Da hadde vært litt kult visst vi hadde snakka strilsk om hondra år”

ikkje. Ein vil då kunna seia noko om resultat av ulike kombinasjonar individ og samfunn.
(Labov, 1994:83.) Først presenterer eg Labov sin figur, deretter kommenterer eg han.
Figur 4.1
Mønster for individuell og kollektiv endring.
Individual Society
Stability Stable Stable
Age-grading Unstable Stable
Generational change Stable Unstable
Communal change Unstable Unstable
(Labov 1994:83).
Labov nemner, som ein ser, fire moglege relasjonar mellom individet og samfunnet:
”Stability” er at verken samfunnet eller individet endrar seg. ”[A]ge-grading”, som vil seia at
individet endrar seg, men ikkje samfunnet. Vidare har ein ”generational change”, som er
tilfellet når individ har sitt tidlegare språkbruksmønster, men samfunnet elles endrar seg. Den
fjerde og siste kombinasjonen er ”communal change”, som inneber at individ og samfunn
endrar seg saman. (Labov 1994:83-84 og 2001:76.) Fordelen med verkeleg tid i forhold til
dette er at ein kan avdekka om det er livsfaseendring (”age-grading”), eller om det er
generelle endringar som skjer. Panelgranskingar vil avdekka om individet endrar seg eller er
stabilt. Når ein i tillegg supplerer med trendgransking, vil desse to undersøkingane i verkeleg
tid saman kunna spora ustabile tendensar hjå individ, og skilja stabile frå ustabile samfunn.
(Labov 1994:84f.)
4.3 Panel- og trendgranskingar
Grunnen til at både panel- og trendstudiar er gunstige, er at ein får eit bra bilete på korleis
endring og variasjon har med kvarandre å gjera. Trendundersøkinga representerer kollektivet,
medan panelgranskinga gjer at ein kan forstå språkendring som individuell prosess. Derfor har
me verkeleg tid og aldersgrupper.
4.3.1 Trendstudie
Dei ”nye” informantane me skal gjera opptak av, utgjer den delen av granskinga som ein
kallar trendstudie (Meyerhoff, 2006:131f. og Labov, 1994:76). Då trekkjer ein ut folk som no
er på same alder som dei informantane Antonesen tok opp i 1983, var. Det vil seia at ein
44