Bijlage 15 Archeologie - ruimtelijkeplannen.enschede.nl ...

Slijpplaatmonster Usseler Es West 35-50 cm diepte (slijpplaatno. 5002)
Bij deze slijpplaat gaat het om de onderkant van de grijsbruine cultuurlaag en de
overgang naar het daaronder gelegen bodemprofiel. Dit is een duidelijke grens die in
onregelmatige, verticaal georiënteerde, tongen verloopt van ca. 2 cm breed over een
diepte van ca. 5 cm. De diepste tongen lopen tot de ondergrens van de slijpplaat.
Bodemmateriaal
Het bodemmateriaal onder de grijsbruine laag is een dekzand met een min of meer
regelmatige pakking. Om de dekzandkorrels komen humus-ijzerhuidjes voor tot 35 µm
dikte.
Het bodemmateriaal in de grijsbruine laag is ook een dekzand, maar bevat vrijwel geen
humus-ijzerhuidjes. Hier zijn tussen de onregelmatig gepakte dekzandkorrels bruingrijze
clusters van humeus materiaal aanwezig, die lokaal de gehele holte tussen de korrels
opvullen. In een deel van deze humeuze clusters is te zien dat dit een samenpersing is van
een aantal afzonderlijke ellipsvormige excrementen van de mesofauna (50-80 µm breed),
in de rest zijn dit amorfe clusters humeus materiaal.
Holten
De holten onder de grijsbruine laag bestaan uit zowel pakkingholten tussen de korrels als
biologische holten. Dit zijn voornamelijk onregelmatige dier- en wortelgangen tot 2 mm
breed.
De holten in de grijsbruine laag betreffen voornamelijk onregelmatige wortel- en
diergangen van hetzelfde type. Daarnaast komen wat pakkingholten voor, maar ook een
klein aantal bewerkingsholten, ontstaan door grondbewerkingen. De bewerkingsholten
zijn regelmatig later door wortels en bodemfauna gemodificeerd.
Verschijnselen
In het bodemmateriaal onder de grijsbruine laag komen de volgende verschijnselen voor:
- Enkele kleine accumulaties van ellipsvormige excrementen van de mesofauna (50-80
µm breed) bij en in holten.
- In enkele gangen komen restanten van wortels voor.
- Regelmatig worden in holten enkele losse dekzandkorrels aangetroffen.
In het bodemmateriaal in de grijsbruine laag komen de volgende verschijnselen voor:
- Afgeronde, vaak verbrokkelde, verkoolde organische resten tot 800 µm lengte komen
regelmatig voor. Voor zover herkenbaar zijn dit verbrande resten van een
kruidvegetatie c.q. gewassen. Vaak zijn deze door druk ingeperst in het
bodemmateriaal.
- Regelmatig komen, door externe druk, min of meer verkneedde clusters van
ellipsvormige excrementen van mesofauna (50-80 µm breed) voor. Vaak zijn korrels
dekzand ingeperst in dit humeuze materiaal. Soms zijn ze aanwezig als een soort
coating langs holten. In deze excrementen komen vaak zwarte pikkels en brokjes voor,
afkomstig van verkoold organisch materiaal
- Afgeronde ijzeraccumulaties tot 300 µm Ø, vaak ingebed in de grondmassa. Enkele
ijzeraccumulaties zijn verbrand, waardoor het ijzer roder is geworden.
3