Bijlage 15 Archeologie - ruimtelijkeplannen.enschede.nl ...

48 KNA versie 2.1 H3 p.24-31:
Waarderen (VS07).
49 Dijkstra & Schrijer 2002; Ploegaert
2005.
50 Verlinde 1993.
8 Waardering t.a.v. behoudenswaardigheid
Bij het beoordelen van een vindplaats ofwel
bewoningszone op behoudenswaardigheid
wordt uitgegaan van de volgende waarden:
beleving, fysieke kwaliteit en inhoudelijke
kwaliteit. 48
Aangezien bij het huidige onderzoeksgebied
de aangetroffen vindplaatsen niet zichtbaar
aan het oppervlak liggen is de waardering
voor beleving niet van toepassing.
De beoordeling van de fysieke kwaliteit is
gerelateerd aan de ‘gaafheid’ en ‘conservering’
van de vindplaats, kortom de mate
waarin archeologische overblijfselen nog
intact en in hun oorspronkelijke positie aanwezig
zijn.
De vindplaatsen op de Usseler es liggen op
de flanken van een grondmorene met dekzandafzettingen
en op een zuidwestelijke
dekzanduitloper. Sinds de Middeleeuwen zijn
ze afgedekt door een dik esdekpakket. Dit
esdek- of akkerlagenpakket heeft er voor
gezorgd dat de vindplaatsen niet of nauwelijks
verstoord zijn. Ook zijn de vindplaatsen
ruimtelijk geheel intact door het grote oppervlak
van het onverstoorde en hooggelegen
terrein.
Door een stabiele grondwaterstand, die zich
ruim onder spoorniveau bevindt, liggen ze in
een fysiek zeer stabiele omgeving.
Op basis hiervan kan gesteld worden dat de
score op ‘fysieke kwaliteit’ hoog is en daarmee
behoudenswaardig genoemd kan worden.
De waardering op inhoudelijke criteria hangt
af van de zeldzaamheidswaarde, de informatiewaarde
en de ensemblewaarde.
De mate van zeldzaamheid en informatiewaarde
van dit type monument is gemiddeld
te noemen als er gekeken wordt naar het
voorkomen van vergelijkbare vindplaatsen in
de omgeving. Op de Josink es en de Elferink
es, ten noorden en noordoosten van de
Usseler es gelegen, zijn ook goed geconserveerde
bewoningssporen aangetroffen onder
een esdek. Deze dateren respectievelijk uit
het Neolithicum/Late Bronstijd/IJzertijd 49 en
het Mesolithicum/Vroege
IJzertijd/Middeleeuwen. 50
De zeldzaamheid en informatiewaarde van
de Usseler es zijn echter wel hoog te noemen
als wordt gekeken naar het feit dat binnen
één terrein bewoningssporen worden aangetroffen
opeenvolgend van het Neolithicum
tot en met de Middeleeuwen en Nieuwe tijd.
Dit komt zelden voor binnen Nederland.
Chronologische kennislacunes kunnen door
middel van het onderzoeken van deze vindplaats
worden opgevuld.
Ook kan dit intacte en grootste escomplex
van Europa een grote bijdrage leveren aan
het onderzoek naar het ontstaan van esdekken.
De ensemblewaarde is de meerwaarde die
wordt toegekend aan een vindplaats op
grond van de mate waarin sprake is van een
archeologische en van een landschappelijke
context.
In de nabijheid van de Usseler es bevinden
zich zoals gezegd meer vindplaatsen uit de
verschillende aangetroffen periodes waardoor
inter-site analyse en bestudering van de
ontwikkeling binnen de archeo-regio per
periode mogelijk is.
Het oorspronkelijk reliëf is, hoewel afgedekt
door een esdek, nog goed herkenbaar. Het
toenmalige landschap en landgebruik kunnen
met behulp van aanwezige organische
sedimenten zeer goed gereconstrueerd worden.
Conclusie is dat de fysieke en inhoudelijke
kwaliteit van de vindplaatsen aangetroffen
op de Usseler es hoog scoren en dat de
vindplaatsen daarmee als behoudenswaardig
aangemerkt moeten worden.
ADC ArcheoProjecten Rapport 413 Enschede, Usseler Es
44