Da hadde vært litt kult visst vi hadde snakka strilsk om hondra år”

Rundhovde skriv at kløyving av ll til dl (sjå fleire døme i variablane under) er vanleg i Nhmål.
I bymålet er derimot slik kløyving ikkje vanleg. I Nh skjedde det ei utjamning av ld til ll,
og dermed hadde dette området fått ll både av gamal ll og ld. Derfor følgde den nye ll av ld
med i kløyvingsprosessen då gamal ll vart til dl. Dermed fekk Nh dl både av gamal ll og av ld
(men det vart aldri dl når konsonant kom etter). Nh-målet har også fått samansmelting av rn
til nn (kvern > kvenn), som førte til samanfall med gamal nn (finna). Også nd vart assimilert
til nn. Deretter var dei kløyvd til dn (finna >fidna, korn> konn>kodn). (Rundhovde,
1976:394-408.) Palatalisering av velarane g og k før fremre vokal i hovudstaving og før
fremre endingsvokal er vanleg i nordhordlandsmål. Døme på dette er at taket blir til takje og
dagen blir til dajen. Dei lange vokalane vert i nh-mål svært opne, slik at det blir ein lyd som
ligg mellom /æ/ og /ɔ/, /ò/. Døme kan vera verbet å vera i perfektum partisipp: /vò:re/.
(Rundhovde 1964:25ff.)
Med utgangspunkt i variabellista lenger ned (underkapittel kapittel 2.6.2) trur eg at mange av
desse særtrekka er på veg bort. For å kunna setja variablane inn i ein større samanheng er det
teneleg med ei oversikt, ei grammatikkskisse (jamfør kapittel 3.4).
Ein kan dela inn strilemålet i yngre og eldre. Det Gunvor Rundhovde har beskrive, er det
eg i dag vel å kalla den tradisjonelle øygardsdialekten.
2.3.1 Sosiolingvistisk forsking på strilelandet
Det har vorte gjort ein del forsking i områda rundt Øygarden og Bergen som kan vera relevant
for denne oppgåva. I det følgjande vil eg kort presentera dei granskingane som har tatt føre
seg målføre i område som ein kan kalla for strilelandet.
I Nordhordland har mellom anna Mariann Birkeland (2008) gjort ein komparativ analyse
av talemål, haldningar og samfunnsforhold i kommunane Radøy og Meland. Mange av
informantane eg har intervjua, seier at dei meiner at dei snakkar ganske likt i Øygarden og på
Radøy. Birkeland har undersøkt korleis samfunn og individ påverkar kvarandre, og korleis
dette viser seg i talemål og haldningar hjå ungdomar i dei to kommunane. Ho fann ut at det er
store talespråklege skilnader mellom ungdomane i dei to kommunane. Informantane frå
Meland sitt talemål ligg nærare bergensk enn det Radøy-informantane sitt språk gjer. Alle
informantane i granskinga er positive til eige talemål, men negative til nabotalemålet, som i
denne granskinga er anten bergensk eller tradisjonelt nordhordlandstalemål. Ho har utvikla
ein modell for samfunnstypar, og finn ut at det er samanheng mellom samfunnstype og
10