Da hadde vært litt kult visst vi hadde snakka strilsk om hondra år”

enkelte informant sin språkbruk. Samanhengen mellom det einskilde individ og språkbruken
er viktig. Ein har færre informantar, og ein kan derfor konsentrera studien om å synleggjera
kva for mekanismar som bestemmer den enkelte sin språkbruk. Desse funna kan på grunn av
dette vera gyldige ut over den enkelte informant. (Akselberg og Mæhlum, 2003:74-75.)
Det har lenge vore diskusjon innafor samfunnsforskinga om forholdet mellom kvantitative
og kvalitative tilnærmingar. Tidlegare var det prega av å vera motsetnader som ikkje kunne
forsonast. No vil derimot dei fleste vera samde i at dei to tilnærmingane ikkje er så ulike eller
uforsonlege. Distinksjonen mellom det kvalitative og kvantitative er heller ikkje ein rein
dikotomi. Det er to ytterpunkt på ein skala, slik at mange kvantitative forskingsopplegg vil
gjerne ha innslag av kvalitative element. Dei to tilnærmingane vert gjerne sett på som
komplementære i forhold til kvarandre. Dei kan ikkje erstatta kvarandre, men dei kan supplera
kvarandre. Å velja mellom kvalitative og kvantitative data er ikkje eit prinsipielt val, men eit
strategisk val. Det same gjeld sjølvsagt for kombinasjon av metodar. (Grønmo 1996:73ff.)
4.2 Undersøkingar i verkeleg eller tilsynelatande tid
Ved undersøkingar i tilsynelatande tid må ein i langt større grad tolka seg fram til den
diakrone språkendringa. Då samanliknar ein berre ulike aldersgrupper, men har ikkje tidlegare
data å samanlikna med. Sjølv om ein finn samsvar eller signifikant korrelasjon mellom
aldersgrupper og dei lingvistiske variablane, kan ein ikkje seia sikkert om ein har med
språkendring eller livsfaseendring 10 å gjera. (Labov 1994:46.) Det har vore vanleg å gjera det
på denne måten i sosiolingvistikken, fordi området er så nytt og det finst avgrensa med
materiale frå tidlegare granskingar. I Dialektendringsprosessar løyser me dette problemet, for
heile grunnlaget for prosjektet er nemleg at me har høve til å gjera granskingar i verkeleg tid.
Ifølgje Labov (1994:73-74) kan granskingar i verkeleg tid gjerast på to måtar. Ein kan finna
litteratur frå same samfunn og samanlikna tidlegare funn med nye. Den andre
tilnærmingsmåten er at ein etter ei tid reiser tilbake til det same (språk)samfunnet og gjer den
same granskinga på nytt. Det er sistnemnde som er aktuell for vårt prosjekt. Eg reiste til
Øygarden 26 år etter at den første granskinga var gjennomført, og gjorde nye intervju både
med panel- og trendinformantar.
For å kunna tolka data frå studiar i verkeleg tid krevst det ein underliggjande modell som
kan seia noko om korleis individa endrar seg eller ikkje, og korleis samfunnet endrar seg eller
10 Språkendring som heng saman med alder, og som gjentek seg i fleire generasjonar (sjå kapittel 2.4.2 om
livsfaseendring).
43