Da hadde vært litt kult visst vi hadde snakka strilsk om hondra år”

Etter å ha fått fascinerande resultat frå den kvantitative delen av studien, tok han dette ned
på individnivå for å sjå om det var individuelle avvik frå mønstra. Språket til strilar som
flyttar til Bergen, varierer ikkje så veldig, men er karakterisert av mellom anna kodeveksling.
(Holmes 1996:301ff.).
Resultata hans viser at dei innfødde i Bergen og dei tilflytta strilane dannar separate
språksamfunn. Innflyttarane sin språklege variasjon kan berre tolkast på bakgrunn av
innflyttarane sitt tilhøve til Bergen. Det fører til ein språksamfunnsmodell på to nivå. Det eine
nivået inkluderer alle gruppene på ein stad. Dette stemmer ikkje med Labov sin definisjon 7 ,
men språkvariasjonane som finst i dette språksamfunnet, vil stå innbyrdes i forhold til
kvarandre på eit vis. Det andre språksamfunnsnivået består av fleire språksamfunn etter
Labov sin definisjon, som vil vera fleire ulike grupper. Ei gruppe er dei innfødde, og så er det
fleire åtskilde undergrupper. (Kerswill 1994.)
Andre granskingar som kan nemnast, men som eg ikkje går vidare inn på her, er Reidun
Hernes (1998 og 2006) som har skrive om ungdomar på Os, Gunnstein Akselberg som har
gjort granskingar av talemålet på Voss (mellom anna 1995), Trude Toreid (1999) i Jondal og
Cathrine Bleikli (2005) på Vaksdal.
2.4 Grammatikkskisse
I Øygarden finn ein språkleg variasjon mellom bygdene. Det er ikkje grunna klasseskilnader,
som ein gjerne finn i byane, men fordi at kommunen tidlegare (jamfør kapittel 3.2) var delt,
og dei små øyane som kommunen består av, var utan forbindelse til dei andre. Derfor er det
naturleg at talemålet er litt ulikt frå stad til stad. Den bygda som kanskje skil seg mest
systematisk ut, er likevel Vik, som ligg på øya Toftøy (sjå kart). Det er den øya som ligg aller
nærast Sotra og Bergen.
Grammatikkskissa nedafor skal fungera som referanseramme, slik at ein kan sjå variablane
i ein grammatisk samanheng. Ho beskriv den tradisjonelle dialekten. ”Ein dialekt er eit eige
sjølvstendig språk på den måten at det utgjør eit fullstendig språksystem” (Sandøy, 1996:23).
Derfor er det nyttig med den følgjande skissa over grammatikken i øygardsdialekten. Denne
skissa viser eit talemål som er brukt av dei i Øygarden som er fødde før eller rundt 1950.
Å beskriva ein dialekt er å generalisera og oversjå individuelle avvik (Sandøy 1996:23).
Eg skal i stor grad generalisera talemålet i Øygarden og snakka om det som ein einskapleg
7 Samfunn der ein deler eit sett av felles normer og felles språk (Labov 1972:120f).
12