vooral meer zingeving met betrekking tot hun (lev<strong>en</strong>s)doel <strong>en</strong> betek<strong>en</strong>is. Internationaal onderzoek laat zi<strong>en</strong> dat religie – ook als wordt gecontroleerd voor andere variabel<strong>en</strong> die gecorreleerd zijn met religie zoals vruchtbaarheid, onderwijsniveau <strong>en</strong> individualisme – e<strong>en</strong> positief effect heeft op ervar<strong>en</strong> zingeving (Oishi <strong>en</strong> Di<strong>en</strong>er 2014). E<strong>en</strong> negatieve uitschieter zijn arbeidsongeschikt<strong>en</strong>, zij ervar<strong>en</strong> op alle front<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong>lijk minder zingeving dan de rest van de bevolking. Jonger<strong>en</strong> ervar<strong>en</strong> wat meer zingeving met betrekking tot hun lev<strong>en</strong>sdoel. Hogeropgeleid<strong>en</strong> begrijp<strong>en</strong> hun lev<strong>en</strong> iets beter <strong>en</strong> daarnaast hebb<strong>en</strong> ze wat duidelijker e<strong>en</strong> lev<strong>en</strong>sdoel voor og<strong>en</strong>, maar ze ervar<strong>en</strong> niet meer betek<strong>en</strong>is in hun lev<strong>en</strong> dan lageropgeleid<strong>en</strong>. Iemands burgerlijke staat maakt niet of nauwelijks uit maar het beoef<strong>en</strong><strong>en</strong> van e<strong>en</strong> ‘vrij’ beroep zoals freelancer of zelfstandige lijkt mogelijk wel iets meer zingeving te verschaff<strong>en</strong> dan werk in loondi<strong>en</strong>st. Dit verband blijft aanwezig als we controler<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> groot aantal andere k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> zoals opleiding, leeftijd, inkom<strong>en</strong>, burgerlijke staat, geslacht <strong>en</strong> religiositeit. Daarnaast blijk<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong>, hogeropgeleid<strong>en</strong>, m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> hoger inkom<strong>en</strong>, <strong>kerk</strong>led<strong>en</strong>, (traditioneel-)gelovig<strong>en</strong> <strong>en</strong> dieg<strong>en</strong><strong>en</strong> die zichzelf als spiritueel of religieus beschouw<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> multivariate regressieanalyse, gecontroleerd voor elkaar meer zingeving te ervar<strong>en</strong>. Geslacht <strong>en</strong> stedelijkheid mak<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> verschil. Zelfs als ook gecontroleerd wordt voor geluk (sterk positief gecorreleerd met zingeving) blijv<strong>en</strong> deze verband<strong>en</strong> significant. 81 n i e t - g e l o v i g e n e n z i n g e v i n g
Tabel 4.3 Zingeving: (lev<strong>en</strong>s)doel Ervar<strong>en</strong> zingeving (m.b.t. (lev<strong>en</strong>s)doel) naar diverse soort<strong>en</strong> k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>, 2020 (gemiddelde scores 1-7) doel a doel b doel c doel d doel e lat<strong>en</strong>t f all<strong>en</strong> 5,2 4,4 4,0 5,0 4,8 4,8 man 5,3 4,4 4,1 5,0 4,8 4,8 vrouw 5,2 4,4 4,0 5,0 4,8 4,8 15 - 24 jaar 5,6 4,7 4,3 5,2 5,0 4,9 25 - 34 jaar 5,6 4,6 4,1 5,3 5,1 5,0 35 - 44 jaar 5,4 4,4 4,1 