Bijlage 15 Archeologie - ruimtelijkeplannen.enschede.nl ...

De eerdlaag die zich over de gehele Usseler
es uitstrekt, lijkt met uitzondering van de
eerdlaag in het westelijk deel van het onderzoeksgebied
(put 59, 63, 65 en 69) zeer uniform
van opbouw te zijn. Aan de basis is de
eerdlaag steeds relatief bruin van kleur. Aan
de top is de eerdlaag steeds relatief zwart
van kleur. Op een aantal plaatsen is vastgesteld
dat de eerdlagen macroscopisch herkenbare
plantenresten bevatten. Op basis
van kleurnuances kunnen verschillende
lagen worden herkend variërend van één tot
vijf lagen. Opmerkelijk is dat vooralsnog
geen aanwijzingen zijn gevonden voor lokale
verstuivingen in de vorm van dunne zandbanden
hetgeen vrij gebruikelijk is in intensief
gebruikte akkerbouwgebieden. Verwacht
wordt dat deze gedurende het vervolgonderzoek
worden aangetroffen. Dergelijke stuifzanden
lenen zich bijzonder goed voor
ouderdomsbepalingen door middel van optische
gestimuleerde luminescentie (OSL) en
kunnen zodoende inzicht verschaffen in de
ontwikkeling van de es.
5 Sporen en structuren
5.1 Inleiding
Het onderzoeksterrein was opgedeeld in het
centrale es-gedeelte, inclusief zuid- en
noordwestelijke dekzandrug, en een westelijk
en oostelijk lager gelegen deel.
Afbeelding 3.1 (kaartbijlage) geeft een
totaaloverzicht van alle aangetroffen putten,
sporen en (mogelijke) structuren. Afbeelding
3.2 (kaartbijlage) is een uitvergroting van het
centrale deel van de es.
Omdat het een karterend proefsleuvenonderzoek
betrof mocht volgens PvE over aangetroffen
sporen geen coupe worden gezet.
Hierdoor kon een verkleuring nooit met
zekerheid, maar wel met grote waarschijnlijkheid
op basis van kleur en vulling als spoor
geïdentificeerd worden. Door het ontbreken
van de dwarsdoorsnede (coupe) kon ook de
daadwerkelijke aard van een spoor niet met
zekerheid bepaald worden. Het interpreteren
van groepen sporen als ‘mogelijke delen van
structuren’ is daardoor ook puur op basis van
aanblik gedaan.
Zone-indeling:
Op basis van het aangetroffen aardewerk, de
daaraan gekoppelde datering en de aangetroffen
bewoningssporen is een zonekaart
gemaakt (afbeelding 5.1). Deze is gebaseerd
op spoordichtheid (laag – gemiddeld – hoog
– zeer hoog) en de vondstspreiding (zie
afbeelding 7). Een lage spoordichtheid wil
zeggen slechts een enkele kuil of paalgat per
put; ‘gemiddeld’ wil zeggen een gemiddelde
van 24 sporen per put ofwel 0,4 spoor per m 2 ;
‘hoog’ is gemiddeld 54 sporen per put ofwel
1 spoor per m 2 en ‘zeer hoog’ is gemiddeld 92
sporen per put ofwel 1,5 spoor per m 2 .
De verschillende zone’s zijn genummerd en
worden hieronder per terreindeel beschreven.
5.2 Het centrale esdeel
Op de es en de zuidwestelijke dekzandrug
zijn in totaal 125 putten aangelegd. Hiervan
waren er 101 volgens oorspronkelijk plan, 24
nieuw uitgezette putten en een uitbreiding
van put 513 met 120 m 2 .
Op het centrale esdeel splitst zich een duidelijke
bewoningszone uit op de zuidwestelijke
flank (= zuidwestelijke kwart; zone 2)
van de bolling.
Hier is in 90 % van de putten een gemiddeld
tot zeer hoge spoordichtheid aangetroffen
(afbeelding 4.2.1). Delen van plattegronden,
hutkommen, kuilen en andere bewoningssporen
zijn in dichte concentratie aangetroffen.
De meeste (delen van) structuren
ADC ArcheoProjecten Rapport 413 Enschede, Usseler Es
19