De verzorgingsstaat herwogen - Wetenschappelijke Raad voor het ...

Oud en jong
Een verouderende bevolking kan gevolgen hebben voor de verhouding tussen
jong en oud, met als mogelijk resultaat een generatieconflict. De betaalbaarheid
van de pensioenen en de gezondheidszorg staat onder druk, en daarmee ook
de beleidsruimte voor kinderopvang en gezinsondersteuning. Vergeleken met
andere Europese landen kennen Nederlandse ouderen significant minder armoede.
Ook ten opzichte van de Nederlandse bevolking als geheel is het armoedecijfer
van ouderen laag: 1,6 tegenover 6,0, afgemeten aan de ratio van figuur 4.19.
Kinderarmoede vormt daarentegen een relatief groter probleem in Nederland.
Figuur 4.19 Relatieve Armoederatio kinderen en ouderen in 2000
Armoederatio ouderen
40
35
30
25
20
15
10
5
DK �
Bron: oecd 2005d
� FI
� SE
� FR
de nederlandse verzorgingsstaat in europees-vergelijkend perspectief
� GR
� IE
� PT
IT �
� VK
NE �
0
0,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0 12,0 14,0 16,0 18,0 20,0
�
�
Vanaf de jaren tachtig is in de continentale en mediterrane verzorgingsstaten
sprake van een dramatische daling van arbeidsparticipatie van oudere werknemers,
met meer dan dertig procent. Dit komt met name door het vervroegd
uittreden van vooral mannen. Sinds eind jaren negentig is er weer een toename
van de arbeidsparticipatie van oudere werknemers in sommige continentale
verzorgingsstaten. Nederland loopt hierbij voorop. Toch heeft zowel oud als
jong een zwakke positie op de arbeidsmarkt: beide groepen kennen een hoge
werkloosheid (oud iets meer dan jong). Er zijn echter belangrijke verschillen.
Wanneer ouderen werkloos worden, blijven ze dit ook lange tijd, soms tot hun
pensioen, al worden ze vaak ondersteund door relatief genereuze uitkeringen.
Voor jongeren geldt dat niet: zij vinden relatief snel weer een andere baan (zie
figuur 4.20).
DE
Armoederatio kinderen
AT
105