Buiten kerk en moskee

percentage hedendaagse spirituelen sinds het begin van deze eeuw bovendien in Nederland
relatief sterk is afgenomen, is een bepaald soort spiritueel in ons land wel oververtegenwoordigd:
de ongebonden spiritueel. Deze vorm van hedendaagse spiritualiteit wordt
door het individu zelf vormgegeven buiten een (traditionele) geloofsgemeenschap om en
kan dus worden gezien als een voorbeeld van ‘believing without belonging’ (Davie 1994).
Figuur 2.9
Seculier of ongebonden spiritueel, 2018 (in procenten) a, b
50
seculier
45
40
35
30
25
20
HU
DE
SK
SE
NO
DK
AT ES
GB
FR
CZ
CH
NL
SI
15
10
US
5
0
0 5 10 15 20 25
ongebonden spiritueel
scp.nl
a
b
De letterlijke vraag luidt: ‘Welke beschrijving past het beste bij u?’ Antwoordcategorie 3 is ‘ongebonden
spiritueel’ en antwoordcategorie 4 is ‘seculier’. De antwoordcategorieën zijn:
1. Ik behoor tot een geloofsgemeenschap en beschouw mezelf als een spiritueel persoon met
belangstelling voor het heilige of het bovennatuurlijke.
2. Ik behoor tot een geloofsgemeenschap maar beschouw mezelf niet als een spiritueel persoon met
belangstelling voor het heilige of het bovennatuurlijke.
3. Ik behoor niet tot een geloofsgemeenschap maar beschouw mezelf wel als een spiritueel persoon
met belangstelling voor het heilige of het bovennatuurlijke.
4. Ik behoor niet tot een geloofsgemeenschap en beschouw mezelf ook niet als een spiritueel persoon
met belangstelling voor het heilige of het bovennatuurlijke.
at = Oostenrijk; ch = Zwitserland; cz = Tsjechië; dk = Denemarken; de = Duitsland; es = Spanje;
fr = Frankrijk; gb = Groot-Brittannië; hu = Hongarije; nl = Nederland; no = Noorwegen; se = Zweden;
sk = Slowakije; si = Slovenië; us = Verenigde Staten.
Bron: issp (issp’18)
18 o n g e l o o f , s p i r i t u a l i t e i t e n z i n g e v i n g i n i n t e r n a t i o n a a l
p e r s p e c t i e f