Bijlage 15 Archeologie - ruimtelijkeplannen.enschede.nl ...

Plangebied Usseleres (volkstuinen) te Enschede, gemeente Enschede; archeologisch
vooronderzoek: een bureau- en inventariserend veldonderzoek
3 Veldonderzoek
3.1 Methoden
Het inventariserend veldonderzoek (IVO) bestond uit een karterend booronderzoek. De onder-
zoeksmethode voor het veldwerk is bepaald op basis van de resultaten van het bureauonderzoek
(gespecificeerde archeologische verwachting) en het protocol inventariserend veldonderzoek uit
de KNA versie 3.1 (stroomdiagram 'keuze onderzoeksmethode karterende fase' en 'Leidraad
inventariserend veldonderzoek deel karterend booronderzoek').
Tijdens het veldonderzoek zijn 17 boringen verricht in 5 zuidwest-noordoost georiënteerde raaien.
Daarbij is een grid van 40 bij 50 m aangehouden (figuur 1). De boringen in een raai verspringen
ten opzichte van die in de naastgelegen raai, waardoor een systeem van gelijkbenige driehoeken
ontstaat. De gehanteerde methode wordt geschikt geacht voor het opsporen van de meeste in dit
gebied te verwachten nederzettingsterreinen uit de periode Neolithicum t/m Late Middeleeuwen.
Deze methode is niet geschikt om verkavelingspatronen, ijle vondstverspreidingspatronen van
bijvoorbeeld vuursteenmateriaal, graven en andere zeer lokale archeologische resten in kaart te
brengen (Tol e.a., 2004).
Er is geboord tot maximaal 1,20 m -Mv met een Edelmanboor met een diameter van 15 cm. De
boringen zijn lithologisch conform NEN 5104 (Nederlands Normalisatie-instituut, 1989) beschreven
en met meetlinten ingemeten (x- en y-waarden). Het opgeboorde materiaal is gezeefd met een
zeef met een maaswijdte van 0,5 cm; het zeefresidu is met het blote oog geïnspecteerd op het
voorkomen van archeologische indicatoren (zoals houtskool, vuursteen, aardewerk, metaal, bot en
verbrande leem).
3.2 Resultaten
Geologie en bodem
In alle boringen is een bouwvoor (Aa-horizont) aangetroffen variërend van 20 tot 40 cm dik. Deze
bestaat uit zwak siltig, donkerbruingrijs, matig humeus zand dat matig fijn is. Ter hoogte van de
boringen 5, 6 en 11 is onder de bouwvoor een verstoring aangetroffen die tot in de natuurlijke
ondergrond (C-horizont) reikt. Het bodemprofiel in de boringen 7, 15 en 17 wordt onder de bouw-
voor gekenmerkt door een donkere, bruingele laag. Het lijkt te gaan om een vermenging van de
A-horizont met de C-horizont. Ter plaatse van de boringen 2, 9, 10 en 13 rust de bouwvoor direct
op de C-horizont (AC-profiel). Voorts is ter hoogte van de boringen 1, 3, 4, 8, 14 en 16 onder de
bouwvoor een (verploegd) restant van een veldpodzolgrond vastgesteld. In deze boringen zijn
restanten van een (verploegde) inspoelingslaag (B-horizont) en/of BC-horizont waargenomen.
Alleen ter hoogte van boring 12 zijn aanwijzingen voor de aanwezigheid van een plaggendek
aangetroffen. Hier gaat de bouwvoor over in een donkerbruingrijs pakket zand (Aa-horizont, met
vlekken) dat pas op 100 cm -Mv aansluit op de C-horizont. Boring 12 is dan ook gezet in het
voormalige akkerland.
RAAP-notitie 3318 / eindversie 20-11-2009 [8 ]