5,1 4,8 4,8 45 - 54 jaar 5,1 4,2 3,8 4,9 4,7 4,7 55 - 64 jaar 5,2 4,3 3,9 4,9 4,7 4,7 ≥ 65 jaar 5,1 4,4 4,1 5,0 4,8 4,8 getrouwd 5,2 4,4 4,0 5,0 4,8 4,8 gescheid<strong>en</strong> 5,1 4,4 4,0 5,0 4,7 4,8 weduwe of weduwnaar 5,0 4,4 4,0 5,0 4,7 4,8 alle<strong>en</strong>staand 5,4 4,4 4,0 5,0 4,8 4,8 basisonderwijs 5,0 4,4 4,0 4,9 4,7 4,7 vmbo 5,0 4,2 3,9 4,9 4,7 4,7 havo/vwo 5,2 4,2 4,0 4,9 4,7 4,7 mbo 5,2 4,3 3,8 5,0 4,7 4,7 hbo 5,4 4,5 4,2 5,1 5,0 4,9 wo 5,6 4,7 4,4 5,2 5,0 5,0 ge<strong>en</strong> inkom<strong>en</strong> 5,3 4,5 4,2 5,1 4,8 4,8 0-1000 euro 5,1 4,3 3,9 5,0 4,8 4,8 1000-1500 euro 5,0 4,4 4,0 4,9 4,7 4,7 1500-2000 euro 5,2 4,4 4,1 5,0 4,8 4,8 2000-2500 euro 5,2 4,3 3,9 4,9 4,8 4,8 2500-3000 euro 5,4 4,4 4,1 5,1 4,8 4,8 meer dan 3000 euro 5,5 4,5 4,2 5,2 5,1 5,0 verricht betaald werk in loondi<strong>en</strong>st 5,3 4,3 4,0 5,0 4,8 4,8 is vrije beroepsbeoef<strong>en</strong>aar, freelancer of 5,6 4,7 4,3 5,4 5,1 5,1 zelfstandige gaat naar school of studeert 5,7 4,7 4,4 5,3 5,0 4,9 verzorgt de huishouding 5,0 4,3 3,9 4,9 4,8 4,8 is met p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong> (vervroegd, aow of vut) 5,0 4,3 4,0 4,9 4,7 4,8 is (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt 4,9 4,1 4,1 4,9 4,3 4,4 welke uitspraak komt het meest overe<strong>en</strong> met uw m<strong>en</strong>ing over God? 1 ik geloof niet in God 5,2 3,8 3,6 4,8 4,5 4,5 2 ik weet niet of er e<strong>en</strong> God is <strong>en</strong> ik geloof niet dat er e<strong>en</strong> manier is om dat te wet<strong>en</strong> te kom<strong>en</strong> 5,2 4,1 3,8 4,9 4,7 4,6 82 n i e t - g e l o v i g e n e n z i n g e v i n g
- Page 1 and 2:
Religie in een pluriforme samenlevi
- Page 3 and 4:
Het Sociaal en Cultureel Planbureau
- Page 5 and 6:
5.9 Zingeving en ervaringen 119 5.1
- Page 7 and 8:
1 Inleiding In levensbeschouwelijk
- Page 9 and 10:
gevings)vragen. De bevindingen plaa
- Page 11 and 12:
2.1 Atheïsten en agnosten Hoe secu
- Page 13 and 14:
Figuur 2.3 Ontwikkeling van het aan
- Page 15 and 16:
Figuur 2.5 Belang van God in leven
- Page 17 and 18:
Figuur 2.7 Diverse kenmerken van tr
- Page 19 and 20:
percentage hedendaagse spirituelen
- Page 21 and 22:
Figuur 2.10 Geloof in vier aspecten
- Page 23 and 24:
Figuur 2.10 (Vervolg) Iemands sterr
- Page 25 and 26:
stuk iets over (de ontwikkeling in)
- Page 27 and 28:
dat respondenten de stelling ‘het
- Page 29 and 30:
speelt: diegenen die (nog) gelovig
- Page 31 and 32: zo’n 5000 geïnteresseerden. Vele
- Page 33 and 34: Schema 3.1 Ideaaltypisch onderschei
- Page 35 and 36: we dat hier hebben onderzocht, kan
- Page 37 and 38: en het percentage overtuigde gelovi
- Page 39 and 40: Tabel 3.2a Zelftypering als religie
- Page 41 and 42: niettemin in allerlei onderzoeken (
- Page 43 and 44: Tabel 3.4 Spirituele activiteiten n
- Page 45 and 46: Tabel 3.4 (Vervolg) Spirituele acti
- Page 47 and 48: Uitweiding: orthodoxe christenen en
- Page 49 and 50: Tabel 3.6 Spirituele activiteiten n
- Page 51 and 52: daagse spiritualiteit kenmerken. Oo
- Page 53 and 54: De verminderde instemming geldt nie
- Page 55 and 56: Andere kernopvattingen: bricolage e
- Page 57 and 58: Tabel 3.11 Zoekspiritualiteit, 2009
