Buiten kerk en moskee

Tabel 3.2a
Zelftypering als religieus of spiritueel ingesteld en institutionele binding (liss-panel), 2009-2020
(in procenten)
liss GiN/liss liss
2009 2015 2020
typeert zichzelf als… a
niet religieus, ook niet spiritueel ingesteld 40 45 56
niet religieus, wel spiritueel 19 11 13
wel religieus, niet spiritueel ingesteld 16 22 19
zowel spiritueel als religieus ingesteld 25 22 12
100 100 100
zelftypering en kerklidmaatschap
kerklid . 28 28
ongebonden gelovige b . 19 9
ongebonden spiritueel c . 10 12
seculier d . 42 51
100 100 100
a
b
c
d
De vraagformulering wisselt enigszins tussen de onderzoeken. In de liss-onderzoeken: ‘Bent u
religieus ingesteld?’ en ‘Bent u spiritueel ingesteld?’ In Culturele Veranderingen: ‘In welke mate zou u
zichzelf een religieus mens noemen?’ en ‘Ongeacht of u zichzelf als religieus beschouwt of niet, hoe
spiritueel zou u zeggen dat u bent?’ In God in Nederland: ‘Beschouwt u zichzelf als een gelovig mens?’
en ‘Ongeacht of u zichzelf als religieus beschouwt of niet, hoe spiritueel zou u zeggen dat u bent?’
Daarnaast zijn er verschillen in dataverzameling. liss is een panel (gebaseerd op een kanssteekproef),
terwijl voor elke nieuwe editie van Culturele Veranderingen een verse steekproef wordt getrokken
(beide onder Nederlanders van 16 jaar en ouder). Dit alles betekent dat er enige voorzichtigheid moet
worden betracht in het vergelijken van de verschillende onderzoeken in tabel 3.2a en 3.2b.
Beschouwt zich niet (meer) als lid van een kerk, maar typeert zichzelf wel als religieus en eventueel ook
als spiritueel.
Beschouwt zich niet (meer) als lid van een kerk en evenmin als gelovig, maar wel als spiritueel.
Geen kerklid, en ziet zich noch als religieus noch als spiritueel.
Bron: CentERdata (liss’09 en ’20)
38 e e n d e r d e m i l i e u : h e d e n d a a g s e s p i r i t u a l i t e i t