De verzorgingsstaat herwogen - Wetenschappelijke Raad voor het ...

verschillen tussen de cohorten na 2020 snel afnemen, omdat het effect van
generatiegerelateerde participatieverschillen dan grotendeels uitgewerkt zal zijn
(szw/Thio 2002; Caminada en Goudswaard 2003; ser 2005).
Figuur 8.1 Besteedbaar inkomen (in guldens) naar inkomensbron en huishoudtype
Besteedbaar inkomen
90000
80000
70000
60000
50000
40000
30000
20000
10000
0
Bron: szw/Thio (2002)
verbinden: overbruggen van sociale afstand
2000 2010 2020 2000 2010 2020 2000 2010 2020 2000 2010 2020
■ aow ■ Aanvullend pensioen ■ Overig inkomen
Ook de vermogenspositie van de protestgeneratie is vergelijkenderwijs goed te
noemen. Deze wordt in belangrijke mate bepaald door gunstige resultaten op de
kapitaalmarkt en vooral de woningmarkt. Gegeven de vrij sterke fluctuaties op
deze markten sinds de jaren zeventig kan worden gesproken van ‘gelukkige’ en
‘minder gelukkige’ generaties. Wie eind jaren tachtig of begin jaren negentig een
woning heeft gekocht, heeft sindsdien kunnen profiteren van een grote
waardestijging. Als gevolg van verkeerd gerichte financiële prikkels, zoals
beschreven in hoofdstuk 5, is er in Nederland sprake van een structurele
mismatch tussen vraag en aanbod op de woningmarkt, zowel op de huur- als op
de koopmarkt. Dit heeft ook sterk ongelijke vermogenseffecten voor verschillende
generaties tot gevolg gehad (seo 2006; rea 2006).
Dit geldt in mindere mate voor beleggingen in aandelen en andere eigendomstitels.
Omdat in Nederland vermogen sterk correleert met leeftijd zijn het vooral
de oudere generaties die direct (dividenden, koersstijgingen) dan wel indirect
(lagere pensioenpremies of zelfs ‘premievakanties’) van de sterke stijging van de
aandelenkoersen gedurende de tweede helft van de jaren negentig hebben kunnen
profiteren. Daar staan echter grote verliezen tegenover na het uiteenspatten
van de ‘ict-bel’ in 2001. Deze lotgevallen weerspiegelen zich in de vermogensposities
van verschillende generaties. Het gemiddelde vermogen van Nederlanders
tussen de 55 en 64 jaar groeide tussen 1993 en 2000 van 82.000 naar 171.000
euro; een groei van 109 procent. Over dezelfde periode groeide het vermogen van
233