presenti (bollu, ballu, sollu) e in totu is personis de <strong>su</strong><br />
congiuntivu presenti (bolla, bollas, bollat, bollaus, bollais, bollant e aici puru is<br />
àterus duus verbus). Totu is àteras formas tenint sèmpiri sa /l/ simpli. Su particìpiu<br />
est bòfiu, bàlliu e sòlitu.<br />
Tenni: aici comenti puru benni e <strong>po</strong>nni presentant sa bessida de <strong>su</strong> tema verbali<br />
in /ngi/ palatali (/ng/ velari in <strong>su</strong> casteddaju) in sa 1 u pers. sing. de s’indicativu presenti<br />
(tèngiu/tengu, bèngiu/bengu, pòngiu/<strong>po</strong>ngu) e in totu is personis de <strong>su</strong> congiuntivu<br />
presenti (tèngia/tenga, tèngias/tengas, tèngiat/tengat, tengiaus/tengaus, tengiais/<br />
tengais, tèngiant/ tengant e aici puru is àterus duus verbus). A <strong>su</strong> congiuntivu<br />
imperfetu ddoi funt is formas chena de, osinou (comenti in <strong>su</strong> casteddaju) cun sa<br />
/gh/ velari (tenessi/tenghessi, etc.). Su particìpiu est tentu, bènniu (o beniu) e<br />
<strong>po</strong>stu. Po una borta no eus fatu sa norma sighendi s’etimologia (TENEO, VENIO,<br />
*PONEO ‡ tèngiu, bèngiu, pòngiu), ma <strong>po</strong> chistionis de imperu e im<strong>po</strong>rtu literàriu<br />
eus <strong>po</strong>stu is formas prus trigadias, tengu, bengu, <strong>po</strong>ngu.<br />
Curri: aici comenti puru parri e ferri presentant (ma no in totu is logus) <strong>su</strong> pròpiu<br />
fenòmenu de s’intrada de una /g/ palatali apustis de <strong>su</strong> tema verbali de sa 1 u pers.<br />
impag. Nuovo 146<br />
9-03-2009, 19:08