- Page 59 and 60: en opgedaan van variërende transce
- Page 61 and 62: Tabel 3.13 Drie aspecten van hedend
- Page 63 and 64: Tabel 3.13 (Vervolg) Zin leven: uni
- Page 65 and 66: de dominante cultuur om, en waren (
- Page 67 and 68: kringen een rol, net als het bestaa
- Page 69 and 70: de typische spiritueel is een hoger
- Page 71 and 72: oudere (65-plus) vrouwen van wie 38
- Page 73 and 74: Wat betekent de toename van het per
- Page 75 and 76: Figuur 4.3 ‘Vindt u dat de overhe
- Page 77 and 78: Tabel 4.2 Cultuurchristen, seculier
- Page 79 and 80: Figuur 4.6 ‘Ik heb er behoefte aa
- Page 81: De derde dimensie, in het Engels ve
- Page 85 and 86: Tabel 4.4 Zingeving: coherentie Erv
- Page 87 and 88: Tabel 4.5 Zingeving: (levens)belang
- Page 89 and 90: elangrijk voor het ervaren van zing
- Page 91 and 92: voeren waarbij we de zinzoekers ver
- Page 93 and 94: voor het eerst mee gemeten. Dit mee
- Page 95 and 96: 16 Volgens deze indeling zitten er
- Page 97 and 98: Zingeving is een lastig te definië
- Page 99 and 100: ‘Ja, heel nihilistisch. Als ik er
- Page 101 and 102: tualiteit genoemd, door De Hart (20
- Page 103 and 104: Ja, het leven, het leven dient zich
- Page 105 and 106: De vereniging, die zo’n 1700 lede
- Page 107 and 108: expliciete humanisten en atheïsten
- Page 109 and 110: voornamelijk atheïsten zijn. Kruit
- Page 111 and 112: denk dan ook over het geloof, of da
- Page 113 and 114: En misschien hebben we nodig dat he
- Page 115 and 116: Een andere respondent, een hedendaa
- Page 117 and 118: Een man van in de zeventig die zich
- Page 119 and 120: In dit geval is geluk iets dat voor
- Page 121 and 122: Op een iets abstracter niveau wordt
- Page 123 and 124: heel zeker. Dat leiden wij af uit h
- Page 125 and 126: Nul, helemaal niks, helemaal niks,
- Page 127 and 128: ezig zijn’. In lijn met de litera
- Page 129 and 130: maar ik heb er wel zin in’. Toch
- Page 131 and 132: drinkt en geniet van al je bezit, d
- Page 133 and 134:
mens en de samenleving waarderen, o
- Page 135 and 136:
collectivistisch te interpreteren (
- Page 137 and 138:
4 Zie hoofdstuk 5. 5 Henry VI, 2. 1
- Page 139 and 140:
aanleiding voor Nederlanders om zic
- Page 141 and 142:
hen is van mening dat moslims moete
- Page 143 and 144:
dat het geloof in een god die zich
- Page 145 and 146:
nen die met elkaar samenhangen (mut
- Page 147 and 148:
In zoverre er in de toekomst sprake
- Page 149 and 150:
In bredere zin zullen oordelen en m
- Page 151 and 152:
7.4 Tot besluit Tot slot, de catego
- Page 153 and 154:
8 Concluding remarks on three repor
- Page 155 and 156:
limit on the latter. Also, for some
- Page 157 and 158:
Christian elements or adjusting the
- Page 159 and 160:
three possible challenges (amongst
- Page 161 and 162:
2019). Orthodox and other Muslims a
- Page 163 and 164:
all citizens and groups are able to
- Page 165 and 166:
ack of its involvement in the socia
- Page 167 and 168:
3 Similar findings were recorded fo
- Page 169 and 170:
in secular countries like the Nethe
- Page 171 and 172:
One striking finding is that respon
- Page 173 and 174:
Literatuur Andriessen, I., J. Hoege
- Page 175 and 176:
Green, M. (1999). Weber and Lawrenc
- Page 177 and 178:
Oishi, S. en E. Diener (2014). Resi